Σε μια εποχή πολλαπλών κρίσεων και κοινωνικής ρευστότητας, η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία μοιάζει να ψάχνει την ψυχή της και να αναζητά εναγωνίως την ταυτότητα της. Οι εκπρόσωποι της μάχονται, μιλούν, προτείνουν, αλλά σπανίως ακούγονται. Αυτή η εικόνα μεταφέρεται, σε πολλές περιπτώσεις, από τις Βρυξέλλες και προς τα κόμματα της περιφέρειας.
Η αδυναμία άρθρωσης ενός συνεκτικού και πειστικού αφηγήματος, που να εμπνέει τις νέες γενιές και να απαντά στις σύγχρονες προκλήσεις, όπως οι ανισότητες, η κλιματική κρίση, η συμμέτοχη όλων στις νέες τεχνολόγιες και κυρίως η άνοδος της ακροδεξιάς προβληματίζει αυτή την στιγμή τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα.
Οι ευρωπαίοι σοσιαλιστές μοιάζουν να βρίσκονται σε έναν διαρκή εσωτερικό διάλογο για το μέλλον τους, την ώρα που οι πολιτικοί τους αντίπαλοι κεφαλαιοποιούν ολόενα και περισσότερο τον θυμό και την απογοήτευση των πολιτών. Το ερώτημα σε αυτό το τοπίο παραμένει: μπορεί η σοσιαλδημοκρατία να ανανεώσει την ταυτότητά της και να ξαναγίνει δύναμη αλλαγής στην Ευρώπη του 21ου αιώνα και πώς συνδέεται αυτό με την Ελλάδα;
Η πρόταση
Στο πλαίσιο αυτό οι Ευρωπαίοι Σοσιαλδημοκράτες έχουν κάνει ήδη κάποιες κινήσεις. Έχουν αντιληφθεί το πρόβλημα του μετασχηματισμού της κοινωνίας και της οικονομίας και έχουν αναθέσει στον Γάλλο Ραφαέλ Γκλικσμάν μία μελέτη.
Ουσιαστικά, ο Γάλλος πολιτικός που όλα δείχνουν πως θα είναι και ο επόμενος αντίπαλος της Μαρίν Λεπέν, έχει πάρει εντολή να ετοιμάσει ένα πρώτο σχέδιο θέσεων και προτάσεων που αρχικά θα εγκριθεί από το προεδρείο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και στη συνέχεια θα επεξεργαστεί και θα αποτελέσει την πυξίδα τους για τα επόμενα χρόνια.
«Στόχος της σοσιαλδημοκρατίας πρέπει να είναι από τη μία η ανακοπή της πορείας της άκρας δεξιάς σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και ταυτόχρονα η διαμόρφωση του νέου πολιτικού αφηγήματος των προοδευτικών δυνάμεων» τονίζει ο αντιπρόεδρος των ευρωπαίων σοσιαλιστών Γιάννης Μανιάτης και συνεχίζει επισημαίνοντας πως «πρέπει να λάβουμε υπόψιν τις τελευταίες γεωπολιτικές εξελίξεις, την ανάπτυξη της τεχνίτης νοημοσύνης, των νέων τεχνολογιών και την ανάγκη στήριξης της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας με διασφάλισή των πολίτικων συνοχής και των εργασιακών δικαιωμάτων».
Ο καθρέφτης
Η εικόνα αυτή της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας καθρεφτίστηκε τα προηγούμενα χρόνια και στη χώρα μας με το ΠαΣοΚ να ταλαιπωρείται εκλογικά. Αυτό δείχνει να αλλάζει σιγά σιγά. Ειδικά από την στιγμή που το ΠαΣοΚ έγινε αξιωματική αντιπολίτευση και βρήκε περισσότερο κοινοβουλευτικό χώρο έκφρασης. Φιλοδοξία πλέον της ηγετικής ομάδας είναι το ολοκληρωμένο πρόγραμμα διακυβέρνησης που παρουσιάστηκε στη ΔΕΘ, να επικοινωνηθεί παντού, σε κάθε γωνιά της χώρας, ώστε να αρχίζει να ξεκολλάει και η βελόνα των δημοσκοπήσεων.
Το πρόγραμμα, στη δημιουργία του οποίου συνέβαλαν όλοι στο ΠαΣοΚ, είναι ένα ακόμη βέλος στη φαρέτρα της Χαριλάου Τρικούπη που αν χρησιμοποιηθεί σωστά θα τη βοηθήσει να αποκτήσει ενιαίο αφήγημα και να ισχυροποιήσει το μήνυμα της. Πίσω από αυτό πρέπει να στοιχηθούν οι λοχαγοί της παράταξης και να πορευθούν όλοι μαζί προς την ίδια κατεύθυνση. Αυτό ήταν και το κάλεσμα του Νίκου Ανδρουλάκη από τη Χίο. «Το ΠαΣοΚ μια τετραετία πριν είχε διαφορά 33% από τη Νέα Δημοκρατία. Τώρα η διαφορά είναι 10%. Ας αγωνιστούμε ακόμα πιο δυναμικά – και θα το κάνουμε – γι’ αυτό εργαστήκαμε με συνέπεια όλο το καλοκαίρι, για να δει ο κόσμος ότι υπάρχει εναλλακτική» υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Συμφωνίες και διαφωνίες
Τα στελέχη και οι βουλευτές του κόμματος συμφωνούν πως μέσα από την προγραμματική τους θέση και την θεσμική αντιπολίτευση φέρνουν μία νέα ηθική. Επίσης γίνεται αντιληπτό πως το ΠαΣοΚ πλέον έχει διαταγμένες δυνάμεις, στελέχη με ιδιότητες, τομείς και προτάσεις.
Άρκει όμως ένα πρόγραμμα να φέρει την άνοιξη; Το ΠαΣοΚ βιώνει μία προσυνεδριακή διαδικασία και βαδίζει προς την οργανωτική του αναδιάταξη με αργά βήματα. Η γραμματεία της ΚΟΕΣ δεν έχει ανακοινωθεί, όπως και η ημερομηνία συνεδρίου. Τα όργανα του κόμματος έχουν παυθεί ή στην καλύτερη έχουν μπει στον πάγο, αν εξαιρέσουμε τους τομείς που δουλεύουν και φέρνουν αποτέλεσμα που το είδαμε στην παρουσίαση της «Μαύρης Βίβλου» και του προγράμματος στη ΔΕΘ.
Το συνέδριο του ΠαΣοΚ όταν ολοκληρωθεί θα βάλει τον κομματικό μηχανισμό σε διάταξη μάχης. Θα αποτελέσει το πραγματικό τεστ της ανασυγκρότησης, καθώς τα νέα όργανα δεν θα έχουν μόνο οργανωτικό ρόλο αλλά και στρατηγική αποστολή: να οδηγήσουν το κόμμα με συνοχή και σχέδιο στην επόμενη κρίσιμη εκλογική διαδικασία.
Από τον τρόπο που θα λειτουργήσουν και από το πολιτικό στίγμα που θα δώσουν θα κριθεί αν το ΠαΣοΚ θα μετουσιώσει την ανανεωμένη δυναμική σε εκλογική άνοδο και σε αναβαθμισμένη παρουσία στο πολιτικό σκηνικό. Αν το σοσιαλιστικό κόμμα της Ελλάδας δηλαδή θα ακολουθήσει εκείνα της Δανίας και της Ισπανίας που έφεραν επιτυχίες σε μία δύσκολη εποχή για την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία που αναζήτα την ψυχή της.
