Στέφανος Μιχαήλ: «Πολύς κόσμος δεν γνωρίζει ότι η Κύπρος και η Ελλάδα έχουν τον ίδιο Εθνικό Ύμνο»

Είναι ένας ηθοποιός που στην πραγματικότητα δεν επιδίωξε ποτέ να ασχοληθεί με την υποκριτική. Ήταν κάπως σαν γραφτό, σαν να του χτύπησε εκείνη την πόρτα, προκαλώντας τον να ξεδιπλώσει ένα έμφυτο χάρισμα, μετά από μια τυχαία συνάντηση με τον Κούλλη Νικολάου. Έκτοτε κατακτά όλο και πιο δυναμικά την καρδιά του κοινού.

Φέτος ο Στέφανος Μιχαήλ πρωταγωνιστεί στη σειρά του Mega «Famagusta». Η πλοκή περιστρέφεται γύρω από την ιστορία ενός μαχητικού δημοσιογράφου από την Αγγλία που ταξιδεύει στην Κύπρο για τις ανάγκες ενός ντοκιμαντέρ με αφορμή τα πενήντα χρόνια από την επέτειο της τουρκικής εισβολής. Εκείνο που αγνοεί είναι ότι τον ταραγμένο Ιούλιο του 1974, βρέφος ακόμη, αποχωρίστηκε στην Αμμόχωστο την πραγματική του μητέρα και μια οικογένεια που δεν τον ξέχασε ποτέ. Η ερμηνεία του Στέφανου Μιχαήλ, όπως και των υπόλοιπων ηθοποιών, καταφέρνει να ζωντανέψει μνήμες από ένα τραγικό κεφάλαιο του παρελθόντος που πρέπει να διδάσκεται στη νέα γενιά, μακριά από τη λήθη.

Από τη συζήτηση μαζί του, πέρα από όσα κομμάτια μοιάζουν με μικρά μαθήματα ιστορίας, είναι φανερό ότι προσεγγίζει με το ίδιο ενδιαφέρον κι άλλες έννοιες, όπως αυτές του έρωτα, της αγάπης και των συστατικών που χρειάζεται μια σχέση για να παραμένει υγιής.

Η σειρά «Famugusta», στην οποία πρωταγωνιστείτε φέτος, θίγει ένα από τα πιο δραματικά κεφάλαια της ιστορίας καθώς είναι εμπνευσμένη από τα γεγονότα της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το καλοκαίρι του 1974. Τι ήταν εκείνο που σας έκανε να αποδεχθείτε αυτήν τη συνεργασία;

Οι λόγοι που είπα το ναι ήταν δύο. Ο πρώτος ήταν ότι γνώριζα ήδη την ποιότητα της δουλειάς της παραγωγής. Εμπιστεύομαι τα μέλη της και, εκτός από αυτό, έχω αναπτύξει μαζί τους προσωπική σχέση. Ο δεύτερος ήταν ότι η σειρά πραγματεύεται ένα ιερό θέμα. Νιώθω πολύ τυχερός που είμαι κομμάτι αυτής της παραγωγής γιατί περνά πολλά μηνύματα στον κόσμο και επαναφέρει μνήμες κάνοντάς μας να ξανανιώσουμε συναισθήματα που είχαν ξεθωριάσει στο πέρασμα του χρόνου. Φυσικά, αυτό δεν είναι καλό καθώς το συγκεκριμένο κεφάλαιο της ιστορίας είναι μια ανοιχτή πληγή για τον τόπο μας, για όλο τον ελληνισμό. Μια πληγή που δεν πρέπει να αφήνουμε να ξεχαστεί επειδή ένας τόπος που ξεχνά την ιστορία και τα δεινά του, όπως και όσα συνέβησαν είτε από λάθη δικά του είτε από άλλες συγκυρίες, είναι καταδικασμένος να τα ξαναπάθει.

