Με δομικές διαφορές προσέρχονται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, που επισήμως ξεκινούν την Τετάρτη το βράδυ στο Eurogroup, η Ελλάδα και οι ευρωπαίοι εταίροι.
Από τις προγραμματικές δηλώσεις του Πρωθυπουργού κ. Αλέξη Τσίπρα έγινε σαφές ότι η ελληνική πλευρά θα τηρήσει σκληρή στάση, υποστηρίζοντας θέσεις, οι οποίες είναι εκ διαμέτρου αντίθετες με τα όσα έχουν δηλώσει μέχρι σήμερα οι πιστωτές.
Σύμφωνα με τα όσα είπε χθες στη Βουλή ο κ. Τσίπρας, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ δεν υπογράφει επέκταση του υφιστάμενου προγράμματος – μνημονίου.
Από την άλλη, θέλει να παραταθεί η δανειακή σύμβαση, ώστε το Δημόσιο να είναι σε θέση να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις του όσο διαρκεί η διαπραγμάτευση με τους πιστωτές για την μετά-μνημόνιο εποχή.
Όμως, οι ευρωπαίοι λένε ότι η δανειακή σύμβαση «πάει πακέτο» με το μνημόνιο και εκεί αρχίζουν τα δύσκολα.
Η ελληνική πλευρά ζητάει ένα εύλογο χρονικό διάστημα 3-6 μηνών για να διαπραγματευθεί με τους πιστωτές ένα τετραετές πρόγραμμα για την «επόμενη ημέρα» της χώρας. Κεντρικό σημείο της διαπραγμάτευσης θα είναι το χρέος.
Στο μεταξύ, όσο διαρκεί η διαπραγμάτευση, το Δημόσιο, όπως είπε ο κ. Τσίπρας, χρειάζεται να παίρνει χρήματα από τους πιστωτές για να αντεπεξέλθει στις υποχρεώσεις του και να μην πτωχεύσει.
Όχι όμως στο πλαίσιο του τρέχοντος προγράμματος, το οποίο όπως τόνισε «τελείωσε στις 25 Ιανουαρίου μαζί με την τρόικα», αλλά μέσω μιας συμφωνίας «γέφυρα», η οποία θα περιλαμβάνει ορισμένες υποχρεώσεις από το μνημόνιο, με τις οποίες συμφωνεί η κυβέρνηση, όπως η πάταξη της φοροδιαφυγής, της διαφθοράς κλπ.
Στόχος της κυβέρνησης είναι το ζήτημα του χρέους να επιλυθεί με έναν τρόπο έτσι ώστε η Ελλάδα να μην παίρνει νέα δάνεια για να ξεπληρώνει παλαιότερα. Κάτι, που όπως είπε κ. Τσίπρας, συμφέρει και τους ευρωπαίους πολίτες, οι οποίοι δεν μπορούν συνεχώς να βάζουν το χέρι στη τσέπη και να δανείζουν την Ελλάδα.
Όσον αφορά το πως θα πάρουν πίσω οι πιστωτές αυτά που έχουν ήδη δώσει, ο Πρωθυπουργός επισήμανε ότι υπάρχει ένας τρόπος και αυτός είναι η ανάπτυξη.
Όμως σύμφωνα με τον ίδιο, η κυβέρνηση σχεδιάζει η χώρα να αναπτυχθεί περισσότερο με δημόσιες επενδύσεις παρά με ιδιωτικές. Πράγμα που σημαίνει ότι το κράτος θα πρέπει να βρει τα απαραίτητα κεφάλαια για αυτές τις επενδύσεις.
Αν και ο κ. Τσίπρας δεν αναφέρθηκε στο που θα βρεθούν λεφτά αυτά, ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάνης Βαρουφάκης έχει μιλήσει για μια ευρωπαϊκή συμφωνία, ένα new deal. Που σημαίνει ότι οι ευρωπαίοι θα πρέπει να βάλουν τα χρήματα μέσω αναπτυξιακών προγραμμάτων.
