Η συμφωνία του Eurogroup ελπίζεται ότι θα αλλάξει το κλίμα στην οικονομία και στις τράπεζες, αλλά δεν σημαίνει ότι θα λυθούν αυτόματα και τα προβλήματα ρευστότητας του κράτους. Και τούτο διότι η συμφωνία με τους πιστωτές προβλέπει ότι η εκταμίευση των δόσεων θα γίνει μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης. «Μόνο η έγκριση της ολοκλήρωσης της αξιολόγησης της παραταθείσας συμφωνίας από τους θεσμούς θα επιτρέψει με τη σειρά της οποιαδήποτε εκταμίευση εκκρεμούσας δόσης του τρέχοντος προγράμματος του EFSF και τη μεταβίβαση των κερδών των SMP για το 2014. Και τα δύο υπόκεινται και πάλι σε έγκριση από το Eurogroup» αναφέρει η συμφωνία.
Πρόκειται, όπως είπε ο πρόεδρος του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ, για τα 1,8 δισ. ευρώ που είναι η δόση του EFSF και τα 1,84 δισ. ευρώ που είναι τα κέρδη των κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους (SMP), τα οποία θα εκταμιευθούν μετά το review. Αλλά και οι δόσεις του ΔΝΤ ύψους 3,2 δισ. ευρώ που εκκρεμούν προβλέπεται, με βάση τη συμφωνία με το Ταμείο, ότι θα δοθούν μετά την αξιολόγηση.
Η αξιολόγηση από την ΕΕ, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ με βάση την ανακοίνωση του Eurogroup και όσα δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου ο πρόεδρός του Γερούν Ντάισελμπλουμ δεν προβλέπεται να ολοκληρωθεί πολύ πριν από τη λήξη του τετραμήνου της παράτασης. Θα πρέπει να έχει προηγηθεί, το αργότερο ως το τέλος Απριλίου, η συμφωνία για τη λίστα των διαρθρωτικών μέτρων με βάση την οποία θα γίνουν η αξιολόγηση, η ψήφιση και η εφαρμογή των μέτρων αυτών.
Για όλο αυτό το χρονικό διάστημα η συμφωνία του Eurogroup δεν προβλέπει το πώς ακριβώς θα καλύπτονται οι χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας. Ή μάλλον λέει ότι δεν υπάρχουν λεφτά από το πρόγραμμα. Πράγμα που σημαίνει ότι το Δημόσιο θα πρέπει να τα βγάλει πέρα με δικές του δυνάμεις. Ητοι με πολύ σφικτή διαχείριση. Διότι στο τετράμηνο Μαρτίου – Ιουνίου πρέπει να πληρωθούν τόκοι στο ΔΝΤ και να αναχρηματοδοτηθούν έντοκα γραμμάτια συνολικού ύψους 16 δισ. ευρώ. Μάλιστα με τα έσοδα του Δημοσίου να καταγράφουν υστέρηση το πρώτο δίμηνο του έτους και την οικονομική δραστηριότητα να υποχωρεί εξαιτίας της πολιτικής αβεβαιότητας, η κατάσταση γίνεται πιο ασφυκτική για το δημόσιο ταμείο.
Το κλειδί κρατάει και πάλι στα χέρια της η ΕΚΤ, καθώς ο μόνος τρόπος για να χρηματοδοτηθεί το κράτος είναι μέσω έκδοσης εντόκων γραμματίων τα οποία αγοράζουν οι τράπεζες. Ωστόσο η ΕΚΤ, η οποία εποπτεύει τις τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες, δεν τους επιτρέπει να χρησιμοποιούν την περιορισμένη ρευστότητα που τους χορηγεί μέσω του έκτακτου μηχανισμού ELA για να χρηματοδοτήσουν το Δημόσιο. Και ο μηχανισμός αυτός αποτελεί βασικό εργαλείο των πιστωτών για να αυξομειώνουν την πίεση στην ελληνική κυβέρνηση ανάλογα με τις επιδιώξεις τους. Δηλαδή, είναι πολύ πιθανόν ακόμη μία φορά να δούμε την ψήφιση μέτρων ή τη λήψη συγκεκριμένων αποφάσεων να συνδέονται με την παροχή ρευστότητας στο Δημόσιο.
