Το πνεύμα του 1968 μού ξέφυγε εντελώς, επειδή εκείνη την περίοδο πήγαινα σε ένα γυμνάσιο στο Κεντ. Μακάρι να μπορούσα να θυμηθώ τον διευθυντή μας να φωνάζει: « Οποιος έκανε αυτό το σουρεαλιστικό γκραφίτι θα τιμωρηθεί αυστηρά». Αλλά δεν νομίζω ότι συνέβη ποτέ κάτι τέτοιο.
Με κάποιον τρόπο όμως η ατμόσφαιρα εκείνου του Μάη κατόρθωσε να μπει και στο σχολείο μας. Οι περισσότεροι θαυμάζαμε τον Μοχάμεντ Αλι και τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, αν και δεν γνωρίζαμε τίποτε περί κοινωνικών δικαιωμάτων. Ακόμη και αν μας είχαν μιλήσει για τις ρατσιστικές διακρίσεις στο σχολείο, εμείς μάλλον θα φωνάζαμε «ουάου, κάθονται συνέχεια στο πίσω μέρος του λεωφορείου, μπορούμε να γίνουμε και εμείς νέγροι,κυρία;».
Αναμφίβολα κάτι μεγάλο και συναρπαστικό συνέβαινε τότε. Και όμως, οι περισσότερες αποτιμήσεις εκείνης της εποχής την απορρίπτουν σήμερα σαν ένα επιφανειακό επεισόδιο που αφορούσε λίγους χίπις και φοιτητές.
Εν μέρει αυτό οφείλεται στο ότι πολλά έχουν γραφεί από αριστοκράτες πρώην ριζοσπάστες, οι οποίοι γεμίζουν ολόκληρα περιοδικά με πομπώδεις βλακείες του τύπου «για εμένα και τους συντρόφους μου στο Τάγμα των Επαναστατικών Ιγκουάνα ήταν μια εποχή ατέλειωτης πνευματικής συμπαντικότητας.Διαβάζαμε τα δοκίμια του Πίτκινς περί μπισκοτολογίας,ανεβάσαμε μια παράσταση της “Τρικυμίας” του Σαίξπηρ όπου όλοι οι χαρακτήρες ήταν φρέσκα κρεμμυδάκια και υπερασπιστήκαμε τη θέση μας περί της παρατεταμένης εριστικότητας με τέτοια ζωντάνια, ώστε έπρεπε να συλλάβουμε τον καθαριστή και να τον θάψουμε ζωντανό για να μπορέσουμε να ηρεμήσουμε».
Ενα άλλο πρόβλημα είναι ότι κάποιες από τις προσωπικότητες εκείνης της εποχής είναι σήμερα εξέχοντα μέλη του κατεστημένου. Τα οποία προσπαθούν να ισχυριστούν ότι εξακολουθούν να μένουν πιστά στα ιδανικά περί ισονομίας της νεότητάς τους, αν και σε ένα σύγχρονο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, γι΄ αυτό και είναι περιχαρείς που κατόρθωσαν να κλείσουν τη συμφωνία πώλησης ναρκών με τη χούντα της Βιρμανίας.
Και έπειτα είναι η εικόνα η οποία παρουσιάζει όλη εκείνη την εποχή να περιστρέφεται γύρω από χίπις και φεστιβάλ ροκ μουσικής. Αυτή ήταν όμως μόνο μία πλευρά ενός κινήματος που συγκλόνισε δεκάδες κυβερνήσεις, υπονόμευσε πολέμους και απείλησε και τις δύο μεγάλες υπερδυνάμεις. Είναι σαν να λέει κανείς ότι η περίοδος μεταξύ 1939 και 1945 σφραγίστηκε κυρίως από μία συναυλία του Τζορτζ Φόρμπι στο Ολνταμ. Για παράδειγμα, η γενική απεργία που έγινε τον Μάιο του 1968 στη Γαλλία ήταν η μεγαλύτερη παγκοσμίως, και ξεκίνησε με μια μαζική συγκέντρωση των εργατών της αυτοκινητοβιομηχανίας.
