Ο Μπένιαμιν Νετανιάχου θα συναντηθεί με τον Ντόναλντ Τραμπ στο θέρετρο Μαρ-α-Λάγκο του Αμερικανού προέδρου στη Φλόριντα το βράδυ της Δευτέρας, εκεί που εχθές συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί εν μέσω αυξανόμενων φόβων ότι το Ισραήλ θα μπορούσε να ξεκινήσει νέες επιθέσεις εναντίον περιφερειακών εχθρών, βυθίζοντας ενδεχομένως τη Μέση Ανατολή σε ακόμη μεγαλύτερη αστάθεια.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός έφυγε από το Ισραήλ την Κυριακή για την πέμπτη επίσκεψή του στον Τραμπ στις ΗΠΑ φέτος.
Εν αναμονή της φάσης 2 για τη Γάζα
Στην κορυφή της ατζέντας της συνάντησης στη Φλόριντα βρίσκεται η εκεχειρία στη Γάζα, η οποία τον Οκτώβριο έθεσε τέλος στον καταστροφικό πόλεμο που διήρκεσε δύο χρόνια. Αν και οι όροι που συμφωνήθηκαν για την αρχική φάση έχουν σε μεγάλο βαθμό ολοκληρωθεί, με τις ισραηλινές δυνάμεις να υποχωρούν σε νέες θέσεις και τη Χαμάς να απελευθερώνει όλους τους ζωντανούς και όλους εκτός από έναν από τους νεκρούς ομήρους, η εφαρμογή της δεύτερης φάσης του 20-σημείου σχεδίου του προέδρου αντιμετωπίζει τεράστιες δυσκολίες.
Υπάρχουν επίσης φόβοι ότι το Ισραήλ θα ξεκινήσει νέες επιθέσεις εναντίον της Χεζμπολάχ στο Λίβανο, παραβιάζοντας την εκεχειρία που είχε επιτευχθεί πριν από περισσότερο από ένα χρόνο, ή εναντίον του Ιράν, το οποίο κατηγορεί ότι επιταχύνει την κατασκευή βαλλιστικών πυραύλων τους τελευταίους μήνες.
Ο Γκέρσον Μπάσκιν, συνδιευθυντής της επιτροπής ειρήνης της Alliance for Two States, ο οποίος έχει συμμετάσχει σε παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις με τη Χαμάς, δήλωσε ότι η χρονική στιγμή της επίσκεψης του Νετανιάχου είναι «πολύ σημαντική» για τη Γάζα.
Απρόθυμο το Ισραήλ
«Η φάση 1 έχει ουσιαστικά ολοκληρωθεί, απομένει ένας Ισραηλινός νεκρός όμηρος τον οποίο η Χαμάς δυσκολεύεται να βρει», είπε.
Και οι δύο πλευρές αλληλοκατηγορούνται για παραβιάσεις της εκεχειρίας.
Η Χαμάς δεν έχει δεσμευτεί ρητά για τον αφοπλισμό και έχει σημειώσει σημαντική επιτυχία στην επιβολή της εξουσίας της σε περιοχές της Γάζας όπου συγκεντρώνεται σχεδόν ολόκληρος ο πληθυσμός.
Το Ισραήλ φαίνεται απρόθυμο να αποσυρθεί από το 53% της Γάζας που ελέγχει σήμερα ή να επιτρέψει την ελεύθερη διέλευση της βοήθειας στο έδαφος.
«Η φάση 2 πρέπει να ξεκινήσει… και νομίζω ότι οι Αμερικανοί συνειδητοποιούν ότι είναι αργά, επειδή η Χαμάς είχε πολύ χρόνο για να επανακαθιερώσει την παρουσία της και αυτό σίγουρα δεν είναι μια κατάσταση που οι Αμερικανοί θέλουν να αφήσουν ως έχει», λέει ο Γκέρσον Μπάσκιν.
Ακραία δυσχέρεια για τους Παλαιστίνιους της Γάζας
Περισσότεροι από 70.000 Παλαιστίνιοι, κυρίως άμαχοι, έχασαν τη ζωή τους στη Γάζα κατά τη διάρκεια του πολέμου και σχεδόν ολόκληρος ο πληθυσμός των 2,3 εκατομμυρίων κατοίκων της περιοχής εκτοπίστηκε. Περίπου 400 Παλαιστίνιοι έχουν χάσει τη ζωή τους στη Γάζα από την κατάπαυση του πυρός τον Οκτώβριο, ενώ ένας τεράστιος αριθμός συνεχίζει να ζει σε συνθήκες ακραίας δυσχέρειας.
Εκνευρισμένος ο Τραμπ με τον Νετανιάχου
Τις τελευταίες εβδομάδες, οι έντονες βροχοπτώσεις και οι χαμηλές θερμοκρασίες επιδείνωσαν την κατάσταση στη Γάζα, όπου τα περισσότερα κτίρια και υποδομές έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές ή έχουν καταστραφεί ολοσχερώς.
Ο πόλεμος ξεκίνησε με μια αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ το 2023, κατά την οποία σκοτώθηκαν 1.200 άτομα, κυρίως άμαχοι, και 250 άλλα απήχθησαν.
Σύμφωνα με τα επόμενα στάδια του σχεδίου του Τραμπ, μια προσωρινή αρχή αποτελούμενη από Παλαιστίνιους τεχνοκράτες θα κυβερνήσει τα παλαιστινιακά εδάφη αντί της Χαμάς και θα αναπτυχθεί μια διεθνής δύναμη σταθεροποίησης (ISF) χιλιάδων στρατιωτών.