Famagusta είναι η λατινική ονομασία της Αμμοχώστου, ενός τόπου που μάλλον δεν θα ξεχάσει ποτέ την ιστορία του αφότου έγινε πόλη-φάντασμα από την κατάληψή του από τα τουρκικά στρατεύματα. Κανείς δεν μπορεί επίσης να ξεχάσει ότι πριν από αυτήν σημείωνε μεγάλη ανάπτυξη και ήταν αγαπημένο σημείο συνάντησης του καλλιτεχνικού κόσμου της εποχής, συμπεριλαμβανομένου του Γιώργου Σεφέρη.

Υπάρχει ένα πανό στην περιφραγμένη πόλη όπου αναγράφεται: «Άφησα μέσα την ψυχή μου, ανοίξετε!». Αυτό δείχνει πως, ό,τι κι αν είναι σήμερα, η Αμμόχωστος δεν παύει να είναι το σπίτι πολλών χιλιάδων κατοίκων. Ήταν μια πόλη η οποία ευημερούσε τη δεκαετία του ’60, όπως φυσικά και στις αρχές του ’70, πριν από την εισβολή. Ήταν η «Χαβάη της Μεσογείου», την επισκέπτονταν συχνά πολλοί αστέρες του Χόλιγουντ, ανθούσε γενικότερα, τόσο οικονομικά όσο και πολιτιστικά. Ο Σεφέρης, πράγματι, είχε αδυναμία στην Κύπρο, και ιδιαίτερα στην Αμμόχωστο καθώς ήταν πολύ μπροστά από την εποχή της.

Τι σημαίνει για σας αυτό το ιδιαίτερα πικρό κεφάλαιο της ιστορίας; Πώς σας κάνει να αισθάνεστε έχοντας μεγαλώσει στην Κύπρο;

Εγώ, ευτυχώς –σε εισαγωγικά–, δεν κατάγομαι από οικογένεια προσφύγων. Όμως, το όνομα της πόλης, «Αμμόχωστος», όπως κι εκείνα της Κερύνειας ή της κωμόπολης Μόρφου, είναι ονόματα που ακούω και μου δημιουργούνται τα ίδια συναισθήματα. Με πνίγει το αίσθημα της αδικίας, του γιατί και του πώς μπόρεσε να φτάσει μέχρι εδώ η Κύπρος, ο πόθος της επιστροφής. Παρόλο που, όπως προανέφερα, δεν κατάγομαι από οικογένεια προσφύγων, νιώθω όπως κάθε Έλληνας της Κύπρου που αντικρίζει καθημερινά, όταν πηγαίνει στη δουλειά του, την τουρκική σημαία πάνω στον Πενταδάκτυλο, ξέροντας ότι μέχρι εκεί μπορεί να φτάσει καθώς στον υπόλοιπο τόπο τού απαγορεύεται η είσοδος. Για να περάσει, πρέπει να δείξει ταυτότητα και διαβατήριο.

Στη δραματική σειρά του Mega υποδύεστε τον Θοδωρή Πανάγου, σύζυγο της Μαριάννας, που είναι αδελφή του Παύλου (Ανδρέα Γεωργίου) και του Μάικλ (Χρήστου Λούλη), του χαμένου μεγαλύτερου γιου της οικογένειας. Πώς θα χαρακτηρίζατε το ρόλο σας; Βρίσκετε σημεία ταύτισης με τον πραγματικό σας χαρακτήρα;

Όχι ιδιαίτερα. Ο Θοδωρής είναι ένας χαρακτήρας που δεν επιζητεί το κακό, ούτε του αρέσει η ίντριγκα ή να δημιουργεί προβλήματα. Στο γάμο του προέκυψε μια εξωσυζυγική σχέση και μετά τα πράγματα εξελίχθηκαν άσχημα. Τον βλέπουμε να μπαίνει λοιπόν σε μια δίνη που δυσκολεύεται πολύ να ξεπεράσει.

