Στενή διορία 30 ημερών για να βρεθεί διπλωματική λύση για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν δίνουν οι δυτικές χώρες, όπως δήλωσε σήμερα η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας.
«Μπαίνουμε σε μια νέα φάση 30 ημερών, την οποία οφείλουμε πραγματικά να χρησιμοποιήσουμε για να βρεθούν διπλωματικές λύσεις» ανέφερε πριν την έναρξη άτυπης συνόδου των υπουργών Άμυνας της ΕΕ στην Κοπεγχάγη, λίγες ώρες αφότου η Ευρώπη αποφάσισε να ενεργοποιήσει τον μηχανισμό που προβλέπει επαναφορά των κυρώσεων σε βάρος του Ιράν.
Το σχέδιο Γαλλίας, Γερμανίας, Βρετανίας
Ταυτόχρονα, την Παρασκευή τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ θα πραγματοποιήσουν κλειστές διαβουλεύσεις για το πυρηνικά πρόγραμμα.
Η συνεδρίαση ζητήθηκε από τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, αφού από κοινού με τη Γερμανία, δημοσίευσαν επιστολή με την οποία ενημέρωσαν το Συμβούλιο ότι θεωρούν το Ιράν πως δεν «συμμορφώνεται» στις δεσμεύσεις του, στο πλαίσιο του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης (JCPOA) για το πυρηνικό του πρόγραμμα, ενεργοποιώντας έτσι τον μηχανισμό «snapback» για την επαναφορά των κυρώσεων του ΟΗΕ κατά της χώρας (S/2025/538).
Στην επιστολή τους οι Ε3 (Γαλλία-Γερμανία, Ην. Βασίλειο) στις 28 Αυγούστου, υποστήριξαν ότι στηρίχθηκαν σε «σαφή αποδεικτικά στοιχεία» για τη μη συμμόρφωση του Ιράν, όπως αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου άνω των 8.400 κιλών, εκατοντάδες κιλά εμπλουτισμένα έως 60% χωρίς καταγραφή, λειτουργία χιλιάδων προηγμένων φυγοκεντρητών, εμπλουτισμός σε απαγορευμένες εγκαταστάσεις και περιορισμός της εποπτείας του ΔΟΑΕ.
Στηρίζουν την απόφαση των Ε3 οι ΗΠΑ
Οι E3 ανέφεραν ότι πρόσφεραν στο Ιράν προσωρινή παράταση του Ψηφίσματος 2231, αν επανέφερε την πρόσβαση του ΔΟΑΕ, λογοδοτούσε για το ουράνιο και ξανάρχιζε διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ.
Επειδή, σύμφωνα με πληροφορίες, το Ιράν δεν ανταποκρίθηκε, ενεργοποίησαν τον μηχανισμό snapback, σημειώνοντας ότι η κίνηση δεν αποκλείει τη διπλωματία. Παράλληλα, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο στήριξε την απόφαση των E3, δηλώνοντας ότι οι ΗΠΑ παραμένουν διαθέσιμες για άμεσο διάλογο.
Η απάντηση της Τεχεράνης
Από την πλευρά της, η Τεχεράνη απορρίπτει τη νομιμότητα της ενέργειας των Ε3 με την ενεργοποίηση του Μηχανισμού «snapback», υποστηρίζοντας ότι οι E3 έχασαν την ιδιότητα συμμετεχόντων λόγω παραβίασης δεσμεύσεων.
Προειδοποίησε επίσης ότι η ενεργοποίηση του «snapback» μπορεί να την οδηγήσει σε αποχώρηση από την Συνθήκη για τη Μη Διάδοση των Πυρηνικών όπλων (NPT).
