Οι ηγέτες της ΕΕ ανακοίνωσαν ότι «λυπούνται» για την απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει από την ΕΕ, αλλά «σέβονται» την ψήφο του βρετανικού λαού.

Σε κοινή ανακοίνωσή τους, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς, ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας -που έχει την εξάμηνη προεδρία στο συμβούλιο της ΕΕ- και ο πρόεδρος της Κομισιόν δηλώνουν έτοιμοι να αρχίσουν διαπραγματεύσεις εξόδου της Βρετανίας από την ΕΕ, σημειώνοντας ότι οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να ξεκινήσουν «το συντομότερο δυνατόν».

Οι ευρωπαίοι ηγέτες κάλεσαν τη Βρετανία να ζητήσει σύντομα ενεργοποίηση του Άρθρου 50 που ορίζει τις διαδικασίες για έξοδο μίας χώρας από την Ένωση.

«Πρόκειται για μια πρωτοφανή κατάσταση, αλλά είμαστε ενωμένοι στην αντίδρασή μας. Θα σταθούμε δυνατοί και θα στηρίξουμε τις αρχές της ΕΕ για προώθηση της ειρήνης και για ευημερία των πολιτών της. Η Ένωση των 27 κρατών μελών θα συνεχίσει. Περιμένουμε τώρα από την βρετανική κυβέρνηση να εφαρμόσει την απόφαση του βρετανικού λαού το συντομότερο δυνατόν, όσο επίπονη και αν είναι αυτή η διαδικασία» τονίζεται στην ανακοίνωση.

«Κάθε καθυστέρηση θα μπορούσε να επιμηκύνει την αβεβαιότητα. Είμαστε έτοιμοι να ξεκινήσουμε γρήγορα διαπραγματεύσεις με τη Βρετανία για τους όρους και τις προϋποθέσεις της αποχώρησής της από την Ευρωπαϊκή Ένωση» προσθέτει η ανακοίνωση.

«Μέχρι να ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία διαπραγματεύσεων, το Ηνωμένο Βασίλειο παραμένει μέλος της ΕΕ με όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από αυτό» τονίζεται στην ανακοίνωση.

Ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ είπε σε συνέντευξη Τύπου: «Είμαστε έτοιμοι για διαπραγματεύσεις», αφήνοντας σαφώς να εννοηθεί ότι οι διαπραγματεύσεις δεν θα πρέπει να τραβήξουν σε μάκρος.

Ερωτηθείς ο πρόεδρος της Κομισιόν αν η απόφαση των Βρετανών οδηγεί στη διάλυση της ΕΕ απάντησε κοφτά: «Όχι» και αποχώρησε από την αίθουσα Τύπου χειροκροτούμενος από ευρωπαίους αξιωματούχους.

«Περιμένω ότι η Γαλλία και η Γερμανία θα λάβουν ξεκάθαρη θέση, καθώς είναι ξεκάθαρο και φανερό σε όλους ότι αυτή η κατάσταση αβεβαιότητας την οποία βιώνουμε δεν μπορεί να συνεχιστεί για πολύ. Τα πράγματα πρέπει να επιταχυνθούν» πρόσθεσε.

Οι διαπραγματεύσεις για την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορούν να περιμένουν μέχρι τον Οκτώβριο, όπως δήλωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, αλλά πρέπει να αρχίσουν άμεσα, διεμήνυσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.

Κατά τη δήλωσή μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος, ο Ντέιβιντ Κάμερον ανακοίνωσε την πρόθεσή του να παραιτηθεί έως τον Οκτώβριο και σημείωσε ότι εναπόκειται στο νέο πρωθυπουργό να ζητήσει την ενεργοποίηση του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας που θα θέσει σε κίνηση την έως και διετή διαδικασία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου.

