Καπιταλισμός και Δικαιοσύνη

Ο  κόσμος  είναι άδικος, καθώς κάποιοι ζουν  άνετα και στη χλιδή κι άλλοι  διαβιώνουν στη φτώχια  και τη μιζέρια. Ως  εκ τούτου, όλες οι θρησκείες  που έχουν  και την ηθική τους πλευρά, διακηρύσσουν  με τον ένα ή άλλο τρόπο  τη βοήθεια  προς τους  αδυνάτους, προς αυτούς  που υποφέρουν.

Κατά συνέπεια στον υπαρκτό κόσμο υπήρχε πάντοτε  φτώχια και κακομοιριά ,  που  προκαλούσε τον  οίκτο και την συμπόνια των άλλων. Όμως αυτή  η κατάσταση επιδεινώθηκε,  τουλάχιστον στην Ευρώπη,  με την εμφάνιση  της εκβιομηχάνισης  και τον συνδεδεμένο μ’ αυτήν  Καπιταλισμό. Οι καπιταλίστες του  19ου  αιώνα, προκειμένου  να κερδίζουν πολλά,  έβαζαν  τους εργαζόμενους  να δουλεύουν σκληρά 16 και 18 ώρες την  ημέρα, πλην της Κυριακής,  ώστε συνέπεια αυτού του γεγονότος,  ήταν ότι ο μέσος  όρος  ζωής  της εργατικής τάξης στην Αγγλία , κατά τη διάρκεια του αναφερθέντα αιώνα, ήταν τα 27 χρόνια.

Η κατάσταση αυτή  είχε ξεσηκώσει  τους ανθρωπιστές  της εποχής, οι οποίοι στιγμάτιζαν  τον τρόπο   παραγωγής.  Μέσα σ’ αυτήν  την κατάσταση  της Αγγλίας  έζησε  κι ο Καρλ Μαρξ, ο οποίος  δεν αρκέστηκε  στην απλή κριτική  των  τότε εργατικών συνθηκών, αλλά ανέλυσε σε βάθος  με τον φίλο του Φρ. Ένγκελς  τη δομή της οικονομίας  και διατύπωσε, για  να ξεπεραστεί η αθλιότητα εκείνων των καιρών,  την «κεντρικά καθοδηγούμενη οικονομία»  ή πιο απλά τη Μαρξιστική Οικονομία.

Έπρεπε  να περάσουν 35 χρόνια από το θάνατο του Μαρξ, για  να  έρθει  το 1917 ο Λένιν, ο οποίος   έκανε  την Οκτωβριανή  επανάσταση στη Ρωσία,  την οποία μετέτρεψε  σε Σοβιετική (= Επιτροπική,  κατά την ονομασία  των  επαναστατικών  Επιτροπών της «Κομμούνας του Παρισιού»  του 1871 ).

Το Σοβιετικό μοντέλο, της κατάργησης της ιδιωτικής περιουσίας  και η κατοχή όλων των μέσων παραγωγής από το κράτος, επέζησε  74 χρόνια, ενώ το ίδιο σύστημα  στις χώρες του   σοβιετικού ανατολικού μπλοκ  45 χρόνια.

Ποιες εμπειρίες αποκτήθηκαν από  τη μακρά λειτουργία  του εν λόγω συστήματος ; Το σύστημα  δεν μπορούσε  να ζήσει ικανοποιητικά  τους πολίτες του, γιατί η παραγωγή,  ήταν πάντοτε μικρότερη των αναγκών του λαού. Ισότητα μεταξύ των πολιτών δεν επήλθε ποτέ, γιατί οι πονηροί οικονομούσαν, όπως πάντα, περισσότερα από τους άλλους. Πέραν  τούτου ο τρόπος διαχείρισης της οικονομίας έφερε μαζί του κι ένα  ολοκληρωτικό καθεστώς, που κατάργησε τις ελευθερίες του λαού  και στοίχισε  τη ζωή εκατομμυρίων πολιτών.

Οι λόγοι αυτής της κατάστασης είναι πολλοί, που όμως δεν μπορούμε να αναπτύξουμε  εδώ.

