ΤΟ ΒΗΜΑ logo

Αμβλώσεις, αντισυλληπτικά, παρακεταμόλη- Το γυναικείο σώμα ξανά ως πεδίο πολιτικού ελέγχου

Αμβλώσεις, αντισυλληπτικά, παρακεταμόλη- Το γυναικείο σώμα ξανά ως πεδίο πολιτικού ελέγχου 1
Getty Images/ Ideal Image

Σε έναν κόσμο όπου η επιστήμη προσφέρει ασφαλείς απαντήσεις, η πολιτική ρητορική συνεχίζει να σπέρνει φόβο και αβεβαιότητα. Οι πρόσφατες δηλώσεις του D. Trump για σύνδεση μεταξύ του αυτισμού και της χρήσης παρακεταμόλης στην εγκυμοσύνη, δεν είναι απλώς ανακριβείς· αποτελούν ένα νέο επεισόδιο στην μακρά ιστορία περιορισμού των δικαιωμάτων και της αυτονομίας των γυναικών.

ΑΠΟ ΤΟΝΙΑ ΤΖΑΦΕΡΗ

Η αμερικανική πολιτική σκηνή έχει μάθει εδώ και καιρό να ζει με την τοξική ρητορική του Donald Trump. Όμως οι τελευταίες δηλώσεις του πρώην προέδρου -ότι η χρήση παρακεταμόλης κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να προκαλέσει αυτισμό- δεν είναι απλώς μία ακόμη «αστεία» ή προκλητική ατάκα. Είναι το επόμενο επεισόδιο σε μια μακρά σειρά παρεμβάσεων που έχουν κοινό παρονομαστή:

Τον έλεγχο του γυναικείου σώματος.

Κι ενώ ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) έσπευσε να επαναλάβει το αυτονόητο -ότι δεν υπάρχει καμία επιστημονική απόδειξη σύνδεσης μεταξύ παρακεταμόλης και αυτισμού- ο Trump επιλέγει να μιλήσει σε μια γλώσσα που δεν στηρίζεται σε στοιχεία, αλλά σε φόβους. Και ο φόβος, ιδίως όταν αφορά την υγεία της μητέρας και του παιδιού, είναι το πιο ισχυρό πολιτικό εργαλείο.

Πρώτα οι αμβλώσεις, μετά τα αντισυλληπτικά και τώρα το μοναδικό παυσίπονο για εγκύους

Η στρατηγική δεν είναι νέα. Aυτή τη φορά η παρακεταμόλη γίνεται πεδίο πολιτικού ελέγχου. Το πράγμα όμως έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό με την κατάργηση του νόμου Roe v. Wade –όταν 12 πολιτείες θέσπισαν απαγόρευση της άμβλωσης. Επιπλέον 6 πολιτείες εφαρμόζουν όρια κύησης (π.χ. 6 έως 12 εβδομάδες) που λειτουργούν ως έμμεσες απαγορεύσεις. Ενώ συνολικά, 41 πολιτείες έχουν κάποια μορφή απαγόρευσης ή περιορισμού άμβλωσης (ολική απαγόρευση ή όρια βάσει κύησης) σύμφωνα με την Guttmacher.

Στη συνέχεια, η στοχοποίηση μετακινήθηκε στα αντισυλληπτικά: με νομοσχέδια που αμφισβητούν την πρόσβαση σε χάπια, ακόμα και σε μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

Και τώρα, το νέο πεδίο μάχης, είναι το μοναδικό αναλγητικό που θεωρείται ασφαλές για τις εγκύους: η παρακεταμόλη. Εάν το αφήγημα «παρακεταμόλη ίσον αυτισμός» κερδίσει έδαφος, τι απομένει;

Μια εγκυμοσύνη χωρίς καμία ιατρική υποστήριξη, χωρίς δικαιώματα, χωρίς προστασία.
Αμβλώσεις, αντισυλληπτικά, παρακεταμόλη- Το γυναικείο σώμα ξανά ως πεδίο πολιτικού ελέγχου 2
Getty Images

Η ειρωνεία του δημογραφικού

Την ίδια στιγμή κάνουν λόγο για το πρόβλημα του δημογραφικού.

Η πολιτική Trump, αλλά και πολλών ευρωπαϊκών ηγεσιών, προβάλλει τον «δημογραφικό κίνδυνο»: οι κοινωνίες γερνούν, οι γεννήσεις μειώνονται, η «Δύση» χάνει το πληθυσμιακό της βάρος. Από την Ελλάδα μέχρι τη Γαλλία, συζητήσεις για επιδόματα, φοροαπαλλαγές και πολιτικές ενίσχυσης της οικογένειας κυριαρχούν.

