ΤΟ ΒΗΜΑ logo

Ιστορικό ψήφισμα: Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπέρ της πρόσβασης σε ασφαλείς αμβλώσεις σε όλη την ΕΕ

Ιστορικό ψήφισμα: Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο υπέρ της πρόσβασης σε ασφαλείς αμβλώσεις σε όλη την ΕΕ 1
Pexels

Την ώρα που στις ΗΠΑ το δικαίωμα στην άμβλωση όλο και περιορίζεται, η Ευρώπη στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα προς την αντίθετη κατεύθυνση. Στις 17 Δεκεμβρίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα υπέρ της καθολικής πρόσβασης σε ασφαλείς αμβλώσεις

ΑΠΟ ΣΙΝΤΥ ΧΑΤΖΗ

Είναι σαν να ζούμε σε έναν κόσμο δύο ταχυτήτων: την ώρα που όλο και περισσότερες Πολιτείες της Αμερικής αυστηροποιούν δραστικά τη νομοθεσία για τις εκτρώσεις, φτάνοντας να τις απαγορεύουν ακόμη και σε περιπτώσεις βιασμού, σοβαρών κινδύνων για την υγεία της γυναίκας ή αιμομιξίας, η Ευρώπη κινείται σε εντελώς διαφορετικά πολιτικά νερά. Την Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ένα από τα πιο ηχηρά πολιτικά ψηφίσματα των τελευταίων ετών υπέρ της πρόσβασης σε ασφαλείς αμβλώσεις, σε μια συνεδρίαση με έντονο συναισθηματικό φορτίο, που αποτύπωσε ανάγλυφα το ιδεολογικό ρήγμα γύρω από το ζήτημα.

Το ψήφισμα εγκρίθηκε με 358 ψήφους υπέρ, 202 κατά και 79 αποχές, προκαλώντας εκρηκτικές αντιδράσεις εντός της αίθουσας. Ευρωβουλευτές από διαφορετικές πολιτικές ομάδες αγκαλιάζονταν, χειροκροτούσαν ή φώναζαν συνθήματα, με τη χαρά και την οργή να συνυπάρχουν στον ίδιο χώρο. Σε βίντεο από τη συνεδρίαση, ξεχωρίζει η εικόνα πολλών νέων ανδρών να σηκώνονται όρθιοι και να χειροκροτούν, ενώ αρκετοί ηλικιωμένοι άνδρες παραμένουν καθιστοί, σιωπηλοί και εμφανώς σκεπτικοί.

Η ψηφοφορία βασίστηκε στην Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών «My Voice, My Choice», η οποία ξεκίνησε το 2024 και συγκέντρωσε πάνω από 1,2 εκατομμύρια επαληθευμένες υπογραφές πολιτών από ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με τον θεσμό της Πρωτοβουλίας Πολιτών, οποιοσδήποτε Ευρωπαίος πολίτης μπορεί να ξεκινήσει μια τέτοια δράση, αρκεί να συγκεντρώσει εντός ενός έτους τουλάχιστον ένα εκατομμύριο υπογραφές από επτά διαφορετικά κράτη-μέλη. Εφόσον το όριο επιτευχθεί, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποχρεούται να απαντήσει, διευκρινίζοντας αν και με ποιον τρόπο προτίθεται να αναλάβει δράση.

Η πρωτοβουλία «My Voice, My Choice» ζητά από την Επιτροπή να θεσπίσει έναν εθελοντικό, ευρωπαϊκά χρηματοδοτούμενο μηχανισμό, ο οποίος θα στηρίζει οικονομικά τα κράτη-μέλη που επιλέγουν να παρέχουν ασφαλείς υπηρεσίες άμβλωσης σε γυναίκες που σήμερα δεν έχουν πρόσβαση σε αυτές. Κεντρικός στόχος είναι η στήριξη γυναικών που αναγκάζονται να ταξιδεύουν εκτός συνόρων για να προχωρήσουν σε νόμιμη άμβλωση.

Η ψηφοφορία της Τετάρτης αφορούσε ψήφισμα και όχι δεσμευτικό νομοθετικό κείμενο, γεγονός που σημαίνει ότι δεν προκύπτουν άμεσες νομικές συνέπειες. Ωστόσο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε τα υπόλοιπα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τις εθνικές κυβερνήσεις να στρέψουν την προσοχή τους στο ζήτημα, ιδίως σε χώρες όπου οι περιορισμοί παραμένουν ιδιαίτερα αυστηροί.