Είκοσι τέσσερα επεισόδια γεμάτα μνήμες από ασύλληπτες ανθρώπινες τραγωδίες. Οι ιστορίες που πλέκονται περίτεχνα στη σειρά από το κατεχόμενο κομμάτι της Κύπρου ξυπνούν και σήμερα τραυματικές μνήμες σε πολλές οικογένειες. Παρόλο που δεν ζήσατε προσωπικά αυτό που συνέβη τότε, υπάρχει κάποιο περιστατικό από αφηγήσεις των δικών σας ανθρώπων που δεν θα ξεχάσετε ποτέ και θέλετε να μοιραστείτε;

Υπάρχουν δύο περιστατικά που θα θυμάμαι για πάντα. Το ένα προέρχεται από αφήγηση της γιαγιάς μου, ο γιος της οποίας ήταν στον πόλεμο, γιατί υπηρετούσε στην εισβολή ως στρατιώτης, στην πρώτη γραμμή. Θυμάμαι λοιπόν τη γιαγιά μου να μας εξιστορεί όλη την αγωνία που βίωνε. Μας έλεγε ότι είχε χάσει τη μισή της ζωή ψάχνοντάς τον. Δεν γνώριζε πού ήταν, άκουγε ότι βρισκόταν στο νοσοκομείο, αλλά δεν ήταν εκεί. Ο θείος μου τελικά επέζησε, ήταν από τους τυχερούς του τάγματός του. Όμως προσπαθώ να μπω στη θέση της γιαγιάς και του παππού μου, δηλαδή στη θέση ανθρώπων που έχουν ένα παιδί στον πόλεμο και δεν ξέρουν την τύχη του. Το άλλο περιστατικό το άκουσα από κάποιους γνωστούς μου, τώρα ηλικιωμένους, οι οποίοι είναι πρόσφυγες. Το 2004 είχαν ανοίξει τα Κατεχόμενα, τα οδοφράγματα, και ξεκίνησε ο κόσμος να τα επισκέπτεται. Αυτοί οι άνθρωποι λοιπόν πήγαν να δουν το σπίτι τους κι εκεί βρήκαν εποίκους από τα βάθη της Τουρκίας. Ο άντρας μού διηγήθηκε πώς κάποτε έχτιζε με τα χέρια του εκείνο το σπίτι. Για τρία χρόνια προσπαθούσε να το τελειώσει και μάζευε χαλίκια από την παραλία για να φτιάξει το τσιμέντο. Η σύζυγός του, που τον έβλεπε να συγκινείται όσο μιλούσε για αυτό, ήθελε να αλλάξουμε θέμα καθώς αντιμετώπιζε πρόβλημα με την καρδιά του. Αυτός ο πόνος και η αδικία που βγήκαν προς τα έξω με συγκλόνισαν.

Αφήνοντας για λίγο το χθες, τι είναι αυτό που σας μαγνητίζει σήμερα από την Κύπρο και τι, αντίστοιχα, από την Ελλάδα; Ποιο θα λέγατε ότι είναι το ιδανικό μέρος για να ζείτε και γιατί;

Για αρχή, δεν διαχωρίζω την Κύπρο από την Ελλάδα. Θεωρώ ότι είμαστε ένα έθνος με τις ίδιες αξίες και τα ίδια ιδανικά, όπως και με κοινή ιστορία χιλιάδων ετών. Απλώς, εμείς, από το 1960 και μετά, γίναμε ανεξάρτητο κράτος. Η Κύπρος είναι ο τόπος όπου γεννήθηκα και μεγάλωσα, συνδέομαι συναισθηματικά μαζί της και την αγαπώ όσο και την Ελλάδα. Το ιδανικό μέρος, το μέρος όπου θα ήθελα να ζω, είναι ο τόπος μου, η Κύπρος, το χωριό μου. Έτσι έμαθα να ζω και δεν θα ήθελα να αλλάξει αυτό.