Αλλά πόσο ειλικρινής είναι αυτή η αγωνία;

Γιατί ενώ οι ηγεσίες δηλώνουν ότι «χρειαζόμαστε περισσότερα παιδιά», η καθημερινή πολιτική παράγει το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα: φόβο, ανασφάλεια, και, τελικά, αποθάρρυνση για τις γυναίκες που θέλουν να γίνουν μητέρες.

Η πραγματικότητα είναι πως μια γυναίκα του 2025 στις ΗΠΑ, (και ποιος ξέρει, σύντομα και στην Ευρώπη) καλείται να φέρει στον κόσμο παιδιά σε ένα περιβάλλον που της αφαιρεί διαρκώς δικαιώματα:

δεν μπορεί να επιλέξει αν θέλει ή δεν θέλει εγκυμοσύνη,

δεν έχει πρόσβαση σε ασφαλείς μεθόδους αντισύλληψης,

δεν γνωρίζει αν ο γιατρός της θα φοβάται να την περιθάλψει,

και τώρα ακούει ότι ακόμη και το φάρμακο για τον πυρετό ή τον πόνο είναι «ύποπτο».

Αν αυτό είναι σχέδιο «ενίσχυσης των γεννήσεων», τότε πράγματι, κάποιος μισεί τις γυναίκες.

Κάθε έγκυος δικαιούται ασφάλεια, καθαρή επιστημονική γνώση και αυτονομία. Και αυτό πρέπει να είναι προτεραιότητα, ανεξάρτητα από την πολιτική ατζέντα.

Ο μισογυνισμός ως πολιτική στρατηγική

Η ρητορική Trump δεν είναι απλώς «παραλήρημα». Είναι στρατηγική. Οι επιθέσεις στην παρακεταμόλη, όπως και οι επιθέσεις στην άμβλωση, χτίζουν ένα αφήγημα που θέλει τις γυναίκες «υπό επιτήρηση».

Η εγκυμοσύνη μετατρέπεται σε πολιτική πράξη, και το σώμα της γυναίκας σε πεδίο μάχης ανάμεσα σε ιδεολογίες.

Αμβλώσεις, αντισυλληπτικά, παρακεταμόλη- Το γυναικείο σώμα ξανά ως πεδίο πολιτικού ελέγχου 3
Getty Images

Δεν είναι τυχαίο ότι τέτοιες δηλώσεις αγνοούν συστηματικά την επιστήμη. Η επιστήμη δεν προσφέρει εύκολα συνθήματα. Ο φόβος, όμως, το κάνει.

Και η Ευρώπη;

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων προσπάθησε να επαναφέρει την ψυχραιμία, δηλώνοντας ξεκάθαρα πως δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι η παρακεταμόλη συνδέεται με αυτισμό. Όμως η εμπιστοσύνη στη θεσμική επιστήμη έχει ήδη διαβρωθεί. Όταν ο πολιτικός λόγος βασίζεται σε θεωρίες συνωμοσίας, οι επίσημες ανακοινώσεις μοιάζουν «αντι-συστημικές».

Η Ευρώπη, που αντιμετωπίζει επίσης το δημογραφικό πρόβλημα, κινδυνεύει να πέσει στην ίδια παγίδα: να μιλάει για «ενίσχυση της μητρότητας», ενώ στην πράξη δεν προστατεύει ούτε τις γυναίκες ούτε τα δικαιώματά τους.

Ποιον εξυπηρετεί τελικά αυτός ο φόβος;

Οι δηλώσεις του Donald Trump δεν πρέπει να θεωρηθούν «γραφικότητες». Εντάσσονται σε μια ευρύτερη πολιτική που περιορίζει τις επιλογές των γυναικών στο όνομα μιας δήθεν «ηθικής».

Η ειρωνεία είναι πως, αν πράγματι οι κοινωνίες έχουν ανάγκη από περισσότερες γεννήσεις, η λύση δεν είναι να γεμίσουν τις γυναίκες με φόβο, ενοχές και παραπληροφόρηση. Είναι να τους δώσουν ασφάλεια, πρόσβαση στην υγεία, στήριξη για την ανατροφή των παιδιών τους, και κυρίως σεβασμό στις αποφάσεις και τις επιλογές τους.

Μέχρι τότε, κάθε φορά που ένας Trump θα «ανακαλύπτει» νέες απειλές στην εγκυμοσύνη, θα αποκαλύπτει όχι τις προθέσεις του για τις μητέρες και τα παιδιά, αλλά την πιο σκληρή αλήθεια: πως στην πολιτική του αφήγηση, οι γυναίκες δεν είναι πολίτες. Είναι απλώς μέσα αναπαραγωγής.


Demy: Όρια, φόβοι και η επιστροφή στον πυρήνα

Η Ειρήνη και η Έλενα υποδέχονται στο στούντιο τη Demy για μια ειλικρινή συζήτηση που θα σας αγγίξει περισσότερο από όσο φαντάζεστε.


READ MORE

ΑΠΟΡΡΗΤΟ