Η συζήτηση για τη σχέση της θρησκείας με την Αριστερά, τη συμβατότητα ή την ασυμβατότητά τους και την καταστατική ή μη τοποθέτησή τους σε αντίθετους πόλους του ιδεολογικού φάσματος καλύπτει και τους δύο αιώνες του βίου της τελευταίας. Η πιο πρόσφατη αναζωπύρωσή της προέρχεται από τις ΗΠΑ στο φόντο της επίσκεψης του Πάπα Φραγκίσκου στη χώρα τον Σεπτέμβριο: στο περιοδικό «Dissent», για παράδειγμα, η Ελίζαμπεθ Στόκερ Μπρούνινγκ και η Σούζαν Τζακόμπι αντιπαρατέθηκαν με μια σειρά επιχειρημάτων.
Για την Μπρούνινγκ, η σύγχρονη ταύτιση χριστιανισμού και συντηρητισμού στην Αμερική είναι αποτέλεσμα ιδιοποίησης θρησκευτικών συμβολικών στοιχείων και ρητορικής από τις οικονομικές ελίτ. «Ο ατυχής γάμος του Χριστο-καπιταλισμού της σύγχρονης χριστιανικής Δεξιάς» απομάκρυνε την αμερικανική Αριστερά, ενώ στο παρελθόν η απόσταση μεταξύ τους ήταν πολύ κοντινότερη. Η Μπρούνινγκ υπενθυμίζει τις χριστιανικές ρίζες της οργάνωσης των συνδικάτων σε κομβικές πόλεις όπως το Σικάγο του 19ου αιώνα και τη στήριξη του συνδικαλισμού τόσο από καθολικές όσο και από προτεσταντικές φωνές, θέτοντας το ζήτημα στο πλαίσιο της ευρύτερης επίδρασης κινημάτων όπως η θεολογία της απελευθέρωσης στη Νότια Αμερική. «Με άλλα λόγια», συμπεραίνει, «η άνετη σχέση με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές της ελεύθερης αγοράς δεν είναι απαραίτητα πεπρωμένο του χριστιανισμού». Και η Αριστερά δεν μπορεί να πραγματοποιήσει το πρόγραμμά της χωρίς να βρει πεδίο επικοινωνίας με τα 2 δισ. χριστιανών παγκοσμίως.
Στα παραπάνω η Τζακόμπι αντιτάσσει την αντιδημοκρατική χρήση της θρησκείας στην πολιτική: «Τη στιγμή που οι πολιτικοί αρχίζουν να μιλούν για τον Θεό, σε οποιοδήποτε επιχείρημα, ο σκοπός δεν είναι να διευρύνουν τη δημοκρατική διαπραγμάτευση αλλά να κλείσουν κάθε συζήτηση». Το πρόβλημα είναι οι αιτιάσεις μια καθολικής ηθικής που υπερβαίνει τη δημοκρατική διαδικασία και επιζητεί να υποχρεώσει πολίτες διαφορετικών δογμάτων ή άνευ θρησκεύματος να εφαρμόσουν τις επιταγές της: κατόπιν αποφάσεως του κυβερνήτη της πολιτείας, για παράδειγμα, τα δημόσια σχολεία της Λουιζιάνας διδάσκουν τη Γένεση ως έγκυρη εναλλακτική πρόταση στα επιστημονικά συμπεράσματα για τη δημιουργία του κόσμου.
Η Τζακόμπι αποκλείει τον υπερκαθορισμό της εκκοσμικευμένης δημοκρατίας, η Μπρούνινγκ τονίζει τις αξίες επαφής Χριστιανισμού και Αριστεράς. Το ερώτημα είναι αν υφίσταται χρυσή τομή ανάμεσα στα δύο αιτήματα. Το βέβαιο είναι ότι οι ΗΠΑ δεν την έχουν ανακαλύψει.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
