Ενα κτίριο θυμάται

Πόσα μυστικά κρύβουν, άραγε, οι τοίχοι ενός κτιρίου; Πόσες ιστορίες θα μπορούσαν να αφηγηθούν εάν είχαν τη δυνατότητα να μιλήσουν; Το επιβλητικό μέγαρο της πρεσβείας της Ιταλίας στην Αθήνα, τοπόσημο της πρωτεύουσας και ένα από τα ωραιότερα, αναμφίβολα, αρχιτεκτονήματα επί της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας και της οδού Σέκερη 2, είναι ένα πραγματικό θησαυροφυλάκιο μνήμης. Εν προκειμένω, οι θησαυροί του έρχονται στο φως μέσω μιας έκδοσης μοναδικής στο είδος της: ο λόγος για τον τόμο Memorie in Residenza / Storie dell’ ambasciata d’ Italia in Atene («Μνήμες από την πρεσβευτική κατοικία / Ιστορίες από την πρεσβεία της Ιταλίας στην Αθήνα» είναι η κατά λέξη μετάφραση του τίτλου και του υποτίτλου με τον πρώτο, ωστόσο, να μην έχει ακόμη οριστικοποιηθεί στα ελληνικά), ο οποίος θα κυκλοφορήσει σύντομα από τις εκδόσεις ETP books του Ιταλού Εντσο Τέρτσι που δραστηριοποιείται εδώ και 11 χρόνια στην Ελλάδα μετρώντας ήδη αξιόλογες εκδόσεις. Ανάμεσά τους, η πρόσφατη επανακυκλοφορία των απομνημονευμάτων (Η αρχή του τέλους), του μοιραίου πρεσβευτή Εμανουέλε Γκράτσι, του ανθρώπου ο οποίος ως γνωστόν επέδωσε το μουσολινικό τελεσίγραφο στον Ιωάννη Μεταξά τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940, γεγονός που σήμανε την είσοδο της Ελλάδας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

 Στον εν λόγω τόμο – τον οποίο παρουσιάζει σήμερα «Το Βήμα» με την ευκαιρία της «Γιορτής της Δημοκρατίας», της σημαντικότερης εθνικής επετείου της γείτονος που γιορτάζεται στις 2 Ιουνίου – συμβάλλουν με κείμενά τους έλληνες και ιταλοί επιστήμονες. Με όχημα το εντυπωσιακό κτίριο οι συμμετέχοντες φωτίζουν ολόκληρο το φάσμα των διμερών σχέσεων. Πρόκειται για τον καθηγητή Εμανουέλε Πάπι, διευθυντή της Ιταλικής Αρχαιολογικής Σχολής Αθηνών, o οποίος περιγράφει τους χώρους κατά την αρχαία εποχή, την αρχιτέκτονα – ομότιμη καθηγήτρια του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη που γράφει γι’ αυτό καθαυτό το κτίριο εστιάζοντας στο έργο δύο σπουδαίων αρχιτεκτόνων, του Γερμανού Ερνέστου Τσίλλερ και του Κεφαλλονίτη Αναστάση Μεταξά, τους καθηγητές Λούκα Μικελέτα του Πανεπιστημίου La Sapienza της Ρώμης (συνεργάτη παράλληλα του Διπλωματικού Ιστορικού Αρχείου του υπουργείου Εξωτερικών της Ιταλίας) και Ιωάννη Δ. Στεφανίδη του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης οι οποίοι αναφέρονται στις σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες στη σύγχρονη εποχή και, τέλος, τον καθηγητή Κώστα Μ. Σταματόπουλο που σκιαγραφεί την περίοδο της μοναρχίας.