Ο Ακραμ Καν δεν χρειάζεται συστάσεις. Από τα πιο διάσημα ονόματα στον χώρο του σύγχρονου χορού, έχει επισκεφθεί την Αθήνα παρέα με διάσημους συνεργάτες, τη Σιλβί Γκιλέμ για παράδειγμα, αλλά και μόνος, με την παράσταση «DESH» πιο πρόσφατα.
Αυτή τη φορά μοιράζεται τη δημιουργία του «Torobaka» με τον φημισμένο ανανεωτή του φλαμένκο Ισραέλ Γκαλβάν. Κουβαλώντας μια μακρά θητεία στον παραδοσιακό χορό της Ασίας κατάκ, αναμετριέται με το παρελθόν και προσπαθεί, σε συνεργασία αλλά και ανταγωνιζόμενος τον Γκαλβάν επάνω στη σκηνή, να εντοπίσει τι τους ενώνει και τι τους χωρίζει. «Πρόκειται ουσιαστικά για μια συναυλία με έξι σολίστ, τέσσερις μουσικούς και εμάς, που χρησιμοποιούμε τα σώματά μας σαν μουσικά όργανα» εξηγεί ο ίδιος.
Πώς γνωριστήκατε με τον Ισραέλ Γκαλβάν;
«Γνωριστήκαμε μέσω ενός κοινού φίλου. Είχε αναφέρει και στους δυο μας ότι θα του άρεσε να συνεργαζόμασταν, ήμουν όμως επιφυλακτικός γιατί προτού δω τον Ισραέλ επάνω στη σκηνή είχα την εντύπωση από την ως τότε επαφή μου με το φλαμένκο ότι ήταν λίγο επιφανειακός χορός. Οταν τον είδα να χορεύει, συνειδητοποίησα ότι ήταν ο πρώτος που έβλεπα να αποδομεί το φλαμένκο με τρόπο μοναδικό και πολύ ειλικρινή και έτσι αποφάσισα να συνεργαστώ τελικά μαζί του».
Ο Γκαλβάν δεν μιλάει αγγλικά ούτε εσείς ισπανικά. Πόσο δύσκολη ήταν η μεταξύ σας συνεννόηση;
«Κάθε πρόκληση άνοιγε και μια καινούργια πόρτα. Οι άνθρωποι έχουμε ως είδος πολύ μεγάλη θέληση και τις ικανότητες να προσαρμοζόμαστε ακόμη και σε αντίξοες συνθήκες όταν πραγματικά επιθυμούμε να επικοινωνήσουμε. Θέλουμε να συνδεθούμε κυρίως για να μη νιώθουμε μόνοι, είναι κυτταρικό ζήτημα, θέμα επιβίωσης. Στην αρχή πρότεινα να έχουμε μαζί μας τον υπεύθυνο προβών μου (rehersal director) στο Λονδίνο, που είναι Ισπανός, για να μεταφράζει, στο τέλος όμως αποφασίσαμε να μην έχουμε διαμεσολαβητή. Χρειάστηκαν, δηλαδή, πολλές χειρονομίες».
Τι σας ήταν πιο δύσκολο να καθορίσετε σχετικά με τη μορφή που θα έπαιρνε το «Τorobaka»;
«Το βασικό μας πρόβλημα ήταν να πάρουμε μια τελική απόφαση σχετικά με το αισθητικό κομμάτι, διότι ο τρόπος που βλέπουμε τον κόσμο είναι διαφορετικός, κι ας έχουμε παρόμοιες προθέσεις απέναντι στο πώς προσεγγίζει ο καθένας την παράδοσή του. Δεν ήμασταν σίγουροι τι κόσμο θέλαμε να δείξουμε, αν θα ήταν μια εικαστική παράσταση, αν θα ήταν αφήγηση, κάτι αφηρημένο, πνευματικό ή φιλοσοφικό. Περάσαμε πολύ χρόνο δείχνοντας ο ένας στον άλλον το υλικό του, στο τέλος όλα αποφασίστηκαν μόνα τους μέσω αυτής της διαδικασίας. Είναι σαν να γεννάς ένα παιδί, εσύ το φτιάχνεις, επηρεάζεται από σένα, αλλά στο τέλος εκείνο αποφασίζει τι άνθρωπος είναι».
