Από τις Βρυξέλλες όπου ζει, η σκηνοθέτις και ερευνήτρια του σύγχρονου θεάτρου, χορού και περφόρμανς Δανάη Θεοδωρίδου, έφτιαξε μια περφόρμανς, «One Small Step for a Man: Hello, Goodbye» το όνομά της, αστεία, ουσιαστική και απαλλαγμένη από την επιτήδευση και τη σοβαροφάνεια που χαρακτηρίζει συχνά αυτό το είδος τέχνης. Βασική πηγή έμπνευσής της είναι τα μηνύματα που είχε στείλει η ανθρωπότητα (μέσα σε ειδικά σκάφη) στο διάστημα, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’70, για να συστήσει τον γήινο πολιτισμό σε εξωγήινα όντα (σε περίπτωση που υπάρχουν): δύο γυμνοί άνθρωποι, ένας άντρας και μια γυναίκα, επιχειρούν να εισάγουν τους θεατές, οι οποίοι αποτελούν παράλληλα και συνδαιτυμόνες τους, στις βασικές αρχές της ζωής στον πλανήτη μας (τον τρόπο που τρώμε, πίνουμε, περπατάμε, σχετιζόμαστε κτλ.) σαν αυτές να τους ήταν εντελώς άγνωστες.
«Σπούδασα στη Φιλοσοφική της Θεσσαλονίκης, λόγω της μεγάλης αγάπης για τη λογοτεχνία και τη γλώσσα. Στο πρώτο μάθημα είδα μια ανακοίνωση για οντισιόν της θεατρικής ομάδας του Πανεπιστημίου. Πήγα στην ακρόαση και με πήρανε. Δεν είχα ποτέ το όνειρο να γίνω ηθοποιός, όμως μου άρεσε πολύ η ιδέα της ομαδικής δουλειάς. Συνεχίζοντας τις σπουδές μου, αποφάσισα να δώσω εξετάσεις στο Κρατικό Βορείου Ελλάδος και μπήκα στη Σχολή του, κάνοντας ταυτόχρονα μεταπτυχιακό στη γλωσσολογία».
«Μέσα στη δραματική σχολή δύο ήταν τα βασικά σχόλια που άκουγα: το πρώτο το θεωρώ πολύ προβληματικό και συναντάται κυρίως στην Ελλάδα, ότι επειδή έχω κάνει άλλες σπουδές περιορίζομαι, σαν να λέμε σκέφτομαι άρα περιορίζομαι. Το δεύτερο ήταν ότι έκανα κάτι που τους φαινόταν περίεργο. Ωραίο, αλλά περίεργο. Μου έλεγαν ότι αντί να παίζω τον ρόλο, τον δείχνω. Αν υπήρχε μια σχολή που να αναγνώριζε την κλίση του καθένα θα έπρεπε κάποιος να μου είχε πει εσύ δεν θέλεις να κάνεις παραδοσιακό θέατρο, θέλεις να κάνεις περφόρμανς».
«Δούλεψα τέσσερα χρόνια στην Ελλάδα ως ηθοποιός, έκανα και τηλεόραση και κινηματογράφο και θέατρο, και παρ’όλο που ήμουν πολύ τυχερή στις συνεργασίες μου, κατάλαβα ότι δεν ήταν αυτό που με ενδιέφερε πραγματικά. Ηθελα ούτως ή άλλως να ζήσω και στο εξωτερικό και ξεκίνησα το 2008 ένα πρακτικό διδακτορικό πάνω στις δραματουργικές δομές του πειραματικού θεάτρου και χορού στο Λονδίνο. Τότε άρχισα και να σκηνοθετώ. Με ενδιαφέρει πολύ η γλώσσα ως θεατρικό εργαλείο, αλλά δεν με ενδιαφέρουν τα κείμενα των θεατρικών συγγραφέων, ή μάλλον οτιδήποτε προϋπάρχει της πρόβας και της συγκεκριμένης συνάντησης των ανθρώπων που μετέχουν σε αυτήν και σε αναγκάζει να το ακολουθήσεις. Με αφορούν οι συνεργατικές δομές της δημιουργίας και όχι οι ιεραρχικές σχέσεις».
