Τα πλουσιότερα αδέλφια της Ασίας, ο Μουκές και ο Ανίλ Αμπάνι, κληρονόμοι του ινδού μεγιστάνα Ντιρουμπάι Αμπάνι, είναι οι πρωταγωνιστές μιας δικαστικής διαμάχης που μονοπωλεί το ενδιαφέρον των ινδικών ΜΜΕ και αφορά την εκμετάλλευση μιας μεγάλης έκτασης με κοιτάσματα φυσικού αερίου. Τα περιουσιακά στοιχεία που κατέχουν τα δύο αδέλφια ισοδυναμούν με το 5% του ΑΕΠ της Ινδίας. Ωστόσο οι μεταξύ τους σχέσεις είναι κάκιστες. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατοικούν σε διαφορετικούς ορόφους του ίδιου κτιρίου αλλά δεν ανταλλάσσουν ούτε «καλημέρα». Από την εξέλιξη της περίπλοκης υπόθεσης, στην οποία εμπλέκεται και το κράτος, θα κριθούν πολλά για την πορεία της ινδικής οικονομίας το επόμενο διάστημα.
Ξεκινώντας από μια υφαντουργία, ο πατέρας τους ΝτιρουμπάιΑμπάνι έχτισε έναν κολοσσιαίο επιχειρηματικό όμιλο με την επωνυμία Reliance. Πέθανε το 2002 χωρίς να αφήσει διαθήκη και από τότε τα δύο αδέλφια συγκρούονται διαρκώς. Το κυριότερο επεισόδιο του ενδοοικογενειακού πολέμου αφορά τα δικαιώματα εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων φυσικού αεριού σε μια τεράστια έκταση στην Ανατολική Ινδία με την ονομασία «ΚG Βasin», την οποία ανακάλυψε η Reliance το 2000, όταν ζούσε ακόμη ο πατέρας Αμπάνι.
Οι ενεργειακές πηγές της περιοχής έχουν ιδιαίτερη σημασία για την Ινδία, μια χώρα που εισάγει το 70% του πετρελαίου που χρειάζεται. Τα κοιτάσματα του «ΚG Βasin», όταν οι εγκαταστάσεις αγγίξουν τη μέγιστη απόδοσή τους τον προσεχή Δεκέμβριο, θα ενισχύσουν με 14 δισ. ευρώ το ινδικό ΑΕΠ και θα οδηγήσουν στη μείωση των εισαγωγών πετρελαίου κατά 23%. Το σημαντικότερο ίσως στοιχείο είναι ότι έχει ερευνηθεί μόλις ένα μικρό τμήμα της περιοχής. Επιστήμονες υποστηρίζουν ότι υπάρχει ακόμη πολύ αέριο που δεν έχει ανακαλυφθεί.
▅ Παρασκηνιακές κινήσεις
Στις αρχές του καλοκαιριού οΑνίλ Αμπάνι άρχισε να υποψιάζεται ότι ο αδελφός τουΜουκές, επικεφαλής της Reliance Ιndustries, είχε προχωρήσει σε παρασκηνιακές κινήσεις για το θέμα των κοιτασμάτων. Σύμφωνα με τους «Financial Τimes», ο Ανίλ επισκέφθηκε τον Ιούνιο τον υπουργό Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου της χώρας Μουρλί Ντεόρα, παλαιό φίλο του πατέρα του, και του μίλησε για το θέμα. Σχημάτισε την εντύπωση ότι ο υπουργός είχε ταχθεί με το μέρος του αδελφού του Μουκές.
Φοβούμενος ότι θα βρεθεί ριγμένος στη μοιρασιά των κοιτασμάτων ο Ανίλ χρησιμοποίησε το βήμα της συνέλευσης μιας εκ των εταιρειών του, της Reliance Νatural Resources, για να επιτεθεί δημόσια εναντίον του υπουργού και του αδελφού του. Παράλληλα έδωσε στη δημοσιότητα επιστολή του προς τον ινδό πρωθυπουργό ΜανμόχανΣινγκ στην οποία υποστήριζε περίπου τα ίδια. Ο πόλεμος των Αμπάνι έλαβε τεράστιες διαστάσεις και άρχισε να μεταδίδεται με απευθείας συνδέσεις από τα κανάλια της χώρας.
Για να γίνει κατανοητό το αντικείμενο της διαμάχης η οποία εκδικάζεται στο Ανώτατο Δικαστήριο της Ινδίας, είναι αναγκαία μια μικρή αναδρομή. Τα δύο αδέλφια υπηρέτησαν τον πατέρα τους ως τον θάνατό του το 2002. Ελλείψει διαθήκης, η μητέρα τους μοίρασε το 2005 τις επιχειρήσεις του ομίλου. Στον Ανίλ πέρασαν μεταξύ άλλων τα χρηματοοικονομικά, οι τηλεπικοινωνίες και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Ο Μουκές πήρε στα χέρια του τα διυλιστήρια, τις εταιρείες εκμετάλλευσης φυσικών πόρων και μαζί με αυτές τη σύμβαση με το κράτος για την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου στην περιοχή «ΚG Βasin». Το φυσικό αέριο της επίμαχης εγκατάστασης ανήκει στο κράτος, το οποίο και αποφασίζει για τις συμβάσεις και τους όρους εκμετάλλευσης.
