Από τα ΑΕΙ της Αριστε-ρ-άς σε αυτά της αριστε-ί-ας

Σε μια περίοδο που τα ΑΕΙ διεθνώς ανοίγουν τις πύλες τους στην κοινωνία, στην οικονομία, στον πολιτισμό, το ελληνικό πανεπιστήμιο ετοιμάζεται να επιστρέψει στο φοβικό, εσωστρεφές ιδεοληπτικό παρελθόν του.

Σε μια περίοδο που τα ΑΕΙ διεθνώς ανοίγουν τις πύλες τους στην κοινωνία, στην οικονομία, στον πολιτισμό, το ελληνικό πανεπιστήμιο ετοιμάζεται να επιστρέψει στο φοβικό, εσωστρεφές ιδεοληπτικό παρελθόν του. Η πρόσφατη πρόταση νόμου του υπουργού Παιδείας υποστηρίζει την ισχυροποίηση του κομματικού πανεπιστήμιου από το οποίο προσπαθούμε να απεμπλακούμε για δεκαετίες. Μοναδικό παγκόσμιο παράδειγμα, το ελληνικό πανεπιστήμιο: οι κομματικές φοιτητικές παρατάξεις ετοιμάζονται να έρθουν ξανά στα πράγματα με τη συμμετοχή τους στην εκλογή των μονοπρόσωπων διοικητικών του οργάνων. Η κυβέρνηση αυτής της ιδιότυπης Αριστεράς του Καμμένου προσφέρει στους κομματικούς της πελάτες το πανεπιστήμιο ως σφάγιο καθαγίασης για την εντελώς αντίθετη με τις προεκλογικές της δεσμεύσεις πολιτική της στην οικονομία.
Δεκαετίες, από τότε που ήμουν φοιτητής, συνεχίζουν να ταλανίζουν το πανεπιστήμιο οι παθογένειες του κομματισμού, του μικροπελατειασμού, της ανάδειξης της κομματικοδίαιτης μετριότητας, των καταλήψεων από κομματικές μειοψηφίες, της λεκτικής και σωματικής βίας, του πολιτικού μπούλιγκ. Ζήσαμε για δεκαετίες την εκλογή στα διοικητικά όργανα του πανεπιστημίου μετριοτήτων που είναι έτοιμες να τα δώσουν όλα για τα ψηφαλάκια των φοιτητών και των εκάστοτε ενδοπανεπιστημιακών πελατών τους.
Αυτή η δυστυχής εικόνα του ελληνικού πανεπιστημίου είναι κατ’ εξοχήν έργο του αριστερού και αριστεριστικού συνδικαλισμού. Εχει στερήσει το πανεπιστήμιο και την ελληνική κοινωνία και οικονομία από έναν πλούτο εκ των ων ουκ άνευ για την πρόοδο και την ευημερία αυτής της χώρας. Φαίνεται ότι η εκδίκηση της Αριστεράς για την ήττα στον Εμφύλιο εκφράστηκε εντονότατα στο πανεπιστήμιο, ως άλωση του κατ’ εξοχήν χώρου ανάδειξης των ελίτ. Μάλλον η Αριστερά χτύπησε στην καρδιά του μισητού αστικού κράτους, υποβαθμίζοντας και απαξιώνοντας τις ελίτ του. Σε αυτήν τη διαλυτική πολιτική συντονίστηκε και η συντηρητική παράταξη που για χρόνια έχει ενοχικά ενστερνισθεί την αριστερή φρασεολογία και πρακτική. Ο φιλελευθερισμός στη σκέψη, στην κοινωνία, στην πολιτική, στην οικονομία απαξιώνεται στο πανεπιστήμιο (και όχι μόνο) ως άκρατος νεοφιλελευθερισμός και παράδοση άνευ όρων στις αγορές. Ποιες άραγε αγορές ενδιαφέρονται για ένα πανεπιστήμιο της βίας, της κατάληψης, της αναξιοπιστίας, της κομματικής γραφειοκρατίας; Ποιος άραγε στην αγορά θα ψάξει την αδιαμφισβήτητα υπάρχουσα αριστεία στο περίκλειστο, αναχρονιστικό ελληνικό πανεπιστήμιο;
