Αφήνοντας το γειτονικό Ντουμπάι με την πολυτέλεια και την επιβλητικότητα των μεγάλων ουρανοξυστών και μπαίνοντας σε αυτή την πόλη, άλλοτε σημαντικό αραβικό λιμάνι του 19ου αιώνα, οι πρώτες εντυπώσεις του τουρίστα είναι απογοητευτικές, καθώς καταλαβαίνει αμέσως ότι πρόκειται μάλλον για έναν «φτωχό συγγενή».
Το βανάκι όμως με τις δημοσιογράφους από την Ελλάδα, τη Γερμανία και την Αυστρία δεν ήρθε για να απολαύσει την πολυτέλεια και τη χλιδή, αλλά για να γνωρίσει το τρίτο μεγαλύτερο Εμιράτο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ). Η Σάρτζα θεωρείται η πολιτιστική πρωτεύουσά τους (τουλάχιστον μέχρι να ολοκληρωθούν τα έργα στο νησάκι Σααντιγιάτ του Αμπου Ντάμπι με τα Μουσεία Λούβρο και Γκούγκενχαϊμ), καθώς διαθέτει 17 μουσεία, συγκεντρώνει καλλιτέχνες και τα εργαστήριά τους στα ανακαινισμένα παλιά σπιτάκια του ιστορικού κέντρου καθώς και δύο Μπιενάλε – μια παιδική που γίνεται τον Οκτώβρη (φέτος έγινε η 2η) και την 10η επίσημη που ξεκινά στις 16 Μαρτίου.
Η επίσκεψη ήταν αποκάλυψη για εμάς, αλλά και έκπληξη για την τοπική τηλεόραση που ειδοποιημένη για την άφιξη της δημοσιογραφικής ομάδας μάς συνάντησε στο Ισλαμικό Μουσείο καταγράφοντας τις εντυπώσεις μας για να προβληθούν στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του σταθμού.
{{{ map }}}
Το Ιδρυμα Τεχνών…
Το Ιδρυμα δημιουργήθηκε το 2009 με αποστολή να υποστηρίξει και να συνεχίσει την Μπιενάλε που ξεκίνησε στη Σάρτζα το 1993 και αποτέλεσε γέφυρα μεταξύ καλλιτεχνών, ινστιτούτων και οργανισμών όχι μόνο στην περιοχή των Εμιράτων αλλά και διεθνώς. Το Εμιράτο έχει μακρά πολιτιστική διαδρομή χάρη στο πάθος του ιστορικού και συγγραφέα κυβερνήτη του Σεΐχ Σουλτάν μπιν Μοχάμετ αλ Κασίμι, ο οποίος έχει δημιουργήσει 17 μουσεία, λόγο για τον οποίο η UΝΕSCΟ το ανακήρυξε το 1998 πολιτιστική πρωτεύουσα του αραβικού κόσμου. Μάλιστα η Σάρτζα ίδρυσε και το πρώτο Πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών στα ΗΑΕ. Το Ίδρυμα, το οποίο χρηματοδοτείται από το υπουργείο Πολιτισμού και Πληροφόρησης, κρατά έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην προώθηση των τεχνών στα Εμιράτα και γενικότερα στην περιοχή του Κόλπου, υποστηρίζοντας επίσης το αναπτυσσόμενο περιβάλλον τεχνών στη ΜΕΝΑSΑ (Μέση Ανατολή, Βόρεια Αφρική, Νότια Ασία). Προωθώντας την εγχώρια και διεθνή συμμετοχή καλλιτεχνών στην παραγωγή και παρουσίαση των σύγχρονων εικαστικών τεχνών, εφέτος προσφέρει υποτροφίες αξίας 300.000 δολαρίων, για τις οποίες πάνω από 200 καλλιτέχνες δήλωσαν συμμετοχή. Πρόεδρός του είναι η Σέιχα Χουρ αλ Κασίμι με εξαιρετικές σπουδές στις Καλές Τέχνες και διευθυντής ο Τζακ Περσεκιάν, που είναι και καλλιτεχνικός διευθυντής της Μπιενάλε από το 2004.