Από την αρχή της συζήτησής μας, επανέρχεστε με συχνότητα στην ιστορία και στα κεφάλαιά της που δεν πρέπει να ξεχαστούν. Πώς θεωρείτε ότι τα πάμε γενικά μαζί της; Θα λέγατε ότι ξεχνάμε εύκολα;

Μας αφήνουν και μας παροτρύνουν να ξεχάσουμε. Ας ξεκινήσουμε από την παιδεία. Η παιδεία είναι το κυριότερο, αν σκεφτούμε ότι στην Ελλάδα δεν διδάσκεται ιδιαίτερα η ιστορία της Κύπρου. Δεν είναι δυνατόν να μη διδάσκεται η νεότερη και πιο πρόσφατη ιστορία του ελληνισμού. Πέραν του 1955-1959, όταν η Κύπρος είχε σκοπό την αποτίναξη του αγγλικού ζυγού για να ενωθεί με τη μητέρα-πατρίδα Ελλάδα, πόσοι ξέρουν ότι ο Γρηγόρης Αυξεντίου θυσιάστηκε και κάηκε ζωντανός μέσα στο κρησφύγετο λέγοντας «μολών λαβέ», ως ο τελευταίος Έλληνας ήρωας που είπε αυτήν τη φράση; Έπειτα, στο 1974, η Κύπρος μοιράστηκε στη μέση για να επανέλθει η δημοκρατία στην Ελλάδα. Δεν είναι δυνατόν επίσης να μη μαθαίνουν οι νέοι στην Ελλάδα ότι θυσιάστηκαν εκατοντάδες –ίσως και χιλιάδες– Ελλαδίτες στρατιώτες της ΕΛΔΥΚ (σ.σ. Ελληνική Δύναμη Κύπρου) στην Κύπρο, κομμάτι του στρατού της Ελλάδας. Και το τελευταίο είναι ότι πολύς κόσμος δεν γνωρίζει ότι η Κύπρος και η Ελλάδα έχουν τον ίδιο εθνικό ύμνο. Η νέα γενιά οφείλει να διδαχθεί όλη την ιστορία.

Επιστρέφοντας σε αυτό που είστε σήμερα, από την πρώτη τηλεοπτική σας εμφάνιση, στην κυπριακή σειρά «Άσπρα Μπαλόνια», μέχρι σήμερα, πώς έχει εξελιχθεί ο Στέφανος Μιχαήλ ως ηθοποιός;

Τότε ήμουν ένα παιδί το οποίο ουσιαστικά οδήγησε η μοίρα στην υποκριτική χωρίς να έχει ποτέ στο μυαλό του να ασχοληθεί με αυτό το επάγγελμα, λες και ήταν γραφτό να γίνει. Οπότε, στα «Άσπρα Μπαλόνια» ήμουν ένας μαθητής που πήγαινε νηπιαγωγείο. Μέσα από τα χρόνια, όμως, την εμπειρία και τις συνεργασίες με πολύ καλούς συναδέλφους, τον Ανδρέα Γεωργίου και σκηνοθέτες που με στήριξαν και μου έδειξαν εμπιστοσύνη, έμαθα πολλά. Θαυμάζω πολλούς από αυτούς, όπως τον Γιώργο Ζένιο, τον Ανδρέα Τσουρή, τον Ανδρέα Γεωργίου για το έργο που επιτελεί, τον Κούλλη Νικολάου και τη σεναριογράφο Βάνα Δημητρίου. Δεν θεωρώ ότι είμαι κάποιος, απλώς αυτό που οφείλω είναι να υποστηρίζω αυτό που κάνω ως δουλειά και αγαπώ, να μαθαίνω και να εξελίσσομαι. Η αναγνωρισιμότητα ποτέ δεν με επηρέασε αρνητικά. Αντίθετα, με κάνει να αισθάνομαι τυχερός και να εκτιμώ όλο και περισσότερο κάθε μέρα τους ανθρώπους με τους οποίους έχω συνεργαστεί.

