Στην ιστορία των γραμμάτων μας η λεξικογραφία υπήρξε από παλιά ένας τομέας στον οποίο πολλοί χαρισματικοί άνθρωποι αφιέρωσαν τον μόχθο τους. Πολλά από τα προϊόντα αυτού του μόχθου, που εξαιτίας των μεγάλων τους αρετών έγιναν διάσημα, είναι γνωστά με το όνομα του συντάκτη τους. Ωστόσο αυτά συμβαίνουν στις περιπτώσεις λεξικών των οποίων το αντικείμενο αποτελείται από γλώσσες ευρείας χρήσεως. Λεξικά που απευθύνονται στις μικρές εκείνες ομάδες ανθρώπων που ενδιαφέρονται για γλώσσες των οποίων η χρήση είναι στη χώρα μας περιορισμένη, παρά το γεγονός ότι μπορεί να αποτελούν εξαίρετα δείγματα επιστημοσύνης και προϊόντα εξίσου μεγάλου κόπου, όχι μόνο δεν τα αγγίζει η διασημότητα, αλλά μένουν συχνά και στο περιθώριο της δημοσιότητας.
Ενα τέτοιο λεξικό είναι το Νέο Σύγχρονο ελληνοϊαπωνικό – Ιαπωνοελληνικό Λεξικό του Βασίλη Κορακιανίτη. Πρόκειται για τη βελτιωμένη έκδοση ενός λεξικού με τον ίδιο τίτλο που είχε εκδοθεί το 1994 από τον ίδιο εκδότη. Ωστόσο η ιστορία του λεξικού αυτού πάει ακόμη πιο πίσω, κάπου μέσα στη δεκαετία του ’70, όταν είχε πρωτοεμφανιστεί ως προσωπική έκδοση. H πορεία που διέγραψε από τότε ως τώρα θα μπορούσε να περιγραφεί σαν μια γοητευτική (και συνάμα δραματική) ιστορία, γεμάτη από τις περιπέτειες μέσα από τις οποίες πέρασε ο συντάκτης του, κυρίως για να μπορέσει να συνδυάσει πάνω στη σελίδα τις δύο διαφορετικές γραφές, σε μια εποχή που ακόμη δεν υπήρχαν τα κομπιούτερ – τα οποία πια παρέχουν τη συγκεκριμένη ευκολία – ούτε βέβαια, πολύ λιγότερο, στοιχεία της ιαπωνικής γραφής, δηλαδή κινέζικα ιδεογράμματα και συλλαβογράμματα, στην Ελλάδα. Οι περιπέτειες, ξεκινώντας από την επιθυμία του Βασίλη Κορακιανίτη, ενός ανθρώπου που εργάστηκε χρόνια στην ιαπωνική πρεσβεία στην Αθήνα, να προσφέρει τη βοήθεια που παρέχει ένα λεξικό στους λίγους που επιθυμούσαν τότε να μάθουν την ιαπωνική γλώσσα, πέρασαν μέσα από την αντιστοίχηση των ελληνικών λέξεων με χειρόγραφες ιαπωνικές, κατόπιν με ιαπωνικές προερχόμενες από τις θαυμαστές (όσο και περίεργες στη θέα!) εκείνες γραφομηχανές, στις οποίες ιδιοφυείς τεχνικοί είχαν κατορθώσει να στριμώξουν τα 2.000 περίπου ιδεογράμματα κοινής χρήσεως, κατόπιν με ιαπωνικές των κομπιούτερ, σε διάφορες όμως και πάλι φάσεις που ακολουθούσαν τις εξελίξεις σε αυτόν τον τομέα. H δυνατότητα που προσφέρεται σήμερα, να μπορεί δηλαδή κάποιος να γράψει στο ίδιο κείμενο ελληνικά και ιαπωνικά, υπήρξε για πολλά χρόνια ένα όνειρο τόσο για τον συντάκτη του λεξικού όσο και για αρκετούς άλλους που ασχολούνταν με την ίδια τη γλώσσα ή που τη χρησιμοποιούσαν, και που με τα χρόνια έχουν αυξηθεί θεαματικά. Αποτελεί μάλιστα πρόσφατη δυνατότητα, αφού μόλις πριν από την εμφάνιση του ΧΡ (Εξ Πι), μπορούσε να γράψει κάποιος ελληνικά μέσα σε ιαπωνικό γλωσσικό περιβάλλον, όχι όμως και το αντίστροφο. Τελικά η αγωνιώδης αναζήτηση του Βασίλη Κορακιανίτη για λύσεις σε αυτό όσο και σε άλλα προβλήματα έλαβε ευτυχές τέλος.
Στην τωρινή, αναθεωρημένη μορφή του το λεξικό δεν υπολείπεται σε τίποτε από τα λεξικά άλλων ευρωπαϊκών γλωσσών, που σε συνδυασμό με την ιαπωνική κυκλοφορούν εδώ και χρόνια. Αξίζουν γι’ αυτό συγχαρητήρια στον εκδότη, καθώς και σε όλους εκείνους που πρόσφεραν τις τεχνικές και άλλες γνώσεις. Από άποψη περιεχομένου περιλαμβάνει όλες τις λέξεις και έννοιες που μπορεί να χρειαστεί όποιος θέλει να αποκτήσει μια πολύ καλή, βασική γνώση της γλώσσας. Τη σπουδαιότητα της έκδοσής του μπορεί κάποιος να καταλάβει αν λάβει υπόψη ότι όποιος ως τώρα ήθελε να μάθει την τόσο δύσκολη αυτή γλώσσα είχε στη διάθεσή του μόνο αγγλοϊαπωνικά κτλ. βοηθήματα, με αποτέλεσμα και η πρόοδος να είναι αργή και η εκμάθηση ασαφής. Με το λεξικό αυτό επιτελείται ένα πραγματικό άλμα στον τομέα των ιαπωνικών σπουδών στη χώρα μας, έναν τομέα του οποίου η ανάπτυξη, κάποια στιγμή, πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι πρέπει να απασχολήσει εξαιρετικά σοβαρά την πολιτεία. Δεδομένου του γεγονότος ότι οι πολιτισμοί που άκμασαν στην Ανατολή απουσιάζουν πανηγυρικά από την παιδεία μας (η Ελλάδα μαζί με την Αλβανία είναι οι μόνες ευρωπαϊκές χώρες που δεν διαθέτουν πανεπιστημιακά τμήματα ασιατικών σπουδών) στερώντας έτσι από όλους μας τη γνώση της μισής πολιτισμικής ιστορίας του ανθρώπινου γένους και εν όψει της τραγικής παραθεώρησης του γεγονότος ότι οι χώρες που ανέπτυξαν αυτούς τους πολιτισμούς είναι σήμερα οι ισχυρότερες οικονομικές δυνάμεις του πλανήτη μετά την πρώτη, την οποία όμως κάποιες από αυτές δείχνουν πολύ σαφώς ότι πρόκειται να αντικαταστήσουν στο εγγύς μέλλον, εκδόσεις όπως αυτές του λεξικού του Βασίλη Κορακιανίτη καλύπτουν ένα πραγματικό κενό.
Ο κ. Στέλιος Παπαλεξανδρόπουλος είναι αναπληρωτής καθηγητής Θρησκειολογίας στη Θεολογική Σχολή Αθηνών και ιαπωνολόγος.