Πηγές της ΕΚΤ μετά την απόφαση του Eurogroup ανέφεραν ότι «το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωτράπεζας είναι έτοιμο να επανεισαγάγει την εξαίρεση (waiver) που επιτρέπει να γίνονται δεκτά τα ελληνικά ομόλογα ως collateral όταν πραγματοποιηθούν τα απαιτούμενα βήματα για μια επέκταση του προγράμματος και κρίνει πως υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες μιας θετικής ολοκλήρωσης του προγράμματος». Πράγμα που σημαίνει ότι αν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις πως το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί, τότε οι τράπεζες θα βγουν από τον ΕLA και θα μπορούν και πάλι να αντλούν ρευστότητα απευθείας από την ΕΚΤ με επιτόκιο 0,05% αντί 1,5%.
Πάντως για την ΕΚΤ μετά την απόφαση του Eurogroup δεν υπάρχει ανάγκη ελέγχου στις κινήσεις κεφαλαίων. «Οι κεφαλαιακοί έλεγχοι είναι εντελώς εκτός συζήτησης» αναφέρουν οι ίδιες πηγές και χαρακτηρίζουν σημαντικό το γεγονός ότι τα 10,9 δισ. ευρώ του ΤΧΣ παραμένουν διαθέσιμα για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών. Οπως επισημαίνουν, τα κεφάλαια αυτά δεν χρειάζονται τώρα, διότι οι τράπεζες είναι φερέγγυες, αλλά σε περίπτωση ατυχήματος τα χρήματα αυτά είναι διαθέσιμα μόνο για αυτόν τον σκοπό και ύστερα από αίτημα του SSM, του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού της ΕΚΤ.
Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές η κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του Δημοσίου από τις τράπεζες μέσω εντόκων γραμματίων στερεί ρευστότητα από την αγορά και πλήττει την οικονομική δραστηριότητα. Πράγμα που σημαίνει περαιτέρω μείωση των εσόδων του κράτους και τροφοδότηση ενός καθοδικού υφεσιακού σπιράλ. Για τον λόγο αυτόν επισημαίνουν ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να αντιδράσει άμεσα και να προχωρήσει με ταχύτητα στον καθορισμό της λίστας των διαρθρωτικών μέτρων που θα προωθήσει στο τετράμηνο της παράτασης, ώστε να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατόν η αξιολόγηση. Διότι αν η οικονομία, η οποία το πρώτο δίμηνο δείχνει σημάδια υποχώρησης εξαιτίας της πολιτικής αβεβαιότητας, επιστρέψει σε αρνητικούς ρυθμούς, τότε και τα έσοδα θα υποχωρήσουν, με αποτέλεσμα ό,τι κερδίσει από την αναπροσαρμογή του πρωτογενούς πλεονάσματος σε χαμηλότερο επίπεδο να το χάσει από την οικονομία.
Ανακοινώσεις κομμάτων
Ανακούφιση για τη συμφωνία αλλά και αιχμές από την αντιπολίτευση
Ανακούφιση για την απόφαση της κυβέρνησης να μην οδηγήσει σε ρήξη τη διαπραγμάτευση με τους εταίρους και σε έξοδο από το ευρώ τη χώρα εξέφρασαν με ανακοινώσεις τους τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Οι ανακοινώσεις τους πάντως περιέχουν και πολλές αιχμές για τη συμφωνία που πέτυχε η κυβέρνηση έπειτα από τρεις κύκλους διαπραγματεύσεων στο Eurogroup και μία Σύνοδο Κορυφής. Επιπλέον σχετικά με την πρόσκληση του Γιάνη Βαρουφάκη στα κόμματα να συμβάλουν με τις δικές τους προτάσεις στο νέο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που θα υποβάλει το υπουργείο Οικονομικών τη Δευτέρα στους θεσμούς, η ΝΔ θα αποφάσιζε το Σάββατο, το ΠαΣοΚ παραπέμπει στη συζήτηση για τη συμφωνία που θα διεξαχθεί στη Βουλή και το Ποτάμι, το οποίο στην ανακοίνωσή του τάσσεται σαφώς υπέρ των μεταρρυθμίσεων, θα λάβει την απόφασή του αναλόγως με την επίσημη μορφή του συγκεκριμένου διαλόγου.