Είναι τέτοια η επίδραση της Αριστεράς που και οι άνθρωποι της Δεξιάς μέσα στο πανεπιστήμιο συντονίζονται στα ίδια «αριστερά» αντανακλαστικά. Κλασικό παράδειγμα ο Νόμος 4009/2011 (Νόμος Διαμαντοπούλου) για τα ΑΕΙ ο οποίος ψηφίστηκε από 255 βουλευτές και αμέσως μετά άρχισε να αποψιλώνεται, πρώτα από τον δεξιό κ. Αρβανιτόπουλο, ο οποίος κατόπιν έδωσε τη σκυτάλη στους αριστερούς κ. Μπαλτά και κ. Γαβρόγλου. Είναι απίστευτο πώς αυτά τα παιδιά της άρχουσας αστικής τάξης των Αθηνών που σπούδασαν σε κολέγια και στα καλύτερα πανεπιστήμια με παραστάσεις αριστείας απαξίωναν την αριστεία, την αξιοκρατία και το ανοιχτό πανεπιστήμιο στην κοινωνία και στην οικονομία. Οταν διεθνώς το πανεπιστήμιο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την παραγωγική βάση και την οικονομία, ιδιαίτερα στον ευημερούντα πρώτο κόσμο, στη χώρα μας αυτή η εύλογη διασύνδεση θεωρείται αμαρτία και σπίλωση. Αν η χώρα θέλει να παραμείνει στον πρώτο κόσμο οφείλει να ανοίξει τα ΑΕΙ της στην οικονομία, στην επιχειρηματικότητα και να μπολιάζει την παραγωγική της βάση με την καινοτομία που παράγουν τα ΑΕΙ της και τα Ερευνητικά της Κέντρα. Οφείλει να μην εμπιστεύεται τις σειρήνες της «καθαρότητας» του πανεπιστημίου που το θέλουν περίκλειστο και ιδιοκτησία των κομματικών η/και προσωπικών συμφερόντων τους.
Η χώρα από το 2011 έχει έναν σύγχρονο και σοβαρό νόμο για τα πανεπιστήμια, που ψηφίστηκε από 255 από τους 300 βουλευτές της ελληνικής Βουλής, προϊόν διετούς ανάλυσης και προετοιμασίας, μετά από τη μελέτη της διεθνούς ακαδημαϊκής εμπειρίας. Με τις εύλογες, στοχευμένες διορθώσεις μπορεί να δώσει ζωντάνια και δύναμη στην ανώτατη εκπαίδευση. Ο Νόμος 4009/2011 προωθεί ακαδημαϊκές λειτουργίες διεθνώς καταξιωμένες και δοκιμασμένες που υποστηρίζουν την αυτονομία και το αυτοδιοίκητο, τη λογοδοσία και τη διαφάνεια, την ευελιξία, την εξωστρέφεια, την αξιοκρατία. Το πολιτικό σύστημα οφείλει να προστατεύσει την αξιοπιστία του, θα έλεγα την αξιοπρέπειά του, με το να επαναφέρει στη νέα Βουλή την επαναψήφιση του Ν. 4009/2011. Μια επιτροπή καταξιωμένων και γενικότερα αποδεκτών καθηγητών από την Ελλάδα και το εξωτερικό ας προτείνει τις αναγκαίες αλλαγές – διορθώσεις του νόμου. Δεν είμαι αισιόδοξος ότι η σημερινή κυβέρνηση μπορεί να λειτουργήσει υπερβατικά. Ελπίζω όμως στην επόμενη φιλελεύθερη φιλοευρωπαϊκή κυβέρνηση. Και οι ελπίδες μου είναι βάσιμες γιατί ο πιθανός επόμενος πρωθυπουργός ήταν από τους ενθερμότερους υποστηρικτές του Ν. 4009/2011 και αυτός που δεν ψήφισε τις αποψιλώσεις του από τον τότε υπουργό Παιδείας του κόμματός του κ. Αρβανιτόπουλο.
Ο κ. Αχιλλέας Γραβάνης είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.