Σεξ μετά τον γάμο και τα παιδιά: Γιατί πέφτει η διάθεση και πώς να την επαναφέρετε

Θηλασμός
Η περίοδος του θηλασμού συχνά συνοδεύεται από μειωμένη σεξουαλική διέγερση. Αυτό οφείλεται τόσο στις ορμόνες όσο και στην κόπωση ή στις αλλαγές του σώματος. Για πολλές γυναίκες, επίσης, μπορεί να συνδέεται με την επιλόχειο κατάθλιψη.

Ύπνος και κόπωση
Η στέρηση ύπνου που φέρνουν τα μωρά ίσως είναι ο πιο προφανής και λειτουργικός παράγοντας. Η εξάντληση μειώνει την επιθυμία, απορρυθμίζει τις ορμόνες και επηρεάζει τη διάθεση.

Ψυχολογία και σχέση
Το στρες, η αλλαγή ρόλων, η μείωση του ελεύθερου χρόνου και οι συγκρούσεις για τη φροντίδα του παιδιού ροκανίζουν την οικειότητα. Μελέτες δείχνουν συνολική πτώση της ικανοποίησης ήδη από τον πρώτο χρόνο γονεϊκότητας.

Σωματικά προβλήματα
Τραύματα ή επιπλοκές από τον τοκετό, πόνος στη σεξουαλική επαφή ή άλλες δυσλειτουργίες απαιτούν ιατρική διερεύνηση.

Τι μπορεί να κάνει ένα ζευγάρι

Η μείωση της σεξουαλικής δραστηριότητας δεν είναι «τιμωρία», αλλά φυσικό αποτέλεσμα εξάντλησης και βιολογικών συνθηκών. Η επιστήμη ωστόσο δείχνει ότι υπάρχουν πρακτικοί δρόμοι που μπορούν να βοηθήσουν. Το πρώτο και ίσως πιο σημαντικό βήμα είναι η επικοινωνία: μια καθαρή συζήτηση για τις επιθυμίες, τις ανησυχίες και την κόπωση αυξάνει την ικανοποίηση και μειώνει τις εντάσεις.

Εξίσου κρίσιμη είναι η δίκαιη κατανομή καθηκόντων. Όταν οι ευθύνες φροντίδας και ύπνου μοιράζονται, το στρες μειώνεται και η διάθεση βελτιώνεται. Σημαντικό ρόλο παίζουν και τα «μικρά ραντεβού»: στιγμές που το ζευγάρι αφιερώνει ο ένας στον άλλον χωρίς κινητά, πίεση ή παιδιά. Αυτές οι μικρές ανάσες λειτουργούν σαν υπενθύμιση οικειότητας και βοηθούν να επανέλθει η επιθυμία.

Σε πιο στοχευμένες πρακτικές περιλαμβάνονται οι ασκήσεις επαφής, όπως το sensate focus, που διδάσκεται στη σεξουαλική θεραπεία και επικεντρώνεται στο άγγιγμα χωρίς προσδοκία ολοκλήρωσης (θα μπορούσε να είναι μια αγκαλιά ή ένα μασάζ). Τέτοιες τεχνικές έχουν αποδειχθεί ότι μειώνουν το άγχος γύρω από το σεξ και ξαναχτίζουν την επιθυμία. Σε περιπτώσεις έντονου πόνου, απώλειας επιθυμίας ή επιλόχειας κατάθλιψης, η ιατρική ή ψυχολογική βοήθεια είναι απαραίτητη. Τέλος, πρακτικές ρυθμίσεις στην καθημερινότητα, όπως βράδια που τα παιδιά κοιμούνται στους παππούδες ή σε φίλους τους ή ακόμη και το «σεξ με ραντεβού», είναι συχνά αποτελεσματικές τεχνικές. Ναι, το «σεξ με ραντεβού» ακούγεται σαν το άκρον άωτον του ρομαντισμού, αλλά στους γρήγορους ρυθμούς που μας επιβάλλει η ενήλικη ζωή -με παιδιά ή χωρίς- κάποιες φορές είναι αναγκαίο και σίγουρα καλύτερο από έναν γάμο χωρίς σεξ.

Τι να αποφύγετε

Εξίσου σημαντικό με το τι μπορεί να κάνει ένα ζευγάρι, είναι και το τι καλό είναι να αποφεύγει. Η χρήση του σεξ ως «ανταμοιβή» ή «τιμωρία» λειτουργεί διαβρωτικά στη σχέση, αφού μετατρέπει την οικειότητα σε εργαλείο ελέγχου αντί για χώρο σύνδεσης. Επίσης, η βιασύνη για άμεσα αποτελέσματα συχνά οδηγεί σε απογοήτευση· η επιθυμία δεν επανέρχεται με το πάτημα ενός κουμπιού, αλλά μέσα από χρόνο, σταθερότητα και κοινή προσπάθεια.