ΝΔ: «Το χειρότερο αποφεύχθηκε για την ώρα. Κι αυτό είναι θετικό» αναφέρει στην ανακοίνωσή της η ΝΔ. Η αξιωματική αντιπολίτευση θεωρεί ότι η νέα κυβέρνηση επανέρχεται στο σημείο που παρέλαβε από την προηγούμενη, αλλά υπό πολύ χειρότερες συνθήκες. Με παράταση του ίδιου Μνημονίου για τέσσερις μήνες, με αξιολόγηση από την ίδια τρόικα, και οδηγώντας στη συνέχεια σε νέο Μνημόνιο».
ΠΑΣΟΚ: «Τελείωσαν δυστυχώς ταπεινωτικά τα ψέματα και οι ψευδαισθήσεις. Είναι θετικό για τη χώρα ότι παραμένει στο ευρώ και μπαίνει τέλος –οριστικό ελπίζουμε –στις επικίνδυνες ανευθυνότητες. Είναι κρίμα που ήδη η χώρα πληρώνει ακριβά –γυρίζοντας πολλά βήματα πίσω, χάνοντας πολύτιμο χρόνο και οικονομική δυναμική –τις προεκλογικές ψευδολογίες και τις μετεκλογικές τζάμπα μαγκιές» τονίζει η Χαριλάου Τρικούπη.
Ανακοινώσεις κομμάτων
Ανακούφιση για τη συμφωνία αλλά και αιχμές από την αντιπολίτευση
Ανακούφιση για την απόφαση της κυβέρνησης να μην οδηγήσει σε ρήξη τη διαπραγμάτευση με τους εταίρους και σε έξοδο από το ευρώ τη χώρα εξέφρασαν με ανακοινώσεις τους τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Οι ανακοινώσεις τους πάντως περιέχουν και πολλές αιχμές για τη συμφωνία που πέτυχε η κυβέρνηση έπειτα από τρεις κύκλους διαπραγματεύσεων στο Eurogroup και μία Σύνοδο Κορυφής. Επιπλέον σχετικά με την πρόσκληση του Γιάνη Βαρουφάκη στα κόμματα να συμβάλουν με τις δικές τους προτάσεις στο νέο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που θα υποβάλει το υπουργείο Οικονομικών τη Δευτέρα στους θεσμούς, η ΝΔ θα αποφάσιζε το Σάββατο, το ΠαΣοΚ παραπέμπει στη συζήτηση για τη συμφωνία που θα διεξαχθεί στη Βουλή και το Ποτάμι, το οποίο στην ανακοίνωσή του τάσσεται σαφώς υπέρ των μεταρρυθμίσεων, θα λάβει την απόφασή του αναλόγως με την επίσημη μορφή του συγκεκριμένου διαλόγου.
ΝΔ: «Το χειρότερο αποφεύχθηκε για την ώρα. Κι αυτό είναι θετικό» αναφέρει στην ανακοίνωσή της η ΝΔ. Η αξιωματική αντιπολίτευση θεωρεί ότι η νέα κυβέρνηση επανέρχεται στο σημείο που παρέλαβε από την προηγούμενη, αλλά υπό πολύ χειρότερες συνθήκες. Με παράταση του ίδιου Μνημονίου για τέσσερις μήνες, με αξιολόγηση από την ίδια τρόικα, και οδηγώντας στη συνέχεια σε νέο Μνημόνιο».
Τα δύο κόμματα που συνεργάστηκαν στην προηγούμενη κυβέρνηση υπερασπίζονται την πρόταση που είχαν υποβάλει προεκλογικά στο εκλογικό σώμα και η οποία περιγράφεται λεπτομερειακά στην ανακοίνωση του ΠαΣοΚ.