Καθυστερεί την εκεχειρία ο Νετανιάχου
Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν υποδείξει ότι η σύνθεση της νέας αρχής θα μπορούσε να ανακοινωθεί τον Ιανουάριο.
Την Παρασκευή, το αμερικανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Axios ανέφερε ότι ανώτεροι αξιωματούχοι του Τραμπ ένιωθαν όλο και μεγαλύτερη απογοήτευση «καθώς ο Νετανιάχου έχει λάβει μέτρα για να υπονομεύσει την εύθραυστη εκεχειρία και να καθυστερήσει την ειρηνευτική διαδικασία».
Αναλυτές στο Ισραήλ και στο εξωτερικό συμφωνούν. «Υπάρχουν όλο και περισσότερα σημάδια ότι η αμερικανική κυβέρνηση αρχίζει να εκνευρίζεται με τον Νετανιάχου», δήλωσε ο Γιόσι Μέκελμπεργκ, εμπειρογνώμονας για τη Μέση Ανατολή στο think tank Chatham House με έδρα το Λονδίνο.
«Το ερώτημα είναι τι θα κάνει γι’ αυτό, επειδή η φάση 2 αυτή τη στιγμή δεν οδηγεί πουθενά», πρόσθεσε ο Μέκελμπεργκ.
Η επιδίωξη Νετανιάχου
Οπως αναφέρει ο Guardian, για τον Νετανιάχου, προτεραιότητα θα είναι να πείσει τον Τραμπ να επιτρέψει στο Ισραήλ να αναλάβει δράση για να εμποδίσει το Ιράν να αποκαταστήσει τις ζημιές που υπέστη το πυρηνικό του πρόγραμμα κατά τη διάρκεια του σύντομου πολέμου με το Ισραήλ και τις ΗΠΑ το καλοκαίρι, ή να αναπτύξει τις δυνατότητές του στον τομέα των βαλλιστικών πυραύλων.
Ο Ιρανός πρόεδρος, Masoud Pezeshkian, δήλωσε το Σάββατο ότι η χώρα του βρίσκεται σε πλήρη πόλεμο με τις ΗΠΑ, το Ισραήλ και την Ευρώπη. Πρόσθεσε ότι η σύγκρουση είναι «πιο περίπλοκη και πιο δύσκολη» από τον πόλεμο Ιράν-Ιράκ, ο οποίος άφησε πάνω από 1 εκατομμύριο θύματα και στις δύο πλευρές.
Και η Συρία στην ατζέντα
Εν τω μεταξύ, οι προσπάθειες για την επίτευξη συμφωνίας ασφαλείας μεταξύ Ισραήλ και Συρίας δεν έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο και θα συμπεριληφθούν επίσης στην ατζέντα του Mar-a-Lago, σύμφωνα με τα τοπικά μέσα ενημέρωσης του Ισραήλ. Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν επίσης ζητήσει πιο αποτελεσματικές προσπάθειες για τον αφοπλισμό της Χεζμπολάχ, σύμφωνα με την εκεχειρία του 2024 στο Λίβανο.
Ο Νετανιάχου αντιμετωπίζει εκλογές εντός 10 μηνών και οι επικείμενες δημοσκοπήσεις θα επηρεάσουν την ατζέντα του, δήλωσε ο Μεκελμπεργκ. «Όλα συνδέονται με την παραμονή του στην εξουσία», είπε.
Η δυσκολία Νετανιάχου στο εσωτερικό
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η τρέχουσα συμμαχία του Νετανιάχου θα δυσκολευόταν να σχηματίσει κυβέρνηση αν γίνονταν εκλογές τώρα, καθώς πολλοί ψηφοφόροι είναι εξοργισμένοι με τις αποτυχίες που οδήγησαν στην επιδρομή της Χάμας το 2023, τις κινήσεις για τη συνέχιση της εξαίρεσης των περισσότερων υπερορθόδοξων Εβραίων ανδρών από την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία στο Ισραήλ και μια σειρά από σκάνδαλα, μεταξύ άλλων θεμάτων.
Μια στενή σχέση με τον Τραμπ θα ενίσχυε την ελκυστικότητα του Νετανιάχου στους αναποφάσιστους ψηφοφόρους και στη βάση του, και αυτό υποδηλώνει ότι είναι εξαιρετικά απίθανο να υπάρξει δημόσια διαφωνία μεταξύ των δύο ηγετών, σύμφωνα με αναλυτές.
Ο Νετανιάχου αναμένεται να προσπαθήσει να πείσει τον Τραμπ για την ανάγκη του Ισραήλ, το οποίο βασίζεται στις ΗΠΑ για πολλές από τις αμυντικές του ανάγκες, να διατηρήσει το στρατιωτικό τεχνολογικό πλεονέκτημα έναντι πιθανών περιφερειακών εχθρών. Πολλοί Ισραηλινοί αξιωματούχοι συγκλονίστηκαν όταν ο Τραμπ δήλωσε φέτος ότι θα επιτρέψει την πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-35 στη Σαουδική Αραβία, την οποία χαρακτήρισε «μεγάλο σύμμαχο». Τα υπερσύγχρονα αεροσκάφη stealth ήταν καθοριστικά για τις επιτυχίες του Ισραήλ κατά του Ιράν στον πόλεμο του καλοκαιριού.
Πηγή: The Guardian
