Το αυστριακό δίδυμο της συμφοράς

Είναι κτίριο με ιστορία. Το παλάτι Modenapalais στην οδό Herrengasse 7, στο κέντρο της Βιέννης, χτίστηκε στα μέσα του 15ου αιώνα και βρίσκεται από το 1842 στην υπηρεσία του αυστριακού κράτους –κατ’ αρχάς ως έδρα του προεδρείου της κυβέρνησης, ύστερα της αστυνομίας και της λογοκρισίας και από το 1920-23 του υπουργείου Εσωτερικών.

Το τελευταίο δεν είχε ποτέ εξ αντικειμένου σχέση με εξωτερικές υποθέσεις. Ωσπου τις τελευταίες εβδομάδες η επικεφαλής του υπουργείου Γιοχάνα Μικλ-Λάιτνερ αποφάσισε λόγω του Προσφυγικού να μετατρέψει την εσωτερική σε εξωτερική πολιτική βάζοντας στο στόχαστρο την πιο απομακρυσμένη χώρα των Βαλκανίων, την Ελλάδα. Από τότε, λέει ο αυστριακός δημοσιολόγος Ρόμπερτ Μίσικ, γράφεται μια νέα σελίδα στην ιστορία του παλατιού –και δη από τις πιο δυσάρεστες.

Μόνο που η κυρία Μικλ-Λάιτνερ δεν φαίνεται να καταλαβαίνει πολύ από διεθνή διπλωματία. Η πρωτοβουλία της να συγκαλέσει στη Βιέννη μια «διάσκεψη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων» (που κατά θαυμαστό τρόπο περιλαμβάνουν και εκείνες των ανατολικών, μεταξύ άλλων τη Βουλγαρία) για το Προσφυγικό χωρίς τη συμμετοχή της Ελλάδας έχει προκαλέσει την οργή της Αθήνας, αλλά όχι μόνο. «Σταμάτα επιτέλους να ποδοπατάς άλλα κράτη» της φώναξε αγανακτισμένος την περασμένη Πέμπτη ο γάλλος ομόλογός της Μπερνάρ Καζενέβ στη σύνοδο των υπουργών Εσωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης στις Βρυξέλλες. Παρόμοιες επικρίσεις, σύμφωνα με την εφημερίδα «Der Standard», δέχθηκε και από άλλα μέλη της Συνόδου.

«Είναι σαν ταύρος σε υαλοπωλείο» λέει ο αυστριακός δημοσιογράφος Γκέοργκ Χόφμαν-Οστενχοφ. «Από αυτήν μόνο ζημιά μπορείς να περιμένεις». Τα φιλελεύθερα μέσα ενημέρωσης δεν δείχνουν πάντως, έστω και για «πατριωτικούς» λόγους, έλεος μαζί της –ούτε για το ότι η Αθήνα την πρόσβαλε με τον χειρότερο τρόπο απορρίπτοντας το αίτημά της για επίσκεψη στην Ελλάδα.

Η 51χρονος αντιπρόεδρος του συντηρητικού Λαϊκού Κόμματος (συγκυβερνά στην Αυστρία με τους Σοσιαλδημοκράτες) ήταν ως το περασμένο καλοκαίρι πολιτικά άγραφο χαρτί. Ευρύτερα γνωστή έγινε τον Αύγουστο του 2015, όταν τα μέσα ενημέρωσης αποκάλυψαν ότι στο στρατόπεδο προσφύγων του Τραϊσκίρχεν, 32 χιλιόμετρα νοτίως της Βιέννης, επικρατούν απάνθρωπες συνθήκες, κάτι που της επέφερε το αρνητικό βραβείο «Big Brother» («Μεγάλος Αδελφός»).

Παρά τη δημοσιότητα που δίνεται στις «ατυχείς» δηλώσεις και κινήσεις της κυρίας Μικλ-Λάιτνερ, οι αναλυτές στη Βιέννη είναι της άποψης ότι πρόκειται για «μαριονέτα» η οποία υποκινείται κατά το πλείστον από τον υπουργό Εξωτερικών Σεμπάστιαν Κουρτς. «Τη χρησιμοποιεί για να του κάνει τη βρώμικη δουλειά» λέει ο κ. Μίσικ. Ο ίδιος, προσθέτει, εμφανίζεται ως ο στρατηγικός νους της υπόθεσης που, χωρίς να αποφεύγει τις ανοιχτές «κόντρες» με την Αθήνα, οργανώνει συστηματικά στο παρασκήνιο την καμπάνια εναντίον της.