«Το “One Small Step for a Man: Hello, Goodbye” διαμορφώθηκε κάπως αναπάντεχα. Την περίοδο που δούλευα πάνω σε μια πολύ διαφορετική ιδέα, ένας από τους συνεργάτες μου έφερε ένα αρχείο με το μήνυμα, το Voyager Golden Record, που στείλαμε στο διάστημα τη δεκαετία του ’70. Αποφάσισα να συνεχίσω από αυτό γιατί αποτελεί μια πολύ συγκεκριμένη, απτή και εξαιρετικά ιδιαίτερη χειρονομία που συνοψίζει με κάποιον τρόπο το βασικό μου ενδιαφέρον σ’ αυτή τη δουλειά. Αυτό που ήθελα ήταν να φτιάξω κάτι που να λειτουργεί ως ένας αναστοχασμός της ζωής μας σήμερα και των φιλοδοξιών μας για το μέλλον. Ο στόχος μου είναι να φανεί ως ανοίκειο κάθετι που παίρνουμε ως δεδομένο, το πώς ζούμε δηλαδή. Η παράσταση μιλάει για το πώς τρώμε, για το πώς πίνουμε, για όλα αυτά τα πράγματα που κάνουμε χωρίς να τα σκεφτόμαστε, θέλοντας να δείξει τον φαντασιακό τους χαρακτήρα. Με αυτόν τον τρόπο ελπίζω να ανοίγει χώρος να τα φανταστούμε κι αλλιώς και να σκεφτούμε εναλλακτικούς τρόπους συνύπαρξης. Για τον ίδιο λόγο επέλεξα και το να παραμείνει αυτή η παράσταση στα αγγλικά και στην Ελλάδα, ενώ παλιότερες δουλειές μου τις έχω μεταφράσει. Ο χώρος του διαστήματος, ο χώρος της επιστημονικής φαντασίας αφενός συνδέεται άμεσα για εμάς με την Αμερική και τη NASA κι αφετέρου η ξένη γλώσσα προσθέτει ένα επιπλέον επίπεδο “παραξενίσματος”».
«Παρά το ότι κοινό και ηθοποιοί κάθονται γύρω από ένα μεγάλο τραπέζι, η παράσταση δεν είναι διαδραστική. Είμαι πολύ επιφυλακτική με την έννοια της διαδραστικότητας στο θέατρο, σχεδόν αρνητική. Κατ’αρχάς γιατί δεν πιστεύω ότι ο θεατής είναι παθητικός, πάντα σκέφτεται και αντιδρά και δεν θεωρώ το να σηκωθεί και να μιλήσει πιο ενεργητικό από το να σκεφτεί. Και γιατί το θέατρο έχει συγκεκριμένες συμβάσεις που όταν τις παραβιάζεις εκβιαστικά το θεωρώ λίγο ανήθικο ως προς το παιχνίδι, είναι σαν να παίζουμε Μονόπολη και να αρχίσεις εσύ ξαφνικά μόνος σου να παίζεις τάβλι και να σου κάνει εντύπωση που δεν ακολουθώ αμέσως».
«Δεν μου αρέσει να σκέφτομαι το θέατρο ως κάτι που μεταφέρει μηνύματα. Αυτό που με ενδιαφέρει είναι, μέσα από πράγματα που με απασχολούν, να ανοίξω χώρο σε κάποιον να σκεφτεί. Να αναρωτηθούμε τι κάνουμε και να αμφισβητήσουμε τις βεβαιότητές μας, από τον τρόπο που τρώμε ως τον τρόπο με τον οποίο σχετιζόμαστε. Να σκεφτούμε ξανά αυτά που θεωρούμε δεδομένα, από τα πιο απλά, από τις βιολογικές μας λειτουργίες, ως τα πιο σύνθετα, τα πολιτικοκοινωνικά. Και να τα σκεφτούμε αλλιώς, έξω από κλειστά σχήματα».