…και η Μπιενάλε
Η Μπιενάλε της Σάρτζα ξεκίνησε το 1993 σχεδιασμένη στο στυλ των κλασικών Μπιενάλε και με καλλιτέχνες επιλεγμένους ώστε να αντιπροσωπεύουν κάθε χώρα που παίρνει μέρος, με σκοπό να προσφέρει μια σφαιρική ματιά στα σύγχρονα καλλιτεχνικά ρεύματα παγκοσμίως. Από τις 16 Μαρτίου ως τις 16 Μαΐου θα ανοίξει τις πύλες της η 10η Μπιενάλε με τίτλο «Ρlot for a Βiennial»· με επιμελήτριες τη διάσημη Σούζαν Κότερ – επιμελήτρια του Μουσείου Γκούγκενχαϊμ και υπεύθυνη επιμελήτρια του καινούργιου Γκούγκενχαϊμ που κτίζεται στο νησάκι Σααντιγιάτ του Αμπου Ντάμπι – και τη Ράσα Σάλτι, με συνεργάτη επιμελητή τον καλλιτέχνη Χέιγκ Αϊβατζιάν και με αρχιτέκτονα τη Μόνα ελ Μούσφι, καθηγήτρια του Αμερικανικού Πανεπιστημίου της Σάρτζα. Η Μπιενάλε θα παρουσιάσει νέες παραγωγές από σύγχρονους καλλιτέχνες, κινηματογραφιστές, συγγραφείς και περφόρμερ απ΄ όλο τον κόσμο. Από το Μουσείο Τεχνών, το ιστορικό κέντρο της παλιάς πόλης και από διάφορα σημεία στη μοντέρνα πόλη, πάνω από 90 καλλιτέχνες εκθέτουν μεμονωμένα ή ομαδικά από χώρες όπως: Αφγανιστάν, Αλγερία, Βέλγιο, Καναδάς, Αίγυπτος, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιράν, Ιρλανδία, Ινδία, Καζακστάν, Μαρόκο, Παλαιστίνη, Λίβανο, Πακιστάν, Πολωνία, Συρία, Ταϊλάνδη, ΗΑΕ και ΗΠΑ. Το έπαθλο των 30.000 δολαρίων που έχει θεσπιστεί απονέμεται από επιτροπή απαρτιζόμενη από διεθνούς φήμης προσωπικότητες από τον χώρο της τέχνης. Στην 9η Μπιενάλε 2009 η κύπρια διακεκριμένη καλλιτέχνις Χάρις Επαμεινώνδα μοιράστηκε το δεύτερο βραβείο μαζί με ακόμη τρεις καλλιτέχνες.
Στην περιοχή των τεχνών
Μπροστά από το ποταμάκι της λεωφόρου Κορνίς, το τετράγωνο Αλ Μεράιτζα φιλοξενεί την πλειονότητα των μουσείων. Πρόκειται για το Κέντρο των Τεχνών όπου βρίσκονται τα μουσεία Ηeritage (Πολιτιστικής Κληρονομιάς) που στις αίθουσές του διηγείται την ιστορία της Σάρτζα και τις παραδόσεις της, το Βait Κhalid bin Ιbrahim – το ηλικίας 100 ετών οικογενειακό σπίτι ενός εμπόρου μαργαριταριών με τον εξοπλισμό του – και το μουσείο του σχολείου Αl Εslah, που ιδρύθηκε το 1935 και πρόκειται για το πρώτο επίσημο εκπαιδευτικό ινστιτούτο. Το Βait al Νaboodah είναι μια διώροφη αναστηλωμένη κατοικία του 1845 αφιερωμένη στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική του Αραβικού κόλπου, ενώ το μουσείο Calligraphy (Καλλιγραφίας) σε ταξιδεύει ανά τους αιώνες διά των σπάνιων χειρογράφων αραβικής καλλιγραφίας.
Στην ίδια περιοχή, στο τετράγωνο Αλ Σουουαχίν, βρίσκεται ένα από τα σημαντικότερα μουσεία, το Αrt Μuseum, αφιερωμένο στη τέχνη. Η έκθεσή του περιλαμβάνει και έργα μοντέρνας τέχνης ντόπιων καλλιτεχνών, αλλά εκθέτει και τις συμμετοχές της Παιδικής Μπιενάλε. Αξίζει να προσέξετε ιδιαίτερα την ιδιωτική συλλογή του σεΐχη Σουλτάν μπιν Μοχάμετ αλ Κασίμι που εκτίθεται στον επάνω όροφο του μουσείου. Πρόκειται για ρομαντικά τοπία της Αιγύπτου και της Τουρκίας, της Συρίας, της Παλαιστίνης και του Μαρόκου, όπως και άλλων ισλαμικών χωρών, όπως τα απεικόνισαν ζωγράφοι και ταξιδευτές στον 18ο, στον 19ο και στις αρχές του 20ού αιώνα – ανάμεσά τους και ο διάσημος Ντέιβιντ Ρόμπερτς.
