Το Κολλέγιο Αθηνών συμπληρώνει φέτος 100 χρόνια λειτουργίας. Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τον εορτασμό της επετείου διοργανώνεται σε συνεργασία με το Σώμα Ομοτίμων Καθηγητών του ΕΚΠΑ το συνέδριο «Η κοινωνία της γνώσης –Τριτοβάθμια Εκπαίδευση» με κεντρικό ομιλητή τον ομότιμο καθηγητή της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, Διονύσιο Κόκκινο, απόφοιτο του Κολλεγίου και μέλος του Σωματείου «Ελληνοαμερικανικό Εκπαιδευτικό Ιδρυμα».
Στο συνέδριο δίνεται βήμα σε απόφοιτους του Κολλεγίου και σήμερα φοιτητές σε ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια, για να παρουσιάσουν επιστημονικό θέμα του ενδιαφέροντός τους, τις εμπειρίες, τις προσδοκίες από τις σπουδές τους, καθώς και για να συζητήσουν με συναποφοίτους τους και διακεκριμένους σήμερα πανεπιστημιακούς δασκάλους και ακαδημαϊκούς, σε μια προσπάθεια να δημιουργηθεί ομάδα μεντόρων της επιστήμης και της γνώσης, που θα διευρύνει τους ορίζοντες του σχολείου.
Με την ευκαιρία της επετείου, αξίζει, πιστεύω, να αναφερθούν ορισμένες σημαντικές στιγμές της μακρόχρονης ιστορίας αυτού του σχολείου. Ιδρύθηκε σε μια ταραχώδη περίοδο για την χώρα μας, μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, με πρωτοποριακούς και καινοτόμους εκπαιδευτικούς ορίζοντες, με μεθόδους διδασκαλίας ρηξικέλευθες, ειδικά για την εποχή εκείνη, και χρειάστηκε να περάσουν δεκαετίες ώστε αυτές να ενταχθούν από την πολιτεία στα σχολικά προγράμματα.
Η ιδέα για τη δημιουργία ενός Ελληνοαμερικανικού Κολλεγίου αρρένων στην Αθήνα, που θα συνδύαζε την ελληνική παράδοση με το αμερικανικό προοδευτικό εκπαιδευτικό πνεύμα της εποχής είχε ως πρότυπο την φημισμένη Ροβέρτειο Σχολή της Κωνσταντινούπολης, καθώς απόφοιτοι της σχολής αυτής ζούσαν πλέον στην Ελλάδα και οραματίζονταν την ίδρυσή της στην Ελλάδα.
Η τολμηρή για εκείνη την εποχή ιδέα υποστηρίχθηκε θερμά από τον τότε πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο, και μια ομάδα φωτισμένων προσωπικοτήτων της ελληνικής κοινωνίας, όπως τον εθνικό ευεργέτη Εμμανουήλ Μπενάκη (1843-1929) και τον διανοούμενο-τραπεζίτη Στέφανο Δέλτα (σύζυγο της γνωστής συγγραφέως Πηνελόπης Δέλτα), ο οποίος καιθεωρείται ο «πατέρας» του Κολλεγίου Αθηνών.
O Στέφανος Δέλτα έθεσε τα θεμέλια του σχολείου με αγάπη για τον τόπο του, εμπιστοσύνη σε μια ελληνοαμερικανική συνεργασία για την εκπαίδευση, και κυρίως με την βαθιά του γνώση για την έννοια της αγωγής, που ενθουσίαζε και ενεργοποιούσε όσους τον ακολουθούσαν και βοηθούσαν στην προσπάθεια αυτή. Ετσι, δημιουργήθηκε ένα σχολείο με ελληνική πρωτοβουλία και χορηγία, σε αντίθεση με άλλα ξένα σχολεία στην Ελλάδα.
Ιδιαίτερη αίσθηση έκανε η ομιλία του πρωθυπουργού Ελ. Βενιζέλου, όταν τόνισε: «…εις τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια γίνεται δυνατόν όπως πραγματοποιώνται και μεγαλύτεραι και επιτυχέστεραι καινοτομίαι, διότι τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, τελούντα απλώς υπό την εποπτείαν του Κράτους και συμμορφούμενα μόνον προς τα γενικάς κατευθύνσεις του, έχουν την ελευθερίαν, της οποίας στερούνται τα δημόσια και διά τούτο δύνανται να επιτελέσουν μεγαλυτέρας προόδους. Τας προόδους αυτάς περιμένομεν να πραγματοποιήση το Κολλέγιον Αθηνών. Τοιαύτην έχω γνώμην περί της σημασίας του Κολλεγίου».
Αυτές ακριβώς τις προόδους παρουσιάζει επί έναν αιώνα το Κολλέγιο, και οι απόφοιτοί του έχουν τις ικανότητες από θέσεις υπεύθυνες να προσφέρουν στην ελληνική κοινωνία και να συμβάλλουν στην πρόοδο της χώρας τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι τον πρωθυπουργικό θώκο κατέλαβαν μαθητές του, ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Αντώνης Σαμαράς, ο Λουκάς Παπαδήμος και ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Πολλοί δε απόφοιτοι του Κολλεγίου έχουν διατελέσει ή και διατελούν βουλευτές ή υπουργοί. Εξάλλου, πολλοί Ακαδημαϊκοί της χώρας μας είναι απόφοιτοι του Κολλεγίου.
Το 1977 ήταν σταθμός στην ιστορία του Κολλεγίου μετά από 52 χρόνια, γιατί έπαυσε να είναι «σχολείο αρρένων και έγινε «μεικτό», διατηρώντας όμως το «Ανδρας Τρέφον» στον θυρεό του.
Το 2011 η Ακαδημία Αθηνών βράβευσε το Κολλέγιο Αθηνών για την προσφορά του στην εκπαιδευτική και πολιτιστική ζωή της Ελλάδος, καθώς και για την πολύπλευρη κοινωνική του δράση.
Το Κολλέγιο Αθηνών μπαίνει φέτος στον δεύτερο αιώνα της ζωής του, και όσοι αγωνίστηκαν γι’ αυτό πρέπει να αισθάνονται την ικανοποίηση ότι ανταποκρίθηκαν με τον καλύτερο τρόπο στις προσδοκίες ιδιαίτερα εμπνευσμένων για την εποχή τους προσωπικοτήτων, που αγωνίστηκαν, προσφέροντας ανιδιοτελώς χρόνο αλλά και χρήμα για την υλοποίηση ενός υψηλού στόχου για την παιδεία και την πρόοδο της χώρας τους.
Η κυρία Στέλλα Πριόβολου είναι ομότιμη καθηγήτρια, πρόεδρος Σώματος Ομοτίμων Καθηγητών ΕΚΠΑ, έφορος Σχολών Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός.