«Τα τελευταία χρόνια έχουν αλλάξει πολλά πράγματα στο ελληνικό θέατρο, κι όσο κι αν ακούγεται παράδοξο αυτό, έχω την αίσθηση πως κάποια πράγματα άλλαξαν και προς το καλύτερο. Σε μεγάλο βαθμό αυτό οφείλεται σε πρακτικές αποφάσεις, μπήκαν για παράδειγμα σε κάποιες δραματικές σχολές και άνθρωποι που δίδαξαν με αλλιώτικο τρόπο τις νεότερες γενιές ελλήνων ηθοποιών. Εν μέρει ευθύνεται και η οικονομική κρίση, η οποία είχε δραστική επίδραση στον τρόπο παραγωγής. Δηλαδή σταμάτησαν οι επιχορηγήσεις και οι καλλιτέχνες άρχισαν να παράγουν διαφορετικά. Σε καμία περίπτωση δεν υποννοώ πως καλά έκαναν και σταματήσαν φυσικά, πράξη που θεωρώ καταστροφική. Απλά παρατηρώ τις εξελίξεις που προκύψαν από αυτή οι οποίες πιθανόν να έχουν και κάποιο θετικό πρόσημο. Η εκπαίδευση χωλαίνει ακόμη, όμως άνοιξε ένας δρόμος, δεν υπάρχει πια τόσο πολύ το προσωποκεντρικό θέατρο των μεγάλων σκηνοθετών κι αυτό είναι θετικό. Υπάρχουν περισσότερες πρωτοβουλίες νέων, περισσότερες συμπράξεις ανθρώπων. Το ζήτημα της έρευνας είναι όμως ακόμα εντελώς απόν από τις σχολές και αυτό είναι σοβαρό. Υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη να κάνουμε, να εκφραστούμε παρά να δούμε τί θα κάνουμε, πώς θα το κάνουμε και πώς αυτό θα συνδιαλαγεί με ό,τι ήδη υπάρχει. Δεν είμαι σίγουρη πως τέτοια ερωτήματα, που συντελούν στην ουσιαστική εξέλιξη της καλλιτεχνικής παραγωγής, διατυπώνονται καθαρά».
Συντελεστές: Ιδέα, Σκηνοθεσία: Δανάη Θεοδωρίδου
Παίζουν: Μάνος Βαβαδάκης, Κατερίνα Ζησούδη
Συμπαραγωγή: workspacebrussels (Βέλγιο)
Με την υποστήριξη των: BUDA, Bains Connective και wpZimmer (Βέλγιο), PACT Zollverein (Γερμανία), Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (Ελλάδα)
Στο Ίδρυμα Μ. Κακογιάννης την Τετάρτη 2 και την Πέμπτη 3 Μαρτίου (στις 19.00 και στις 21.00). Η παράσταση γίνεται στα (πολύ απλά) αγγλικά, έχει περιορισμένη χωρητικότητα (20 άτομα/παράσταση) και είναι ακατάλληλη για ανηλίκους έως 18 ετών. Την Τετάρτη 2 Μαρτίου 2016,μετά την παράσταση των 21:00, θα ακολουθήσει ανοικτή συζήτηση. Συντονίζει: Μπετίνα Παναγιωτάρα,θεωρητικός παραστατικών τεχνών.
Προπώληση εισιτηρίων: Ταμεία Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης (Πειραιώς 206, Ταύρος),210 3418579Δευ-Παρ 11:00 – 14:00,www.mcf.gr. Εισιτήρια προπωλούνται και Πανεπιστημίου 39 (Στοά Πεσματζόγλου) Ticket Services Ωρ. λειτουργίας: Δευ. & Τετ. 09:00 –17:00, Τρ., Πεμ. & Παρ. 09:00 – 20:00, Σαβ. 10:00 – 14:00. Eισιτήρια προπωλούνται και στα καταστήματαForthnet