Σε βίντεο των προβών λέτε ότι η πιο ενδιαφέρουσα καλλιτεχνική ανταλλαγή μεταξύ σας συνέβη όταν δουλέψατε για λίγο καιρό στην Γκρενόμπλ, ένα ουδέτερο μέρος, όπου ήσασταν και οι δύο «άστεγοι». Πώς ορίζετε πια την έννοια της πατρίδας, του σπιτιού, της βάσης, δεδομένου ότι πάντοτε αποτελούσε θεμελιώδη προβληματισμό στο έργο σας;
«Ο ορισμός που δίνω έχει αλλάξει πολύ με τα χρόνια: όταν ήμουν παιδί σπίτι μου ήταν η μάνα μου, όταν ήμουν έφηβος ο κόσμος όλος, όταν ενηλικιώθηκα σπίτι μου ήταν η βαλίτσα μου, όταν παντρεύτηκα σπίτι μου έγινε η γυναίκα μου, τώρα που έχω παιδιά σπίτι μου είναι όπου βρίσκονται τα παιδιά μου. Πιστεύω όμως ότι συμβαίνει το εξής: σπίτι μας είναι η οικογένειά μας, αλλά το σπίτι μας το κουβαλάμε επίσης στο ίδιο μας το σώμα, που είναι σαν μουσείο, η βιβλιοθήκη όλων όσα έχουν συμβεί αλλά και όλων όσα μπορούν να συμβούν. Κάθε άνθρωπος κουβαλάει γνώση και όταν διαβάζουμε ένα βιβλίο δεν μαθαίνουμε κάτι αλλά οδηγούμαστε μέσω της ανάγνωσης σε κάτι που ήδη γνωρίζουμε βαθιά μέσα μας».
Ο Ισραέλ Γκαλβάν έχει συνηθίσει να δουλεύει σόλο. Πόσο εύκολα κατάφερε να συνεργαστεί μαζί σας;
«Δεν του ήταν δύσκολο να προσαρμοστεί σε αυτή τη συνθήκη. Για μένα ωστόσο ήταν συναρπαστικό να τον βλέπω να προσπαθεί να αντιμετωπίσει ισότιμα μια άλλη δημιουργική φωνή. Επρεπε να λογοδοτεί σε κάποιον άλλον ενώ συνήθως ρωτάει μόνο τον εαυτό του. Το γνωρίζω και από τον εαυτό μου. Αν ετοιμάζω ένα δικό μου σόλο, καλούμαι να θέσω κάποιες ερωτήσεις και να τις απαντήσω μόνος μου. Οταν συνεργάζομαι με κάποιον, οφείλω να απαντήσω και σε άλλες ερωτήσεις που δεν είχα σκεφθεί. Ας πούμε ότι υπάρχει ένα μήλο. Εγώ θα ρωτήσω γιατί είναι κόκκινο ενώ κάποιος άλλος θα ρωτήσει γιατί δεν έχει φαγωθεί ακόμη. Το κέντρο του κόσμου μας είναι η οπτική μας γωνία και καλό είναι ενίοτε να αναγκαζόμαστε να δούμε τα πράγματα από μια άλλη οπτική».
Εχετε κάνει δουλειές με διάσημα ονόματα της τέχνης, από τη Σιλβί Γκιλέμ ως τον Ανις Καπούρ. Ποιες άλλες συνεργασίες ονειρεύεστε;
«Θα ήθελα να συνεργαστώ με τον Δημήτρη Παπαϊωάννου, είναι πραγματικός καλλιτέχνης πιστεύω. Με τους Rootless Root επίσης. Εχουμε ήδη συνεργαστεί αλλά θα ήθελα να κάνουμε κάτι πιο ολοκληρωμένο μαζί. Ο Τόμας Χέδεργουικ είναι ένας visual artist που θαυμάζω πολύ. Πολλούς έχω στο μυαλό –μάλιστα πολλοί είναι από την Ελλάδα, την Ιαπωνία ή την Ινδία».
Στο «Τorobaka» προσπαθείτε να αναδείξετε τα αόρατα νήματα που συνδέουν δύο κουλτούρες φαινομενικά πολύ διαφορετικές μεταξύ τους. Είναι αυτό η δική σας απάντηση στην ξενοφοβία;
«Οχι συνειδητά. Εμείς είχαμε την επιθυμία να επικοινωνήσουμε μεταξύ μας. Ενα όνειρο που ονειρεύεσαι μόνος είναι απλώς ένα όνειρο, όταν όμως δύο άνθρωποι ονειρευτούν το ίδιο πράγμα, τότε είναι σαν να γίνεται πραγματικότητα. Και οι δύο ψάχναμε τα ίδια πράγματα για το παρελθόν μας για να μας βοηθήσουν να δούμε πιο καθαρά το παρόν. Η πραγματική καινοτομία μπορεί μόνο μέσα από λάθη να επιτευχθεί και ήμασταν ανοιχτοί στα λάθη. Είναι μια τραυματική διαδικασία βέβαια. Ζούμε πράγματι σε έναν ραγισμένο κόσμο, αλλά πάντα έτσι ήταν, γι’ αυτό είναι η ζωή τόσο καταπληκτική και τόσο τρομακτική ταυτόχρονα».
πότε & πού: Από τις 10 ως τις 15 Μαρτίου στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, στις 20.30. Τιμές εισιτηρίων: 15, 18, 25, 36 ευρώ, μειωμένο 10, 12, 15 ευρώ, άνεργοι 5 ευρώ.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