Χαρακτηριστικές είναι οι αναφορές σε χώρες όπως η Μάλτα και η Κροατία. «Ακούσαμε τις ιστορίες οικογενειών που έχασαν μητέρες, ανθρώπους πολύ αγαπητούς. Μάθαμε ότι οι γυναίκες στη Μάλτα εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν ποινές φυλάκισης αν προχωρήσουν σε άμβλωση. Ακούσαμε ιστορίες γυναικών από την Ιταλία και την Κροατία που εξαναγκάστηκαν να περάσουν τα σύνορα απλώς για να κάνουν άμβλωση. Για όλους αυτούς τους λόγους —και όχι επειδή είχαμε κάποια κρυφή ατζέντα— αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε το “My Voice, My Choice”», δήλωσε η Nika Kovač, εμπνεύστρια της πρωτοβουλίας, σε συνέντευξη Τύπου πριν από την ψηφοφορία.

Το ακριβές κόστος του προτεινόμενου μηχανισμού παραμένει ασαφές, ωστόσο η Kovač υποστήριξε ότι θα πρόκειται για «ένα πολύ, πολύ χαμηλό ποσό», σχεδόν «συμβολικό σε σχέση με τους ευρωπαϊκούς προϋπολογισμούς, γιατί δεν είναι πολλοί οι άνθρωποι που χρειάζονται αυτή τη διαδικασία».

Παρά τη στήριξη που έλαβε η πρωτοβουλία τόσο στην αρμόδια Επιτροπή Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (FEMM) όσο και στην Ολομέλεια, οι αντιδράσεις δεν λείπουν. Συντηρητικές φωνές υποστηρίζουν ότι η πρόταση ενδέχεται να παρακάμπτει την εθνική κυριαρχία, τονίζοντας ότι η υγεία παραμένει αρμοδιότητα των κρατών-μελών. «Αξίζει να σημειωθεί ότι ο χρηματοδοτικός μηχανισμός δεν υποχρεώνει κανένα κράτος-μέλος να προσφέρει χρήματα. Πρόκειται για ένα απολύτως εθελοντικό μέτρο», εξήγησε η επικεφαλής εισηγήτρια του ψηφίσματος, Abir Al-Sahlani, από τη φιλελεύθερη ομάδα Renew Europe της Σουηδίας.

Η ίδια παραδέχθηκε ότι οι ενστάσεις ορισμένων κυβερνήσεων παραμένουν ισχυρές και ότι το τελικό αποτέλεσμα είναι δύσκολο να προβλεφθεί. «Η ομορφιά αυτής της πρότασης είναι ότι δεν θα κοστίσει τίποτα στο κράτος που θα επιλέξει να προσφέρει τις υπηρεσίες υγείας και δεν θα κοστίσει τίποτα ούτε στη γυναίκα», πρόσθεσε.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προθεσμία έως τον Μάρτιο του 2026 για να ανακοινώσει πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στην πρωτοβουλία, ανεξαρτήτως της στήριξης του Κοινοβουλίου. Ακόμη κι αν προταθεί κάποια δράση, η εμπειρία προηγούμενων Πρωτοβουλιών Πολιτών δείχνει ότι τίποτα δεν θεωρείται δεδομένο χωρίς συνεχή πολιτική και κοινωνική πίεση. Σε έναν κόσμο όπου τα δικαιώματα των γυναικών επαναδιαπραγματεύονται με ανησυχητική ένταση, η ψήφος αυτή λειτουργεί περισσότερο ως ηχηρό πολιτικό σήμα —και λιγότερο ως γραμμή τερματισμού.


Μηνύματα ψυχικής ανάτασης από τον κλινικό ψυχολόγο Γιάννη Αθανασόπουλο

Η Ειρήνη και η Έλενα σε μια «θεραπευτική» συζήτηση με τον κλινικό ψυχολόγο, Γιάννη Αθανασόπουλο λίγο πριν αποχαιρετήσουμε το 2025.


READ MORE

ΑΠΟΡΡΗΤΟ