ΠΑΣΟΚ: «Τελείωσαν δυστυχώς ταπεινωτικά τα ψέματα και οι ψευδαισθήσεις. Είναι θετικό για τη χώρα ότι παραμένει στο ευρώ και μπαίνει τέλος –οριστικό ελπίζουμε –στις επικίνδυνες ανευθυνότητες. Είναι κρίμα που ήδη η χώρα πληρώνει ακριβά –γυρίζοντας πολλά βήματα πίσω, χάνοντας πολύτιμο χρόνο και οικονομική δυναμική –τις προεκλογικές ψευδολογίες και τις μετεκλογικές τζάμπα μαγκιές» τονίζει η Χαριλάου Τρικούπη.
Επισημαίνει επίσης ότι: Αντί να βγει η κυβέρνηση από το Μνημόνιο στο τέλος Φεβρουαρίου, μένει άλλους τέσσερις μήνες στο παλιό Μνημόνιο και μετά ο στόχος είναι το Μνημόνιο 3. Αντί τα 11 δισ. ευρώ του ΤΧΣ να χρησιμοποιηθούν ως «μαξιλάρι» για την προληπτική πιστωτική γραμμή, τίθενται υπό τον έλεγχο των ευρωπαϊκών θεσμών προκειμένου να χρησιμοποιηθούν μόνο για νέα ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών. Το πρόγραμμα-μνημόνιο του ΔΝΤ συνεχίζεται κανονικά χωρίς να ζητηθεί η μετατροπή του σε προληπτικό. Η τρόικα, με το νέο όνομά της «οι θεσμοί», θα κάνει την αξιολόγηση του τρέχοντος προγράμματος και των νέων δεσμεύσεων ώστε να υπάρξει σταδιακή εκταμίευση δόσεων. Για τις τρέχουσες ταμειακές ανάγκες του Δημοσίου που ανεβαίνουν τον Μάρτιο, δεν προβλέπεται κανένας μηχανισμός μέσω ΕΚΤ – ELA – τραπεζών. Το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι μικρότερο το 2015 όχι γιατί δεν χρειάζεται λόγω νέας μελέτης βιωσιμότητας του χρέους, αλλά γιατί δεν είναι πλέον εφικτό λόγω της πορείας των δημοσίων εσόδων. Η κυβέρνηση δεσμεύεται ότι δεν θα προβεί σε μονομερείς ενέργειες, άρα ανακαλεί ή έστω αναστέλλει επ’ αόριστον εξαγγελίες για άμεση νομοθέτηση μέτρων, όπως αυτά για τις 100 δόσεις ή κατάργηση του ΕΝΦΙΑ από το 2015 .
Το Ποτάμι, το οποίο δεν βαρύνεται με κυβερνητικό παρελθόν, θεωρεί θετικό γεγονός την επίτευξη κατ’ αρχήν συμφωνίας στο έκτακτο Eurogroup και εστιάζει στην ανάγκη να προχωρήσουν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. «Ο Αλέξης Τσίπρας επέλεξε από ό,τι φαίνεται τελικά τον δρόμο της λογικής, δρόμο που από την αρχή το Ποτάμι στήριξε. Είναι σημαντικό βέβαια να δούμε τις λεπτομέρειες της συμφωνίας, αλλά από ό.τι φαίνεται το εφιαλτικό σενάριο ευτυχώς προς το παρόν απομακρύνθηκε. (…)
Η κυβέρνηση ανέλαβε την υποχρέωση να παρουσιάσει μέχρι τη Δευτέρα ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Ελπίζουμε οι υπουργοί της να είναι όντως αποφασισμένοι να παρουσιάσουν επιτέλους τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η χώρα και να μην κρυφθούν πίσω από γενικόλογες υποσχέσεις σαν και αυτές που μοίραζαν αφειδώς προεκλογικά και οι περισσότεροι από αυτούς επανέλαβαν στις προγραμματικές τους δηλώσεις» αναφέρει στην ανακοίνωσή του.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