Με άλλα λόγια, για να πάρουν πίσω τα χρήματά τους θα πρέπει να δώσουν και πάλι λεφτά, όχι δανεικά αυτή τη φορά, αλλά ενισχύσεις, χωρίς όρους, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης, «για το καλό της Ευρώπης», όπως είπε ο Πρωθυπουργός.
Όσο διαρκεί η διαπραγμάτευση για το χρέος και την επόμενη ημέρα, για να αντεπεξέλθει το κράτος στις υποχρεώσεις του, η ελληνική πλευρά ζητάει τα χρήματα από τα κέρδη των κεντρικών τραπεζών ύψους 1,9 δισ. ευρώ, τα οποία προβλέπεται να πάρουμε μόνο αν είμαστε σε πρόγραμμα.
Επίσης, ζητάει να αυξηθεί το όριο των εντόκων γραμματίων που μπορεί να εκδώσει το Δημόσιο κατά 10 δισ. ευρώ, κάτι που έχει απορρίψει η ΕΚΤ παραπέμποντας το θέμα στο Eurogroup.
Επιπλέον, να μπορεί να χρησιμοποιήσει τα 11 δισ. ευρώ που έχουν περισσέψει στο ΤΧΣ και τα οποία είναι εγγυήσεις του ESM που λήγουν στις 28 Φεβρουαρίου και διαγράφονται μειώνοντας ισόποσα ο χρέος, αφού δεν χρησιμοποιήθηκαν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Δηλαδή, τη στιγμή που ο κυβερνητικός συνασπισμός λέει ότι δεν θέλει άλλα δάνεια και αρνείται να πάρει τα 7,2 δισ. ευρώ από το πρόγραμμα με μέσο επιτόκιο 1-1,5%, ζητάει άλλα 21 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 10 δισ. ευρώ των εντόκων με επιτόκιο της τάξης του 3%, που σημαίνει περισσότερους τόκους 150 εκατ. ευρώ ετησίως.
Όσον αφορά τις δεσμεύσεις των προηγούμενων κυβερνήσεων, που όλοι οι ευρωπαίοι ηγέτες και αξιωματούχοι με τους οποίους συναντήθηκαν στις ευρωπαϊκές τους περιοδείες οι κ.κ. Τσίπρας και Βαρουφάκης, τόνισαν ότι η χώρα πρέπει να τηρηθούν, ο Πρωθυπουργός κατέστησε σαφές ότι η λαϊκή εντολή που έχει λάβει δεν του επιτρέπει να τις τηρήσει.
Από την άλλη, οι ευρωπαίοι και ιδιαίτερα το Βερολίνο λένε σε όλους τους τόνους ότι λεφτά υπάρχουν μόνο στο πλαίσιο του προγράμματος. Δηλαδή πιέζουν την κυβέρνηση να ζητήσει την επέκταση του μνημονίου για να συνεχιστεί η χρηματοδότηση της χώρας.
Επίσης, για να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις για την «επόμενη ημέρα» ζητούν να κλείσει η αξιολόγηση που εκκρεμεί από την κυβέρνηση Σαμαρά και για να ξεκινήσει η συζήτηση για το χρέος, να ολοκληρωθούν οι διαρθρωτικές αλλαγές
Επιπλέον, όσο η Ελλάδα δεν είναι σε πρόγραμμα, οι τράπεζες παραμένουν αποκομμένες από την ΕΚΤ και αντλούν ρευστότητα με το σταγονόμετρο και με αυστηρούς όρους μέσω του έκτακτου μηχανισμού ELA, ενώ η χώρα δεν συμμετέχει στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ.
Όλα αυτά προμηνύουν σκληρές διαπραγματεύσεις και καθιστούν σαφές ότι για την επίτευξη μιας συμβιβαστικής λύσης όπως όλοι επιθυμούν, θα χρειαστεί και οι δύο πλευρές να μετακινηθούν αρκετά από τις αρχικές τους θέσεις.