Ωστόσο στο οικογενειακό έγγραφο της «μοιρασιάς» των Αμπάνι συμπεριλαμβανόταν μνημόνιο συνεργασίας (ΜοU) που προβλέπει την παραχώρηση του 50% της αναμενόμενης παραγωγής 80 εκατ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ημερησίως από την περιοχή από την εταιρεία του Μουκές στην εταιρεία του αδελφού του Ανίλ, τη Reliance Νatural Resources, στην τιμή των 2,34 δολαρίων ανά εκατομμύριο βρετανικών θερμικών μονάδων (ΜΒΤU). Με τη σειρά της, αυτή θα πουλούσε το αέριο στην κρατική ενεργειακή εταιρεία στην ίδια τιμή.
Η διαμάχη των δύο αδελφών ξέ σπασε όταν η εταιρεία Reliance Ιndustries του Μουκές Αμπάνι υποστήριξε ότι το μνημόνιο συνεργασίας θα ήταν έγκυρο μόνο αν το κράτος συμφωνούσε για την τιμή. Το 2007 η κυβέρνηση καθόρισε μια νέα τιμή, σχεδόν διπλάσια από αυτήν που προέβλεπε το μνημόνιο.
Αντί για 2,34 δολάρια ανά ΜΒΤU, η τιμή «πέταξε» στα 4,20 δολάριαανά ΜΒΤU κάνοντας έξω φρενών τον Ανίλ, που πήγε το θέμα στο Εφετείο της Βομβάης. Το δικαστήριο αποφάσισε τη διατήρηση της τιμής στα 2,34 δολάρια ανά ΜΒΤU. Παράλληλα έστειλε με την απόφαση του τα δύο αδέλφια… στη μητέρα τους, διατάσσοντας την επαναδιαπραγμάτευση, με εκείνη σε ρόλο διαμεσολαβητή για την επίλυση της υπόθεσης. Και οι δύο αρνήθηκαν να εκτελέσουν την απόφαση, άσκησαν έφεση, και το θέμα έφθασε στο Ανώτατο Δικαστήριο.
▅ Κρατική επέμβαση
Τότε ήταν που επενέβη το υπουργείο Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου, για να διασώσει τουλάχιστον τα προσχήματα. Γιατί η δικαστική διαμάχη παρουσίαζε προς τα έξω την εικόνα δύο ζάπλουτων αδελφών που τσακώνονται για να μοιράσουν μεταξύ τους τον φυσικό πλούτο της πατρίδας τους, στην οποία εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με λιγότερο από ένα δολάριο την ημέρα.
Σύμφωνα με τη λίστα του «Forbes», o Μουκές είναι ο 7ος πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο με περιουσία 19,5 δισ. δολαρίων, ενώ ο διαμαρτυρόμενος αδελφός του Ανίλ βρίσκεται πολύ πιο πίσω: είναι… μόλις ο 34ος πλουσιότερος άνθρωπος στον πλανήτη. Το υπουργείο υπέβαλε αίτημα προς το Ανώτατο Δικαστήριο ζητώντας την ακύρωση του μνημονίου συνεργασίας μεταξύ των δύο αδελφών. «Το σημαντικότερο είναι ότι το φυσικό αέριο ανήκει στο κράτος» υπενθύμισε ο αρμόδιος υπουργός Μουρλί Ντεόρα.
Ο Ανίλ Αμπάνι κατηγορεί το κράτος ότι παρεμβαίνει σε ένα ιδιωτικό συμβόλαιο και ότι δημιουργεί κακό προηγούμενο για ενδεχόμενες μελλοντικές επενδύσεις από άλλους επιχειρηματίες στο μέλλον.
Επιπλέον κατηγόρησε το κράτος ότι με τη στάση του οδηγεί σε αύξηση των τιμολογίων του ρεύματος κατά 50%. Πριν από λίγες ημέρες ο Ανίλ «ξεσπάθωσε» εκ νέου εναντίον του αδελφού του μιλώνταςστους «Financial Τimes»: «Κινούμενη από επιχειρηματική απληστία, η RΙL [σ.σ.: η εταιρεία του Μουκές Αμπάνι] χρησιμοποιεί αναξιοπρεπώς διάφορα τρικ για να ξεφύγει από τις δεσμευτικές υποχρεώσεις που προβλέπονται στα συμβόλαια». Νομικοί κύκλοι που παρακολουθούν την υπόθεση υποστηρίζουν ότι μέρος της ευθύνης για τη διαμάχη βαραίνει και την κυβέρνηση, η οποία δεν θέσπισε σαφείς κανόνες για τον καθορισμό της τιμής του φυσικού αερίου από την αρχή. Το κράτος παρενέβη καθυστερημένα, το 2007. Τον τελευταίο λόγο στην υπόθεση τον έχει πλέον το Ανώτατο Δικαστήριο.
