ΤΟ ΒΗΜΑ logo

Ψυχική υγεία και εργασιακό άγχος: Στρατηγικές για να βρείτε την ισορροπία για μια πιο υγιή καθημερινότητα

Ψυχική υγεία και εργασιακό άγχος: Στρατηγικές για να βρείτε την ισορροπία για μια πιο υγιή καθημερινότητα 1
Istock

Το φθινόπωρο, με την επιστροφή στη δουλειά και στους απαιτητικούς ρυθμούς της καθημερινότητας, πολλοί άνθρωποι βιώνουν αυξημένο εργασιακό άγχος.

ΑΠΟ ΙΩΑΝΝΑ ΤΣΑΜΠΑΛΑΤΗ- ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ

Το φαινόμενο αυτό δεν είναι τυχαίο: η ψυχολογική πίεση στον χώρο εργασίας έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, επηρεάζοντας όχι μόνο την επαγγελματική μας απόδοση αλλά και την προσωπική μας ζωή.

Το εργασιακό άγχος δεν αφορά μόνο τις εξωτερικές απαιτήσεις αλλά και τον τρόπο με τον οποίο εμείς οι ίδιοι αντιλαμβανόμαστε και διαχειριζόμαστε αυτές τις πιέσεις. Όταν το άγχος γίνεται χρόνιο, μπορεί να οδηγήσει σε σωματικά συμπτώματα (πονοκεφάλους, αϋπνία, ταχυκαρδία), σε συναισθηματική εξάντληση, αλλά και σε φαινόμενα όπως το burnout.

Αίτια του εργασιακού άγχους

  • Υπερβολικές απαιτήσεις: συνεχής πίεση για αποδοτικότητα, deadlines και multitasking.
  • Έλλειψη ελέγχου: όταν νιώθουμε ότι δεν έχουμε λόγο στις αποφάσεις που μας αφορούν.
  • Σύγκρουση ρόλων: όταν οι απαιτήσεις της δουλειάς συγκρούονται με προσωπικές ή οικογενειακές ανάγκες.
  • Περιορισμένη αναγνώριση: η έλλειψη επιβράβευσης ή στήριξης ενισχύει την αίσθηση ματαίωσης.
  • Τοξικό εργασιακό κλίμα: κακή επικοινωνία, έλλειψη συνεργασίας ή αρνητική στάση από ανωτέρους και συναδέλφους.

Όλα τα παραπάνω δεν επηρεάζουν μόνο το άτομο αλλά και τη συνολική δυναμική ενός οργανισμού, μειώνοντας την αποδοτικότητα και αυξάνοντας την απουσία λόγω ασθενειών.

Επιπτώσεις στην ψυχική υγεία

Η μακροχρόνια έκθεση σε εργασιακό άγχος μπορεί να οδηγήσει σε:

  • Αυξημένο άγχος και ανησυχία, ακόμα και εκτός εργασίας.
  • Καταθλιπτική διάθεση, λόγω έλλειψης νοήματος και ενέργειας.
  • Διαταραχές ύπνου, υπερβολικές ώρες ύπνου ή αντίθετα αϋπνία, που με τη σειρά τους εντείνουν την ψυχολογική επιβάρυνση.
  • Δυσκολίες στις σχέσεις, καθώς το στρες συχνά «μεταφέρεται» και στο σπίτι.

Πρακτικές στρατηγικές διαχείρισης

  1. Θέσπιση ορίων: μάθε να λες «όχι» όταν οι απαιτήσεις ξεπερνούν τις δυνατότητές σου.
  2. Μικρά διαλείμματα: ακόμη και 5 λεπτά αποσύνδεσης μπορούν να μειώσουν την ένταση.
  3. Mindfulness & αναπνοές: ασκήσεις ενσυνειδητότητας βοηθούν στην άμεση ρύθμιση του στρες.
  4. Υποστήριξη από συναδέλφους: η συνεργασία μειώνει το αίσθημα μοναξιάς και πίεσης.
  5. Ισορροπία ζωής: άσκηση, καλός ύπνος, ουσιαστικός χρόνος με αγαπημένα πρόσωπα λειτουργούν ως φυσικά «αντίδοτα» στο εργασιακό άγχος.

Ο ρόλος της ψυχοθεραπείας

Όταν το εργασιακό άγχος γίνεται διαρκές και έντονο, η ψυχοθεραπεία προσφέρει ένα ασφαλές πλαίσιο όπου το άτομο μπορεί να μιλήσει ανοιχτά για τις δυσκολίες του, χωρίς φόβο κριτικής. Η ίδια η θεραπευτική σχέση λειτουργεί ως αντίβαρο στην απομόνωση που συχνά συνοδεύει την υπερκόπωση.

Μία από τις πιο αποτελεσματικές προσεγγίσεις είναι η γνωσιακή–συμπεριφορική θεραπεία (CBT). Μέσα από τη διαδικασία, το άτομο μαθαίνει να αναγνωρίζει σκέψεις που ενισχύουν την πίεση (π.χ. «πρέπει πάντα να αποδίδω στο 100%»), να τις αμφισβητεί και να τις αντικαθιστά με πιο ρεαλιστικές και υποστηρικτικές πεποιθήσεις. Παράλληλα, ενισχύονται πρακτικές δεξιότητες, όπως η οργάνωση χρόνου, η θέσπιση ρεαλιστικών στόχων και η διαχείριση συγκρούσεων στον χώρο εργασίας.

Η ψυχοθεραπεία δεν  «εξαφανίζει» το άγχος, αλλά βοηθά να γίνει πιο διαχειρίσιμο, μειώνοντας την ψυχολογική πίεση και ανοίγοντας τον δρόμο για καλύτερη ισορροπία ανάμεσα σε εργασία και προσωπική ζωή.

Πρόληψη: Χτίζοντας ανθεκτικότητα πριν φτάσουμε στο burnout

Η καλύτερη στρατηγική απέναντι στο εργασιακό άγχος είναι η πρόληψη. Η συστηματική καλλιέργεια της ψυχικής ανθεκτικότητας, μέσα από μικρά καθημερινά βήματα, μειώνει την πιθανότητα εξουθένωσης. Η δημιουργία ρεαλιστικών προσδοκιών, η υιοθέτηση υγιών συνηθειών και η αναζήτηση έγκαιρης υποστήριξης όταν χρειάζεται, συμβάλλουν ώστε το άγχος να παραμένει σε λειτουργικά επίπεδα και να μην εξελίσσεται σε χρόνιο πρόβλημα.

Συμπέρασμα

Το εργασιακό άγχος είναι μια πραγματικότητα της εποχής μας, αλλά δεν πρέπει να το θεωρούμε «αναπόφευκτο». Με επίγνωση, μικρές καθημερινές πρακτικές και —όπου χρειάζεται— επαγγελματική υποστήριξη, μπορούμε να προστατεύσουμε την ψυχική μας υγεία και να βρούμε μια πιο ισορροπημένη σχέση με την εργασία μας.


Demy: Όρια, φόβοι και η επιστροφή στον πυρήνα

Η Ειρήνη και η Έλενα υποδέχονται στο στούντιο τη Demy για μια ειλικρινή συζήτηση που θα σας αγγίξει περισσότερο από όσο φαντάζεστε.


READ MORE

ΑΠΟΡΡΗΤΟ