«Ο Κουρτς έχει βλέψεις για τη θέση του προέδρου του Λαϊκού Κόμματος την οποία κατέχει τώρα ο “χλωμός” Ρούντολφ Μιτελένερ» λέει ο κ. Μίσικ. «Με αυτό ελπίζει να γίνει, σε συνεργασία με το ακροδεξιό κόμμα των Φιλελευθέρων, ο μελλοντικός καγκελάριος της Αυστρίας».

Φρούδες ελπίδες, προσθέτει, δεδομένου ότι οι Φιλελεύθεροι προηγούνται με διαφορά τουλάχιστον έξι μονάδων από τους Συντηρητικούς και τους Σοσιαλδημοκράτες στις δημοσκοπήσεις –σε μια δεξιά-ακροδεξιά συμμαχία εκείνος που θα αναγορευθεί σίγουρα καγκελάριος θα είναι έτσι ο αρχηγός των πρώτων Χάιντς-Χρίστιαν Στράχε.

Στη Βιέννη οι αναλυτές αδυνατούν να δώσουν μια πειστική εξήγηση στο ξαφνικό μένος των αυστριακών Συντηρητικών κατά της Αθήνας –με εξαίρεση ίσως εκείνους που επικαλούνται τις απρόβλεπτες μεταπτώσεις της «αυστριακής ψυχής», καθώς και αυτούς που υποστηρίζουν ότι το Λαϊκό Κόμμα δεν αφήνει ευκαιρία να αποσταθεροποιήσει την αριστερή κυβέρνηση στην Αθήνα.

Από μια ανάλυση των ως τώρα γνωστών δεδομένων προκύπτει ωστόσο ότι το μένος αυτό έχει και άλλους αποδέκτες:

Πρώτον, την Ανγκελα Μέρκελ για το γεγονός ότι έκανε τον σχεδιασμό της προσφυγικής πολιτικής τον περασμένο Σεπτέμβριο αποκλειστικά με τον αυστριακό καγκελάριο Βέρνερ Φάιμαν και όχι σε συνεννόηση μαζί τους. «Συμμαχούν με τους Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας και τα άλλα συντηρητικά κόμματα της Ευρώπης για να πάρουν ρεβάνς εναντίον της» εκτιμά ο πρώην πρόεδρος της ομάδας των Σοσιαλδημοκρατών βουλευτών της Ευρωβουλής Χάνες Σβόμποντα.

Δεύτερον, τον κ. Φάιμαν, που θεωρούν πλέον «καμένο χαρτί» (παρά τη «δεξιά στροφή» του υπέρ των απόψεων του κ. Κουρτς) και πρέπει γι’ αυτό να παραιτηθεί το συντομότερο δυνατόν από τη θέση του καγκελαρίου –ενδεχομένως μέσω πρόωρων εκλογών.

Και, τρίτον, τον ακροδεξιό κ. Στράχε, τον οποίο θέλουν να ξεπεράσουν στις προτιμήσεις του κοινού επεκτείνοντας την ξενοφοβική πολιτική και στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής –με μέσο, στη συγκεκριμένη περίπτωση, τη σύγκρουση με την Αθήνα.

Το φόντο σε όλα αυτά παραμένει βέβαια ένα ζωτικής σημασίας θέμα: το Προσφυγικό –ο φόβος ότι η Αυστρία θα πλημμυρίσει με μετανάστες που έρχονται ακατάπαυστα από τον Νότο. Η απάντησή τους όμως σε αυτό, λέει ο κ. Χόφμαν-Οστενχοφ, έχει οπερετικό χαρακτήρα. «Αντί για μια ευρωπαϊκή λύση δίνουν μια περιφερειακή, που είναι το άθροισμα του κλεισίματος των συνόρων των βαλκανικών χωρών» λέει ο κ. Χόφμαν-Οστενχοφ.

Η λύση αυτή, προσθέτει, θα καταρρεύσει αμέσως μόλις το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες πετύχουν συμφωνία με την Αγκυρα. Η παλιά πυραμίδα της εξουσίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, που έχει στην κορυφή της τη Γερμανία, θα αποκατασταθεί έτσι σύντομα. Από αυτό θα κερδίσει και η ελληνική κυβέρνηση.