Ακριβώς απέναντι, το Βait Οbeid al – Shamsi είναι το κομμάτι της παλαιάς πόλης που αναστηλώθηκε και χρησιμοποιούν οι καλλιτέχνες για να στεγάσουν τα εργαστήριά τους. Με φόντο τη θάλασσα, το μουσείο Ιslamic (ισλαμικό) διαθέτει μεταξύ άλλων συλλογή από κεραμικά από τις Συρία, Τουρκία και Αφγανιστάν, καθώς και μουσικά όργανα, γκραβούρες, παραδοσιακά κοστούμια και παιδικά παιχνίδια, νομίσματα, χειρόγραφα και έναν αριθμό από χειροποίητες εκδόσεις του Κορανίου, όπως και ένα πολύτιμο κεντημένο ύφασμα που χρησιμοποιήθηκε ως σκέπασμα της ιερής πέτρας Καάμπα. Το φρούριο Αl Ηisn στη λεωφόρο Μπουρτζ κτίστηκε το 1822. Πλήρως ανακαινισμένο, φιλοξενεί συλλογή εικόνων και ντοκουμέντων από την περίοδο του ΄30 με φωτογραφίες της οικογένειας των κυβερνητών της Σάρτζα, Αλ Κασίμι. Στις σπάνιες εικόνες θα δείτε και την πόλη πριν από την ανακάλυψη του μαύρου χρυσού και την ένωσή του με τα άλλα έξι Εμιράτα.
Μια μεγάλη βόλτα στα μουσεία
Τα μουσεία Αquarium (Ενυδρείο) και Μaritime (Θαλάσσιο) βλέπουν στο Αλ Καν Λαγκούν και στη θάλασσα του Αραβικού κόλπου. Ο πολύχρωμος κόσμος της θάλασσας μέσα στις γυάλινες προθήκες παρουσιάζεται στους επισκέπτες του ενυδρείου, ενώ στο Θαλάσσιο Μουσείο ξετυλίγεται η όχι και τόσο μακρινή ναυτική ιστορία της πόλης με τους αλιείς μαργαριταριών, τα παλιά πλοία και πλεούμενα και τους εμπορικούς θαλάσσιους δρόμους.
Το Discovery Center βρίσκεται στο τετράγωνο Αλ Ταλά΄α και είναι ένα μουσείο για όλη την οικογένεια· με πολλές δραστηριότητες για τα παιδιά. Στο απέναντι τετράγωνο Αλ Σβαϊχάτ, τα μουσεία Νatural Ηistory και Βotanical ξεκινούν την ξενάγηση από την εποχή των δεινοσαύρων μέχρι σήμερα, αλλά και εισάγουν τον επισκέπτη τους στον κόσμο των φυτών και των λουλουδιών. Στην ανατολική ακτή της Σάρτζα, το Βait Sheikh bin Ηamed al Qasimi εξιστορεί την ιστορία και την πολιτιστική κληρονομιά των Εμιράτων μέσα από το παραδοσιακό ψαροχώρι Κάλμπα. Στο παλαιό αεροδρόμιο βρίσκεται το Αl Μahatta, το οποίο εξερευνεί την ιστορία της αεροπλοΐας από τις πρώτες προσπάθειες των ανθρώπων να πετάξουν μέχρι τα πρώτα βήματα του ανθρώπου στο φεγγάρι. Στο Αλ Αμπάρ, κοντά στην Πολιτιστική Πλατεία με το μεγάλο ανοιχτό βιβλίο και τη Βιβλιοθήκη – τόπος συνάντησης των λογοτεχνών – βρίσκονται δύο από τα σημαντικότερα μουσεία: το Αrcheology (Αρχαιολογίας) που πραγματεύεται την προϊστορία του Εμιράτου και το Science (Επιστήμης) με πολλά διαδραστικά εκθέματα. Στην ίδια περιοχή το Βait Sheikh Sultan bin Saqr al – Qasimi είναι ένα παλιό σπίτι κτισμένο γύρω από μια μεγάλη αυλή όπου βλέπετε στα δωμάτιά του έπιπλα, κοσμήματα, κεραμικά, κοστούμια και μαγειρικά σκεύη.