Στις πρώτες δηλώσεις του μετά την έκβαση-σοκ στο βρετανικό δημοψήφισμα, ο Γιούνκερ είχε εκφράσει την πρόθεση της Ένωσης οι διαπραγματεύσεις για το διαζύγιο να αρχίσουν «το συντομότερο». Το απόγευμα, όμως, ο πρόεδρος της Κομισιόν επανήλθε λέγοντας αυτή τη φορά ότι θα ήθελε οι διαπραγματεύσεις «να ξεκινήσουν αμέσως».

«Οι Βρετανοί αποφάσισαν χθες ότι θέλουν να αποχωρήσουν από την Ευρωπαϊκή Ένωση, επομένως δεν έχει κανένα νόημα να περιμένουμε μέχρι τον Οκτώβριο για να διαπραγματευτούμε τους όρους της αποχώρησής τους» δήλωσε ο Γιούνκερ στον γερμανικό τηλεοπτικό σταθμό ARD.

Ο πρόεδρος της Κομισιόν πρόσθεσε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα επιδιώξει μια «λογική προσέγγιση» στις διαπραγματεύσεις, συμπληρώνοντας: «Δεν είναι ένα φιλικό διαζύγιο, αλλά δεν ήταν ακριβώς μια στενή ερωτική σχέση ούτως ή άλλως».

Αλλά και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, δήλωσε στον Guardian ότι οι νομικοί της ΕΕ εξετάζουν πώς είναι δυνατό να επιταχυνθεί η ενεργοποίηση του Άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας για την έξοδο από την Ένωση.

Ο Σουλτς τόνισε ότι η αβεβαιότητα είναι «το αντίθετο από αυτό που χρειαζόμαστε», προσθέτοντας ότι ήταν δύσκολο να δεχθούμε ότι «μια ολόκληρη ήπειρος θα παραμείνει όμηρος μίας εσωτερικής διαμάχης στο κόμμα των Τόρις».

«Αμφιβάλλω ότι είναι μόνο στα χέρια της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου», είπε ο Σουλτς. «Πρέπει να λάβουμε υπόψη αυτή τη μονομερή δήλωση, ότι θέλουν να περιμένουν μέχρι τον Οκτώβριο, αλλά αυτό δεν πρέπει να είναι η τελευταία λέξη.»

Από γερμανικής πλευράς, η Άνγκελα Μέρκελ ξεκινά άμεσα επαφές για την επόμενη ημέρα με τους Ντόναλντ Τουσκ, Φρανσουά Ολάντ και Ματέο Ρέντσι να καταφθάνουν τη Δευτέρα στο Βερολίνο για συνομιλίες. «Πρόκειται για ισχυρό πλήγμα στην ΕΕ» παραδέχτηκε η Μέρκελ, σημειώνοντας όμως ότι η ΕΕ είναι αρκετά δυνατή ώστε να βρει «τις σωστές απαντήσεις».

Στόχος θα είναι μία «στενή» σχέση με τη Βρετανία στο μέλλον, δήλωσε η γερμανίδα καγκελάριος, ενώ επισήμανε ότι η Γερμανία έχει «ειδικό συμφέρον και ειδική ευθύνη» για να πετύχει η ευρωπαϊκή ενότητα.

Η εφημερίδα Handelsblatt δημοσίευσε στοιχεία ενός οκτασέλιδου γερμανικού σχεδίου έκτακτης ανάγκης σε περίπτωση Brexit και σε αυτό αναφέρεται ότι το Βερολίνο θα προτείνει στο Λονδίνο «δημιουργικές διαπραγματεύσεις εξόδου», αλλά σημειώνει ότι οι διαδικασίες «διαζυγίου» θα είναι δύσκολες.

Ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ ότι οι διαπραγματεύσεις για έξοδο της Βρετανίας από την ΕΕ πρέπει να γίνουν γρήγορα και αναγνώρισε ότι η ψήφος υπέρ του Brexit αποτελεί βαθύτατη πρόκληση για την Ευρώπη. Παράλληλα υπογράμμισε πως πρέπει να ενισχυθεί η ζώνη του ευρώ.