Οταν η δημιουργικότητα και η καινοτομία αποτελούν τις βασικές συνιστώσες της λειτουργίας των πολιτιστικών οργανισμών, τότε το αποτέλεσμα είναι η επιτυχία στην οικονομική και στην κοινωνική ανάπτυξη του τόπου. Ο πολιτισμός είναι το εθνικό μας κεφάλαιο που θα συμπαρασύρει την ανάπτυξη σε ανοδική τροχιά· ένα δημόσιο αγαθό άμεσα συνδεδεμένο με την ουσιαστική βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας, καθώς η τέχνη είναι αυτή που θα μας βοηθήσει να αντεπεξέλθουμε στα νέα δεδομένα και στις προκλήσεις που μας επιφυλάσσει το μέλλον, σε τοπικό και οικουμενικό επίπεδο.
Η περίοδος της οικονομικής κρίσης δεν υπήρξε ποτέ μια περίοδος εφησυχασμού για την Εθνική Λυρική Σκηνή, όπου το καλλιτεχνικό πρόγραμμά της θα έπρεπε να προσαρμοστεί στο δυσοίωνο zeitgeist και να περικοπεί «επειδή δεν υπήρχαν τα χρήματα». Εμείς υποκύψαμε στη δημιουργικότητά μας και πράξαμε εντελώς το αντίθετο, υπερ-εντείνοντας την παραγωγικότητά μας, χωρίς να κάνουμε την παραμικρή «έκπτωση» στην ποιότητα.
Στις αντίξοες οικονομικές συγκυρίες, όπου η δημοσιονομική λιτότητα είναι επιβεβλημένη, οι καλλιτεχνικοί οργανισμοί οφείλουν να αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο ρίσκο με μια κοινωνική πολιτική πολιτισμού, όπου το πολιτιστικό αγαθό ανήκει στους πολίτες: σε όλους τους πολίτες, χωρίς αποκλεισμούς και κοινωνικές διακρίσεις. Αυτός είναι ο θεμέλιος λίθος της πάγιας εξωστρεφούς πολιτικής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, όπου η λυρική τέχνη είναι κτήμα όλων.
Οι καλλιτεχνικές δράσεις μας σε αρχαιολογικούς χώρους, από τα Προπύλαια της Ακρόπολης, το Ολυμπιείο και τη Ρωμαϊκή Αγορά έως το Αρχαίο Θέατρο της Μεσσήνης, σε δημοτικές βιβλιοθήκες και μουσεία, σε σταθμούς καθημερινής μετακίνησης όπως στο μετρό του Συντάγματος, στο Λιμάνι του Πειραιά, στον δημόσιο χώρο όπως στη Βαρβάκειο Αγορά, το «άνοιγμα» των γενικών δοκιμών των παραστάσεών μας στο Ηρώδειο στους άνεργους συμπολίτες μας ή η καθιέρωση συμβολικού εισιτηρίου σε κάποιες από τις παραγωγές μας για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, είναι μερικές μόνο από τις πτυχές ενός καλά συντονισμένου όσο και ρηξικέλευθου προγράμματος με απώτερο σκοπό «η Εθνική Λυρική Σκηνή να είναι παρούσα μέσα στην κοινωνία» και το οποίο, ευτυχώς, έχουν αγκαλιάσει δεκάδες χιλιάδες πολίτες, σκορπίζοντας χαμόγελα σε στιγμές οικονομικά και κοινωνικά ζοφερές.
Η μεγάλη επιτυχία σε έναν οργανισμό είναι ο ιδεαλιστικός οραματισμός. Το γεγονός πως η Εθνική Λυρική Σκηνή έχει χαρακτηριστεί, εντός και εκτός των ελληνικών συνόρων, «παράδειγμα προς μίμηση» είναι η ηθική ανταμοιβή των κόπων μας στο πλαίσιο ενός συνολικού καλλιτεχνικού προγραμματισμού με όραμα και δημιουργική συνέπεια που διαπνέεται από την επικείμενη ιστορική μετάβαση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στην καινούργια όπερα στο Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος, στο Φαληρικό Δέλτα.
Η Εθνική Λυρική Σκηνή –εν καιρώ κρίσης –με την υποστήριξη της κρατικής επιδότησης, τη συνεργασία της με ιδιωτικούς φορείς και τον εξορθολογισμό των εργασιών της, κατόρθωσε τη μέγιστη μείωση του χρέους της, εξασφαλίζοντας κατά ένα συντριπτικό ποσοστό το κόστος των παραγωγών της από τα έσοδά της από τα εισιτήρια. Και αυτό το δεδομένο μάς δίνει ακόμη μεγαλύτερη αισιοδοξία για το μέλλον που ανοίγεται μπροστά μας.
Ο πολιτισμός είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την κοινωνική πρόοδο. Οταν το κράτος με την πολιτιστική πολιτική του διασφαλίζει την ομαλή λειτουργία των πολιτιστικών οργανισμών και εγγυάται το λειτουργικό και αναπτυξιακό πρόγραμμά τους που προωθεί τη δημιουργικότητά τους, τότε συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία της πολιτιστικής βιομηχανίας.
Σε αυτό το δομικό πλαίσιο, η πολιτιστική βιομηχανία μπορεί να αποτελέσει έναν κύριο πόλο οικονομικής εξέλιξης της χώρας –με μακραίωνη πολιτιστική παράδοση -, μια πηγή καινοτομίας. Η έννοια της πολιτιστικής βιομηχανίας δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό, αλλά ως ένα αναπτυξιακό μοντέλο μεγέθυνσης της εθνικής οικονομίας, όπου το πολιτιστικό προϊόν δημιουργεί προστιθέμενες αξίες σε διαφορετικούς παραγωγικούς τομείς, όπως είναι η απασχόληση και ο τουρισμός, υποβοηθώντας τον πρωτεύοντα ρόλο της εκπαίδευσης στην καλλιέργεια της πολιτιστικής μας συνείδησης και ταυτότητας. Η τελευταία, είναι το ουσιώδες συστατικό στη ζωή μιας δημοκρατικής κοινωνίας και της προοπτικής της να ευημερήσει.
Ο κ. Μύρων Μιχαηλίδης είναι καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