Το ίδιο συνέβη και στις ΗΠΑ. Η εκστρατεία κατά του πολέμου στο Βιετνάμ ήταν κάτι πολύ περισσότερο από τη συναυλία στο Γούντστοκ. Το 1968 οι πιο επιφανείς χαρακτήρες ήταν πρώην στρατιώτες που ήταν στον πόλεμο και οι Μαύροι Πάνθηρες, που τελικά προκάλεσαν μεγάλη αναταραχή στον αμερικανικό στρατό, καθώς το ένα τρίτο των στρατιωτών ήταν μαύροι και δεν είχαν καμία όρεξη να πολεμήσουν για μια χώρα που δεν τους άφηνε να τρώνε στο ίδιο τραπέζι με τους λευκούς.
Το συναίσθημα της εξέγερσης διαδόθηκε σε σχεδόν όλες τις χώρες, με αποτέλεσμα εκατοντάδες Μεξικανοί να τουφεκιστούν επειδή αντιτάχθηκαν στο καθεστώς και να ξεκινήσει το κίνημα υπέρ των κοινωνικών δικαιωμάτων στη Βόρεια Ιρλανδία κατά των διακρίσεων εις βάρος των καθολικών.
Στην Τσεχοσλοβακία, μια κυβέρνηση μεταρρυθμίσεων συνετρίβη από τα ρωσικά τανκς και οι διαδηλωτές έβαλαν λουλούδια στις κάννες των όπλων των στρατιωτών. Παρ΄ ότι ακούγεται «χίπικο», κάτι τέτοιο θα ήταν ιδανικός τρόπος διαμαρτυρίας στον σημερινό πολυάσχολο κόσμο, καθώς, ακόμη και αν είναι κανείς πολύ απασχολημένος για να διαδηλώσει, θα μπορούσε να στείλει τη διαμαρτυρία του μέσω της Ιnterflora.
Και όμως, όλο αυτό το θάρρος και η φαντασία απορρίπτονται από πάρα πολλούς, όπως από έναν αρθρογράφο ο οποίος προσφάτως χλεύασε ολόκληρο το κίνημα σαν «μεμψίμοιρη αερολογία». Ετσι λοιπόν ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, οι διαδηλωτές της Πράγας και οι γάλλοι απεργοί θα μπορούσαν να νιώσουν λίγο πιο χαλαροί αν είχαν μάθει να απολαμβάνουν λίγο περισσότερο τον προσωπικό τους χρόνο. Και τότε οι Βιετκόνγκ θα διαλύονταν ο ένας μετά τον άλλον, ενώ ένας ψυχοθεραπευτής θα έλεγε με απαλή φωνή: « Οταν η οικογένειά σας είχε δύο στρέμματα γης και ένα μουλάρι, και το μουλάρι χτυπήθηκε από βόμβες ναπάλμ,πώς νιώσατε;Μήπως θυμώσατε;».
Ενας άλλος παραπονέθηκε ότι το 1968 ήταν ένα άθλιο έτος, γιατί από τότε φορτωθήκαμε έναν «απαίσιο αντιαυταρχισμό». Γιατί η ζωή είναι λιγότερο απαίσια όταν οι άνθρωποι πρέπει απλώς να ανέχονται τα τανκς να περνούν από πάνω τους ή να περιμένουν να έρθει ένα ασθενοφόρο μόνο για μαύρους χωρίς να κάνουν φασαρία.
Η άλλη κατηγορία που διατυπώνεται κατά του 1968 είναι ότι δεν έκανε καμία διαφορά. Και όμως από μια άποψη πρέπει να έφερε κάποια αλλαγή. Από το αντιπολεμικό κίνημα και την απελευθέρωση των ομοφυλοφίλων ως την πιο άγρια, χίπικη εκδοχή του, τα γεγονότα εκείνης της χρονιάς έστειλαν το μήνυμα σε μια γενιά ότι αν δεν είσαι ικανοποιημένος με την αδικία του κόσμου, τότε καλύτερα να κάνεις κάτι ο ίδιος για να την αλλάξεις.
