Φόβοι για την οικονομία και διάψευση της ελπίδας για αλλαγή που είχε υποσχεθεί ο Ομπάμα. Αυτοί είναι οι βασικοί λόγοι για την ήττα των Δημοκρατικών, λένε δύο αμερικανοί ειδικοί που μίλησαν στο «Βήμα».
«Εάν υπήρχε ένα κυρίαρχο θέμα στο μυαλό των ψηφοφόρων ήταν σαφώς η οικονομία και ο υποτονικός χαρακτήρας της ανάκαμψης», λέει ο Τζούλιαν Ζέλιζερ, καθηγητής Ιστορίας στο Πρίνστον, και σχολιαστής στο CNN.
«Οικονομική κρίση, ανεργία (σ.σ.: στο 10%), ανησυχία για την εθνική ασφάλεια. Φόβος για τυχόν νέες επιθέσεις ισλαμιστών στις ΗΠΑ μετά την επιτυχία του Ισλαμικού Κράτους (IS) και τις ατελείωτες συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή. Ακόμη και η απροσδόκητη απειλή του Εμπολα. Ολα αυτά συνδυάστηκαν και δημιούργησαν ένα πολύ δυσμενές τοπίο για τους Δημοκρατικούς», συμφωνεί ο Τζακ Σίτριν, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, στο Μπέρκλεϊ.
«Η νίκη των Ρεπουμπλικανών βασίστηκε περισσότερο στην απογοήτευση του αμερικανικού λαού για τον πρόεδρο παρά στις πολιτικές θέσεις των αντιπάλων του», εκτιμά ο Ζέλιζερ.
«Πολλοί Ρεπουμπλικανοί υποψήφιοι απλώς άνοιξαν πυρ εναντίον του Ομπάμα, αντί να παρουσιάσουν δική τους ατζέντα. Δεν φταίει, βέβαια, μόνο ο ίδιος για όλη αυτή την απογοήτευση. Ναι, έχει κυβερνήσει σε ένα δηλητηριώδες πολιτικό περιβάλλον, που θα δυσκόλευε ακόμη και έναν Αβραάμ Λίνκολν ή έναν Φραγκλίνο Ρούζβελτ να πετύχει πρόοδο. Οταν ο Ομπάμα έτεινε κλάδο ελαίας, πολύ συχνά οι Ρεπουμπλικανοί τού δάγκωναν το χέρι» λέει ο Ζέλιζερ.
Και τονίζει: «Αλλά έχει και εκείνος ευθύνες για αυτή την μακροχρόνια, οδυνηρή διάψευση των ελπίδων για αλλαγή. Πάρα πολλές φορές, φάνηκε παθητικός στην εφαρμογή του προγράμματός του, αφήνοντας τους Ρεπουμπλικανούς να καθορίσουν τη συζήτηση προτού ορθώσει το ανάστημά του, όταν ήταν ήδη πολύ αργά. Πολλές φορές φάνηκε αμήχανος, διστακτικός. Και πολλές φορές, ανέχθηκε το status quo».
Αυτά τα λάθη εξηγούν γιατί μερικοί από τους πιο ενθουσιώδεις υποστηρικτές του το βρίσκουν όλο και πιο δύσκολο να τον υπερασπιστούν αυτές τις ημέρες. «Ακόμη και η λεγόμενη γενιά του μιλένιουμ, οι ψηφοφόροι που τον έβγαλαν πρόεδρο με την αισιοδοξία τους για το τι θα μπορούσε να πετύχει ο Ομπάμα στην αμερικανική πολιτική, τώρα προτίμησαν ένα Ρεπουμπλικανικό Κογκρέσο. Η δημοτικότητά του σε αυτή τη γενιά των ψηφοφόρων έχει πέσει από 47% τον Απρίλιο στο 43% σήμερα», λέει ο συνομιλητής μας.
«Δεν πρέπει, πάντως, να ξεχνάμε ότι παραδοσιακώς το κόμμα της αντιπολίτευσης κερδίζει στις ενδιάμεσες εκλογές για το Κογκρέσο. Αυτός είναι ο κανόνας, όχι η εξαίρεση στις ΗΠΑ», μας λέει ο Σίτριν.
Αλλά «το εύρος της νίκης των Ρεπουμπλικανών θα έχει συνέπειες για την επόμενη προεδρική εκλογή το 2016. Σίγουρα θα τους δώσει δυναμική και μια νέα πλατφόρμα, τη Γερουσία, για να προωθήσουν μαχητικά την ατζέντα τους. Ο Ομπάμα δεν μπορεί να κάνει πολλά, εκτός από τη χρήση βέτο ή μεγάλους συμβιβασμούς που θα δυσαρεστήσουν το δικό του κόμμα», καταλήγει ο Ζέλιζερ.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