Τέλος, η ντροπή να ζητήσει κανείς βοήθεια μπορεί να γίνει ο μεγαλύτερος εχθρός. Η σεξουαλική θεραπεία, οι εξειδικευμένοι σύμβουλοι και οι ιατρικές παρεμβάσεις δεν είναι «έσχατη λύση», αλλά αναγνωρισμένα εργαλεία που συχνά ανοίγουν ξανά τον δρόμο προς την επιθυμία και την εγγύτητα.

Πώς να ξεκινήετε: Ένα πρακτικό πλάνο 6 εβδομάδων

Η πρώτη εβδομάδα μπορεί να αφιερωθεί σε μια καθαρή, ανοιχτή κουβέντα χωρίς διακοπές, διάρκειας 15–30 λεπτών, για να μιλήσουν οι σύντροφοι για το τι λείπει και τι επιθυμούν στη σχέση τους. Στη δεύτερη εβδομάδα προτείνεται η εφαρμογή «μικρών ραντεβού» δύο φορές, διάρκειας περίπου 30 λεπτών, χωρίς κινητά και χωρίς την παρουσία των παιδιών, ώστε να δημιουργηθούν στιγμές επικέντρωσης αποκλειστικά στο ζευγάρι.

Στις εβδομάδες τρία και τέσσερα, η επαφή μπορεί να ενισχυθεί με δομημένες ασκήσεις όπως το sensate focus, διάρκειας 10–15 λεπτών τρεις φορές την εβδομάδα, που έχουν επιστημονική τεκμηρίωση για τη μείωση του άγχους του σεξ και την αύξηση της επιθυμίας. Τέλος, στις εβδομάδες πέντε και έξι γίνεται αξιολόγηση της προόδου. Αν δεν παρατηρείται βελτίωση, είναι η στιγμή να εξεταστεί η επιλογή ιατρικού ελέγχου ή συμβουλευτικής σεξουαλικής θεραπείας, ώστε να εντοπιστούν και να αντιμετωπιστούν τυχόν φυσιολογικοί ή ψυχολογικοί παράγοντες που επηρεάζουν τη σεξουαλική ζωή.

Single moms: η σεξουαλική ζωή όταν είστε μόνες σας

Για τις μαμάδες που μεγαλώνουν μόνες τους τα παιδιά τους, η πρόκληση της σεξουαλικής ζωής μπορεί να είναι ακόμα μεγαλύτερη. Η διαχείριση της κόπωσης, του χρόνου και της καθημερινότητας με τα παιδιά απαιτεί οργανωτικότητα και αυτοφροντίδα. Η επικοινωνία με νέους συντρόφους ή με τον εαυτό τους (μέσω προσωπικής αυτοπαρατήρησης) είναι κρίσιμη.

Η δημιουργία μικρών στιγμών οικειότητας (είτε με σύντροφο είτε με τον εαυτό τους μέσω αυτοφροντίδας) και η διαχείριση του ύπνου και των ευθυνών βοηθά την επαναφορά της διάθεσης. Επιπλέον, οι single moms πρέπει να δώσουν σημασία στη σωματική και ψυχική τους υγεία και να μην διστάζουν να ζητήσουν ιατρική ή ψυχολογική βοήθεια όταν χρειάζεται.

Μια ρεαλιστική εικόνα

Η σεξουαλική ζωή μετά τον γάμο και τα παιδιά αλλάζει. Ναι, συχνά γίνεται λιγότερη, αλλά όχι απαραίτητα φτωχότερη. Η επιθυμία μπορεί να χαθεί, αλλά μπορεί και να επανέλθει ή να πάρει νέα μορφή. Αντί να θεωρείται «μοιραίο» το τέλος του έρωτα, είναι ζήτημα διαχείρισης: ορμόνες, ύπνος, ρόλοι και συναισθήματα παίζουν ρόλο, αλλά υπάρχουν πρακτικές, θεραπευτικές και ιατρικές λύσεις που έχουν τεκμηριωμένο όφελος. Η ουσία βρίσκεται στη διαχείριση: επικοινωνία, μοίρασμα, οικειότητα και βοήθεια όταν χρειάζεται. Το σεξ δεν «πεθαίνει» μετά τα παιδιά αλλά μεταμορφώνεται μαζί με τη σχέση.

Στο νέο επεισόδιο του podcast «Έχεις δύο λεπτά» η Ειρήνη Ζουρνατζή και η Έλενα Πάκου -μια παντρεμένη και μια διαζευγμένη μητέρα, αντιστοίχως- μιλούν χωρίς ταμπού και με πολύ ειλικρίνεια και χιούμορ για το σεξ μετά τα παιδιά (αλλά και ανάμεσα στις δεκάδες υποχρεώσεις της καθημερινότητας). Μεταξύ άλλων, μοιράζονται τις δικές τους εμπειρίες για το πώς αλλάζει το σεξ μετά τη μητρότητα και τι καθημερινές στιγμές συνειδητής σύνδεσης χρειάζεται να εφαρμόσουμε, προκειμένου να κρατήσουμε τον έρωτα ζωντανό. Καλή ακρόαση!