Στις αγορές του ιστορικού κέντρου
Στο ιστορικό κέντρο, μεταξύ της Κορνίς της λεωφόρου Μπουρτζ και της Αλ Αγιούμπι, στα χαμηλά κτίρια στεγάζονται διάφορα μαγαζάκια – τα σουκς, τα οποία έχουν αναπαλαιωθεί ώστε να κρατηθεί η παραδοσιακή αρχιτεκτονική με τον παραδοσιακό τρόπο κτισίματος από θαλάσσια βράχια, κοράλλια και γύψο. Ανάμεσά τους το σουκ Αl Μasqoof και το Αl – Αrsah, το οποίο αναπαλαιώθηκε αφού πρώτα ένα μεγάλο μέρος του είχε ήδη σωριαστεί κατά τις δεκαετίες του ΄70 και του ΄80.Με σεβασμό στην τοπική αρχιτεκτονική, χρησιμοποιήθηκαν ξύλινες κολόνες στήριξης και κλαδιά φοινικιάς στη σκεπή του, προσδίδοντάς του παραδοσιακό χαρακτήρα. Στην Κορνίς, η Κεντρική Αγορά – το Γαλάζιο Σουκ όπως λέγεται – διαθέτει την καλύτερη συλλογή χαλιών, καθώς και δεκάδες μικρά μαγαζιά με διάφορα αναμνηστικά μικροαντικείμενα από τη Μέση Ανατολή, την Ινδία και την Ταϊλάνδη. Αξίζει ακόμα να επισκεφθείτε το σουκ των ζώων, των ψαριών, των φρούτων και των λαχανικών για να γνωρίσετε την καθημερινότητα των απλών ανθρώπων της πόλης.
ΠΡΟΣΒΑΣΗ
Μπορείτε να φτάσετε με αεροπλάνο στο γειτονικό Ντουμπάι και στη συνέχεια με ταξί ή με ένα μικρό πουλμανάκι να πάτε στη Σάρτζα,η οποία απέχει μόλις 10΄, αρκεί να μην πέσετε σε κίνηση στον εθνικό δρόμο.Μέσα στην πόλη θα μετακινηθείτε είτε με τα πόδια – μια και είναι κοντινές οι αποστάσεις – είτε με ταξί,αφού συμφωνήσετε για το κόμιστρο εκ των προτέρων.
ΔΙΑΜΟΝΗ
Το «Sahara Ηotel» (τηλ.: +971 6 5635.555) βρίσκεται αρκετά κοντά στο ιστορικό κέντρο και σε απόσταση αναπνοής από τους χώρους της Μπιενάλε. Το «Ρrime Tower Ηotel» (τηλ.: +971 6 5590.000) βρίσκεται κοντά στο πάρκο Αμπού Σαγκάρα και στα εμπορικά κέντρα Σάρτζα και Μπιν Κάμελ.Το «Radisson Βlu» (τηλ.: +971 6 5657.777) είναι ένα από τα καλύτερα της πόλης και προτεινόμενο από τη διοργάνωση της Μπιενάλε,όπως και το «Μillennium Sharjah» (τηλ.: +971 6 5192.222), που βρίσκεται κοντά στην Κάσμπα.
ΦΑΓΗΤΟ
Στη Σάρτζα θα δοκιμάσετε γνήσιες γεύσεις της Μέσης Ανατολής,όπως το χούμους από ταχίνι και η σαλάτα ταμπουλέ,τα ντολμαδάκια,η μελιτζάνα με γιαούρτι,αλλά και το ψητό αρνί ή το κρέας καμήλας που συνοδεύεται με κουσκούς με κουκουνάρια και φιστίκι πράσινο.
Πιάτα της τοπικής κουζίνας σερβίρει το «Sharjah Dhow» (τηλ.: 06 5730.330), ενώ για κρέατα ψητά επιλέξτε το «Κabab Ρalace» (τηλ.: 06 5640.096).Το μουσακχάν είναι σπεσιαλιτέ παλαιστινιακής προέλευσης,με κρεμμύδια, ελαιόλαδο,κοτόπουλο,κουκουνάρι και πολλά μπαχαρικά.Θα δοκιμάσετε αυτό το πιάτο στην Κάσμπα,στο λιβανέζικο εστιατόριο «Shababeek» (Βlock Β,τηλ.: 06 5540.444).Θα γλυκαθείτε με σιροπιαστά γλυκά ταψιού και θα τελειώσετε με ένα φλιτζάνι αραβικό καφέ αρωματισμένο με κάρδαμο,που επειδή είναι πικρός πίνεται τρώγοντας χουρμά.