ΤΟ ΒΗΜΑ logo

Η Αίγυπτος κλείνει τη Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά-Υπήρξε η παλαιότερη χριστιανική στον κόσμο

Η Αίγυπτος κλείνει τη Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά-Υπήρξε η παλαιότερη χριστιανική στον κόσμο 1
Unsplash

Σε μια απόφαση που συγκλονίζει τον ορθόδοξο κόσμο και αναστατώνει τις ελληνοαιγυπτιακές σχέσεις, η Αίγυπτος διέταξε το κλείσιμο του μοναστηριού της Αγίας Αικατερίνης, του αρχαιότερου συνεχώς λειτουργούντος χριστιανικού μοναστηριού στον κόσμο.

ΑΠΟ GRACE TEAM

Το Μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης δεν είναι ένα απλό κτίσμα σε μια απομακρυσμένη γωνιά της ερήμου. Είναι ένα ζωντανό μνημείο χιλιετιών, που φωτίζει το πνευματικό ταξίδι της Ορθοδοξίας από τον 6ο αιώνα μ.Χ., όταν χτίστηκε επί αυτοκράτορα Ιουστινιανού. Για χιλιάδες χρόνια, μοναχοί, επισκέπτες και προσκυνητές πέρασαν μέσα από τα πέτρινα τείχη του, κρατώντας ζωντανές παραδόσεις, αρχαία χειρόγραφα και το πνεύμα μιας κοινότητας που διατήρησε την πίστη της κόντρα σε κάθε ιστορική και πολιτική θύελλα.

Η μοναδικότητα του δεν βρίσκεται μόνο στη διάρκεια ζωής του, αλλά και στο γεγονός ότι λειτούργησε αδιάκοπα: μέσα από αυτοκρατορίες, πολέμους και πολιτικές αλλαγές. Είναι μια νησίδα αμετακίνητης πνευματικότητας, που κράτησε ζωντανό τον ελληνικό και ορθόδοξο πολιτισμό στην καρδιά της Αραβικής χερσονήσου. Το Μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης είναι το αρχαιότερο, συνεχώς λειτουργόν χριστιανικό μοναστήρι στον κόσμο. Αυτός, όμως, σύντομα πρόκειται να αλλάξει...

Η αιφνιδιαστική απόφαση και η αντίδραση της Ορθοδοξίας

Η απόφαση του αιγυπτιακού κράτους να κλείσει το μοναστήρι χαρακτηρίστηκε από όλους τους θρησκευτικούς ηγέτες ως «πρωτοφανής» και «ανεπίτρεπτη». Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος της Αθήνας, σε μια σπάνια έκφραση οργής, μίλησε για «άλλη μία ιστορική πτώση που βιώνουν ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία», υπογραμμίζοντας το βάρος που έχει αυτή η απόφαση για το πνευματικό και πολιτισμικό γίγνεσθαι.

Είναι προφανές πως δεν πρόκειται απλά για ένα κλείσιμο. Είναι ένας συμβολικός αποκλεισμός, που χτυπάει στη ρίζα της ιστορικής παρουσίας του ελληνισμού στη Μέση Ανατολή. Μια κίνηση που μοιάζει να αμφισβητεί όχι μόνο την εκκλησιαστική συνέχεια αλλά και την εθνική και πολιτισμική κληρονομιά που το μοναστήρι ενσαρκώνει.

Η Αίγυπτος κλείνει τη Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά-Υπήρξε η παλαιότερη χριστιανική στον κόσμο 2
Unsplash

Το διπλωματικό παρασκήνιο: Πού χάλασε η συμφωνία;

Το πιο ανατριχιαστικό κομμάτι στην όλη υπόθεση είναι η φαινομενική αιφνιδιαστική φύση της κίνησης, ειδικά αφού πριν λίγες βδομάδες είχε γίνει συνάντηση υψηλού επιπέδου ανάμεσα στον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αμπντελ Φατάχ αλ-Σίσι. Φήμες λένε πως το θέμα είχε τεθεί και, κατ’ αρχήν, είχε υπάρξει διαβεβαίωση ότι το μοναστήρι θα παραμείνει ανοιχτό και σε λειτουργία.

Και όμως, η πραγματικότητα τρέχει με έναν άλλο ρυθμό. Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών βρέθηκε ξαφνικά αντιμέτωπο με μια κρίση μεγάλης σημασίας και ευαισθησίας, που αγγίζει όχι μόνο τη θρησκευτική κοινότητα αλλά και τη γεωστρατηγική ισορροπία στην ευρύτερη περιοχή.

Η Αίγυπτος κλείνει τη Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά-Υπήρξε η παλαιότερη χριστιανική στον κόσμο 3
Unsplash

Ένα μήνυμα προς το μέλλον

Για την Ελλάδα, το μοναστήρι είναι κάτι παραπάνω από θρησκευτικό μνημείο. Είναι ιστορικό και πνευματικό σύμβολο, ένα ζωντανό νήμα που συνδέει το παρόν με το βυζαντινό παρελθόν, τη λατρεία με την ταυτότητα. Η ελληνική παρουσία στο μοναστήρι, που περιλαμβάνει την ιεραρχία και τους μοναχούς, θεωρείται θεματοφύλακας αυτής της παρακαταθήκης. Το κλείσιμο του μοναστηριού σηματοδοτεί, με τον πιο ορατό τρόπο, έναν κλονισμό αυτής της ταυτότητας.

Αυτό το επεισόδιο δεν είναι μόνο μια στιγμή σύγκρουσης, αλλά ένα καμπανάκι για το πώς οι παγκόσμιες δυνάμεις, ακόμα και σε εποχές «διπλωματικής ψυχραιμίας», μπορούν να ανατρέψουν αιώνιες ισορροπίες με μια απλή εντολή. Η ιστορία του μοναστηριού, που άντεξε κατακτήσεις και πολέμους, τώρα δοκιμάζεται από την πολιτική βούληση ενός κράτους που επιλέγει να κόψει τον αόρατο δεσμό του με την Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό.

Για την Ορθοδοξία, αυτό το γεγονός θα μείνει χαραγμένο ως μια «άλλη πτώση», μια νέα πρόκληση για να αναλογιστούν όχι μόνο τις γεωπολιτικές τους συμμαχίες αλλά και το πώς θα υπερασπιστούν τη ζωντανή κληρονομιά τους σε έναν κόσμο που αλλάζει με ρυθμούς που κανείς δεν μπορεί να προβλέψει.

Ένα παρατηρητικό μάτι βλέπει πως εδώ δεν έχουμε απλώς διπλωματικά παιχνίδια, αλλά μια μάχη ανάμεσα στην ιστορία και το σύγχρονο κράτος, ανάμεσα στη θρησκευτική παράδοση και την πολιτική πραγματικότητα. Και όσο κι αν ο χρόνος είναι αμείλικτος, το πνεύμα του Σινά δεν πρόκειται να σβήσει εύκολα. Έχει περάσει από χίλια κύματα και τώρα θα δούμε αν μπορεί να αντέξει και τη νέα εποχή των γεωπολιτικών αναταράξεων.

ΑΠΟΡΡΗΤΟ