Έτσι,  μετά  την κατάρρευση  του ανατολικού μπλοκ όλες οι χώρες εισήγαγαν την κοινοβουλευτική δημοκρατία  και το ελεύθερο οικονομικό σύστημα της αγοράς.

Ο  Καπιταλισμός

 

Σ’  όλες  τις χώρες  σήμερα, με εξαίρεση 2, (Κούβα, Βόρειος Κορέα), κυριαρχεί  η οικονομία  της αγοράς, που αλλιώς ονομάζεται «Καπιταλισμός»,  αφού συμβαδίζει με  την ιδιωτική ιδιοκτησία  και την εκμετάλλευση  του κεφαλαίου. Επίσης επιτρέπεται η ιδιωτική περιουσία  και η κληρονομιά στους συγγενείς. Αυτή  η κατάσταση, δημιουργεί,  όπως πάντα, πολλές κοινωνικές ανισότητες,  για τις οποίες πολλοί τις ανάγουν στο σύστημα του καπιταλισμού.

Όμως, από το 19ο αιώνα μέχρι σήμερα «έτρεξε  πολύ νερό  στ’ αυλάκι».  Αυτό σημαίνει πολλά :

  • (Α). Το κράτος δεν είναι πια απλός «Φύλακας», αλλά ενεργό εργαλείο του λαού, που με τους νόμους του λειτουργεί υποστηρικτικά.
  • (Β). Σήμερα το πανίσχυρο κράτος έχει πολλούς  τρόπους για να παρεμβαίνει στην κοινωνία : Φορολογία, δημόσια διοίκηση και ασφάλεια, εκπαίδευση, υγεία, συνταξιοδότηση, δομές  του περιβάλλοντος.
  • (Γ). Σήμερα ο εργαζόμενος δεν είναι μόνος απέναντι στον εκμεταλλευτή  καπιταλίστα,  έχει πίσω του  την εργατική νομοθεσία  και  τα πανίσχυρα εργατικά συνδικάτα, που τον υποστηρίζουν παντιοτρόπως.
  • (Δ) . Υπάρχει ο ελεύθερος και αδέσμευτος τύπος (ΜΜΕ), που στιγματίζει  κάθε κοινωνική αδικία  και  καλεί το κράτος να παρέμβη.

Πέραν τούτου,  όσες  κομπίνες  κι αν μετέρχεται ο καπιταλίστας,  έχει κι αυτός  ένα στομάχι  και τα χρήματα  που κερδίζει από  τις επιχειρήσεις του τα καταθέτει  στις τράπεζες, που χρηματοδοτούν  την οικονομία της χώρας. (Τα κόλπα  και τη φοροδιαφυγή που μετέρχονται πολλοί τα  ξεπερνάμε, χάρη του περιορισμένου χώρου).

Εδώ  οφείλουμε να πούμε ακόμη δυο πράγματα :

(1). Όλοι οι λαοί  και οι κοινωνίες τους  δεν είναι  ίδιοι. Υπάρχουν λαοί δραστήριοι, έξυπνοι και καπάτσοι,  που έχουν σηκώσει ψηλά την πατρίδα τους  κι άλλοι που πάνε από χρεοκοπία σε χρεοκοπία (π.χ. οι  Έλληνες).

(2). Οι κοινωνικές τάξεις  δεν είναι μόνο οι οικονομικές, αλλά υπάρχουν  κι οι  «κοινωνικές τάξεις ευφυΐας» : αδύνατα μυαλά,  μεσαία μυαλά,  δυνατά μυαλά. Ανάλογα που εντάσσεται κανείς πορεύεται μέσα στη ζωή.

Τέλος εκείνο  που σήμερα θέλουμε όλοι, είναι μεγαλύτερη δραστηριότητα  και  παρέμβαση  του κράτους,  ώστε  να μπορεί ο κάθε Έλληνας πολίτης να ζει «ΑΞΙΟΠΡΕΠΩΣ». Όλα τάλλα   είναι λόγια του αέρα.

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.