Στο φετινό σας ρόλο στη σειρά, ο ήρωας που υποδύεστε αναζητά το πάθος έξω από το γάμο του όταν η ερωτική έλξη για τη σύζυγό του τελειώνει. Εσείς πώς βιώνετε τον έρωτα και την αγάπη και τι πιστεύετε ότι χρειάζεται μια σχέση για να μένει ζωντανή;

Ο έρωτας και η αγάπη για μένα ισοδυναμούν με το να προσφέρω στον άνθρωπό μου. Θέλω να νιώθει ότι είμαι δίπλα του ανά πάσα στιγμή και ώρα. Ο σεβασμός, η εκτίμηση και η στήριξη, αυτά είναι για μένα η αγάπη και ο έρωτας. Μια σχέση μένει ζωντανή λοιπόν με κατανόηση, στήριξη, ενδιαφέρον και προσφορά και όταν ξέρουν και οι δύο ότι μαζί είναι ένα, μία γροθιά.

Έχοντας δημοσιοποιήσει και μιλήσει ανοιχτά για τη δική σας σχέση, την οποία και χαρακτηρίζετε ως την «πιο ουσιαστική» της ζωής σας, τι είναι αυτό που την κάνει τόσο ξεχωριστή;

Δεν είμαι άνθρωπος που απαιτεί πολλά από μια σχέση. Η Νάταλι όμως συγκεντρώνει όλα όσα προανέφερα. Ζούμε μαζί, περνάμε πολύ καλά και είμαστε ενωμένοι. Υπάρχουν βέβαια σκαμπανεβάσματα, όπως σε όλες τις σχέσεις – αλλιώς δεν θα είχαν νόημα. Νιώθω πολύ ευτυχισμένος που είμαι μαζί της. Ξέρουμε πολύ καλά ο ένας τον άλλο.

Πώς τα πάτε με τη δημοσιότητα και την εξωστρέφεια σε σχέση με τη χρήση των social media; Είναι κάτι που σας ταιριάζει ή δυσκολευτήκατε να διαχειριστείτε την τόση προβολή;

Είναι μέρος της δουλειάς και απαιτεί κάποια διαχείριση. Το να είσαι γνωστός, να περπατάς στο δρόμο και να σε αναγνωρίζουν, σου στερεί κάπως την ιδιωτικότητά σου. Από την άλλη, όμως, αισθάνεσαι ότι ο κόσμος σε αγαπά, σε εκτιμά και του αρέσεις, κάτι το οποίο σημαίνει ότι είσαι καλός σε αυτό που κάνεις. Γενικά, όλο αυτό προκαλεί ανάμεικτα συναισθήματα. Ποτέ δεν αντιδρώ με υπεροψία απέναντι στον κόσμο. Δεν νιώθω ότι είμαι πιο σημαντικός από τους υπόλοιπους.

Από διάφορες δηλώσεις σας προκύπτει ότι προτιμάτε έναν πιο απλό τρόπο ζωής, που βρίσκεται πιο κοντά στη φύση, στον αγροτουρισμό και στην ηρεμία. Θεωρείτε πως αυτό συγκρούεται ή εναρμονίζεται με το επάγγελμα που έχετε επιλέξει;

Δεν συγκρούεται, είναι η καθημερινότητά μου. Περνώ χρόνο με την οικογένεια, το σκύλο και το περιβόλι μου, ενώ μου αρέσει πολύ και το ψάρεμα. Η δουλειά μου μπορεί να είναι απαιτητική, αλλά πάντα υπάρχει χρόνος για αυτά που αγαπώ.

Ποια είναι τα επόμενα επαγγελματικά σας σχέδια; Θα σας δούμε και σε κάτι άλλο, εκτός τηλεόρασης;

Νιώθω ευλογημένος που συζητώ από τώρα για δουλειές του επόμενου χρόνου. Παράλληλα, έχω μια συνεργασία με το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Μετεώρων και Μουσείο Μανιταριών, με σκοπό να βγουν τα μανιτάρια στην αγορά της Κύπρου.

*Info: Ευχαριστούμε το ξενοδοχείο Brown Lighthouse Athens(Μαρίκας Κοτοπούλη 3, Αθήνα, brownhotels.com/gr/athens/lighthouse) για τη φιλοξενία.