Ο πρώην πρόεδρος της Βραζιλίας, Ζαΐχ Μπολσονάρου, εισήχθη σε αστυνομική βάση στη Μπραζίλια για να εκτίσει κάθειρξη 27 ετών, μετά την καταδίκη του για απόπειρα πραξικοπήματος εναντίον του σημερινού προέδρου, Λουίζ Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, που ανακάμπτει δημοσκοπικά, ενόψει της νέας εκλογικής αναμέτρησης, το 2026. Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί ένα ιστορικό πλήγμα για τον ακροδεξιό πολιτικό, που κυβερνούσε τη μεγαλύτερη δημοκρατία της Λατινικής Αμερικής, από το 2019 έως το 2022.
Η καταδίκη και η είσοδος στη φυλακή
Η ποινή επιβλήθηκε τον Σεπτέμβριο, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε τον Μπολσονάρου ένοχο για ηγεσία σε εγκληματική συνωμοσία, με στόχο να αποτραπεί η ανάληψη της εξουσίας από τον Λούλα. Το σχέδιο, που περιλάμβανε ακόμη και απόπειρα δολοφονίας του υποψηφίου προέδρου και του αντιπροέδρου του, Τζεράλντο Αλκμίν, απέτυχε, καθώς οι στρατιωτικοί αρνήθηκαν να συμμετάσχουν. Τελικά, ο Μπολσονάρου και έξι συνεργοί του καταδικάστηκαν για απόπειρα «εξαφάνισης» της δημοκρατίας στη Βραζιλία.
Ο πρώην πρόεδρος ζούσε υπό κατ’ οίκον περιορισμό από τον Αύγουστο και οδηγήθηκε σε προληπτική κράτηση το Σάββατο, αφού αποπειράθηκε να αφαιρέσει το ηλεκτρονικό του βραχιόλι με κολλητήρι.
Αντίδραση πολιτών και υποστηρικτών
Η φυλάκιση Μπολσονάρου προκάλεσε ενθουσιασμό στους προοδευτικούς Βραζιλιάνους, που θυμούνται την τετραετή θητεία του ως περίοδο περιβαλλοντικής καταστροφής, διεθνούς απομόνωσης και εχθρικής στάσης απέναντι σε μειονότητες. Σε αντίθεση, οι υποστηρικτές του μιλούν για «ανελεύθερη και άδικη» κράτηση, με μερικούς να συγκεντρώνονται σε μικρές διαδηλώσεις, έξω από την αστυνομική βάση της Μπραζίλια.
Ένας ιδιοκτήτης δισκοπωλείου στο Ρίο ντε Τζανέιρο, για παράδειγμα, διακόσμησε το κατάστημά του με πανό που γράφει: «Ο Μπολσονάρο είναι στη φυλακή!».
Η επιρροή του Μπολσονάρου και οι προοπτικές για τις εκλογές του 2026
Ειδικοί πολιτικής επιστήμης σημειώνουν ότι η επιρροή του πρώην προέδρου έχει μειωθεί σημαντικά. Πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι μόνο το 13% των ψηφοφόρων τον στηρίζει, «ό,τι κι αν γίνει», ενώ οι συγκεντρώσεις των υποστηρικτών του είναι πλέον πολύ μικρότερες σε σύγκριση με το παρελθόν.
Ο Λούλα ντα Σίλβα, που θα διεκδικήσει πιθανότατα τέταρτη θητεία το 2026, προηγείται σαφώς σε όλες τις δημοσκοπήσεις, έναντι πιθανών δεξιών αντιπάλων, συμπεριλαμβανομένων και των συνδεδεμένων με τον Μπολσονάρου υποψηφίων. Η έγκριση της κυβέρνησης Λούλα ανέρχεται σε 34%, ενώ η αποδοχή των δεξιών κινήσεων φθίνει.
Η Βραζιλία θα διεξάγει προεδρικές εκλογές τον Οκτώβριο του 2026. Ο Μπολσονάρου, που έχασε από τον Λούλα το 2022, έχει πλέον αποκλειστεί από τη συμμετοχή στις εκλογές, λόγω της καταδίκης του για απόπειρα πραξικοπήματος.
