Ατυχήματα στην τέχνη που άφησαν εποχή

Ενα μικρό γλυπτό, ένα μπλε φουσκωτό σκυλάκι με μια υψηλή τιμή πώλησης (42.000 δολάρια) και ένα ακόμα μεγαλύτερο brand name να υπογράφει τη δημιουργία του, αυτό του Τζεφ Κουνς, δέχθηκε ένα συντριπτικό πλήγμα και βρέθηκε στο πάτωμα να γίνεται χίλια κομμάτια. Ολα αυτά τα ευτράπελα συνέβησαν στις 16 Φεβρουαρίου στα VIP-only εγκαίνια μιας έκθεσης στην Bel-Air Fine Art Gallery στο πλαίσιο της φουάρ σύγχρονης τέχνης Art Wynwood στο Μαϊάμι και θα μπορούσαν να είναι άλλη μια «περφόρμανς» ή «happening» που τόσο αγαπά η σύγχρονη τέχνη. «Βλέπετε, αυτή είναι η νέα τέχνη της εγκατάστασης. Ολα είναι τέχνη, έτσι δεν είναι;» αναφωνούσαν προβληματισμένοι οι παρόντες φιλότεχνοι. Ομως όχι, το «ατυχές συμβάν» είναι πέρα για πέρα αληθινό και υπεύθυνη για την αναταραχή που προκλήθηκε είναι μια συλλέκτρια, αγνώστων λοιπών στοιχείων, και σίγουρα όχι ειδική πάνω στην τέχνη του Κουνς, καθώς φέρεται να ακούμπησε το πορσελάνινο γλυπτό με το δάχτυλό της προκειμένου να διαπιστώσει από τι υλικό ήταν φτιαγμένο.Το παρήγορο για εκείνη είναι ότι δεν χρειάζεται να ανησυχεί για τα περαιτέρω, καθώς το γλυπτό είναι ασφαλισμένο, οπότε δεν θα κληθεί να καταβάλει σχετική αποζημίωση. Οπως και να έχει, το Μαϊάμι και ο Κουνς, συγκεκριμένα τα dog balloons του, έχουν ένοχο παρελθόν μια και το 2016, όταν διεξαγόταν η μεγάλη έκθεση «Design Miami», ένα άλλο συναφές γλυπτό πορφυρού χρώματος είχε σπάσει όταν είχε πέσει από τη βιτρίνα του.

Μπουνιές, αγκωνιές και ευσυνείδητα φαράσια

Τι να πει και ο Ντάμιεν Χιρστ, όταν ο άνθρωπος που είχε αναλάβει να καθαρίσει την γκαλερί Eyestorm του Λονδίνου μετά από τα εγκαίνια της έκθεσής του με τίτλο «Painting-by-numbers» το 2001 πέταξε στα σκουπίδια μια εγκατάστασή του γιατί δεν κατάλαβε ότι επρόκειτο για έργο. Οχι και τόσο άδικα, είναι η αλήθεια, καθώς η περί ης ο λόγος εγκατάσταση απαρτιζόταν από μπουκάλια μπίρας, εφημερίδες, τασάκια γεμάτα αποτσίγαρα και μισογεμισμένα φλιτζάνια με καφέ που υποτίθεται ότι αναπαριστούσαν το ατελιέ ενός καλλιτέχνη. Ευτυχώς το προσωπικό της γκαλερί περισυνέλεξε τα απομεινάρια του έργου από τις σακούλες με τα σκουπίδια και έτσι ο καλλιτέχνης μπόρεσε να ανασυστήσει το έργο με τη βοήθεια φωτογραφιών που είχαν τραβηχτεί νωρίτερα, γιατί βέβαια δεν μπορούσε να στηθεί από μνήμης τέτοιο έπος.

Πάντως ο Χιρστ διασκέδασε πολύ με το περιστατικό, στο πνεύμα περίπου του Κουνς, ο οποίος όταν πληροφορήθηκε για το συμβάν του 2016 απλώς φιλοσόφησε ότι «είναι κρίμα όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο αλλά, ξέρετε, μιλάμε απλώς για μια πορσελάνη. Είμαστε τυχεροί όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο, μικρά ατυχήματα αυτού του είδους, γιατί τα αντικείμενα μπορούν να αντικατασταθούν» – εννοείται με το αζημίωτο. Αντε να το πει κανείς αυτό στον 12χρονο που πρέπει να τραυματίστηκε ψυχικά για μια ζωή όταν μπουρδουκλώθηκε και έριξε πέφτοντας μια μπουνιά στον πίνακα «Flowers» του ζωγράφου του μπαρόκ Πάολο Πορπόρα. To αγόρι είχε επισκεφθεί την έκθεση «Face of Leonardo: Images of a Genius» στην Ταϊπέι της Ταϊβάν το 2015 αλλά είχε αυτή την ανορθόδοξη συνάντηση με τον πίνακα του 17ου αιώνα, αξίας 1,5 εκατ. δολ.

Στον διαγωνισμό γκάφας ανεβαίνει σταθερά στο βάθρο των νικητών και ο μεγιστάνας των καζίνων Στιβ Γουίν, ο οποίος κατέστρεψε τον πίνακα του Πικάσο «Le Rêve» (1932) ρίχνοντάς του μια αγκωνιά, κατά λάθος, το 2006. Ετσι δεν κατάφερε να τον πουλήσει στον δισεκατομμυριούχο των hedge funds Στιβ Κόεν, ο οποίος ήταν έτοιμος να διαθέσει 139 εκατ. δολ. για να τον αποκτήσει. Μικρό το κακό, καθώς έστω κι έτσι κατάφερε να τον διαθέσει για το ποσό-ρεκόρ των 155 εκατ. δολ. σχεδόν επτά χρόνια αργότερα.

Ειδική μνεία αξίζει ο άνδρας που την ίδια χρονιά σκόνταψε πάνω στο λυμένο του κορδόνι και καθώς δεν υπήρχε κιγκλίδωμα για να πιαστεί πάνω στη σκάλα του Μουσείου Φιτζγουίλιαμ στο Κέιμπριτζ, όπου βρισκόταν, έπεσε και πήρε μαζί του τρία κινεζικά βάζα της Δυναστείας Τσινγκ, συνολικής αξίας άνω των 100.000 στερλινών, κάνοντάς τα κομμάτια.

Η εκδίκηση των έργων

Oλα τα έργα που καταστράφηκαν ή τραυµατίστηκαν µε τον άλφα ή βήτα τρόπο… πήραν το αίµα τους πίσω χάρη στο γλυπτό «Pi-Chacán» του Περουβιανού Φερνάντο ντε λα Χάρα, καθώς όταν ένας αµερικανός φοιτητής θέλησε να διεκδικήσει τα 15 λεπτά διασηµότητας που του αναλογούν, σύρθηκε µέσα στο έργο αλλά εγκλωβίστηκε εντός του. Η λεπτοµέρεια που κάνει τη διαφορά είναι ότι το συγκεκριµένο, γιγάντιο γλυπτό, το οποίο βρισκόταν έξω από το Ινστιτούτο Μικροβιολογίας και Ιολογίας στο Πανεπιστήµιο του Τίµπινγκεν στη Γερµανία το 2014, είχε σχήµα… γυναικείου κόλπου. Χρειάστηκαν δε πέντε οχήµατα και 22 πυροσβέστες για να απεγκλωβίσουν ή αν θέλετε να ξεγεννήσουν τον άτυχο φοιτητή, ο οποίος είδε µε ευγνωµοσύνη ξανά το φως του ήλιου.