Η σύμβαση παραχώρησης δικαιωμάτων έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, ανάμεσα στο ελληνικό Δημόσιο και την κοινοπραξία των εταιρειών Total, ExxonMobil και ΕΛΠΕ, για τα θαλάσσια οικόπεδα «Δυτικά Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά Κρήτης» υπεγράφη σήμερα παρουσία του πρωθυπουργού κ. Αλέξη Τσίπρα. Ο πρωθυπουργός επεσήμανε τη βαρύτητα των προσπαθειών της χώρας να αξιοποιήσει τον ορυκτό της πλούτου, στέλνοντας ένα μήνυμα απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα. Ειδικότερα, αναφερόμενος στις δύο συμβάσεις ανέφερε ότι το ενδιαφερον έχει να κάνει με γεωπολιτικά ζητήματα, και επεσήμανε ότι πρόκειται για μια επένδυση εθνικής σημασίας, που έγινε με προσεκτικό σχεδιασμό, ο οποίος δίνει ένα άλλο βάρος στη γεωπολιτική ατζέντα.
Ωστόσο, για να ξεκινήσουν οι ερευνητικές μελέτες στις δύο παραχωρήσεις πρέπει να προηγηθεί κύρωση των συμβάσεων από το ελληνικό κοινοβούλιο. Η πρώτη φάση αναμένεται να διαρκέσει μια τριετία και θα ακολουθήσει η δοκιμαστική γεώτρηση μετά το 2022. Σε κάθε περίπτωση, όπως ανέφερε ο πρόεδρος των ΕΛΠΕ κ. Ευστάθιος Τσοτσορός, η σημερινή υπογραφή των συμφωνιών σηματοδοτείται μια ιδιαίτερης σημασίας διαφοροποίηση από το παρελθόν, όσον αφορά την αντιμετώπιση της μάστιγας της γραφειοκρατίας, αφού από την υποβολή της αίτησης ενδιαφέροντος στο ΥΠΕΝ (30 Μαϊου 2017), μάλιστα δε για δύο εντελώς διαφορετικές περιοχές, σε σχέση με αυτές που είχαν συμπεριληφθεί στον άγονο διαγωνισμό του 2014, ως ημερομηνία υποβολής προσφορών ορίστηκε η 5η Μαρτίου 2018 (90 ημέρες μετά την ανακοίνωση στο ΕU Official Journal, Noe 2017), σήμερα μετά από δεκαπέντε μήνες ολοκληρώθηκε η σχετική διαδικασία, που κατά κανόνα διαρκούσε περί τους 30 μήνες, δημιουργώντας μας εύλογες προσδοκίες και ελπίδες για μια έστω και καθυστερημένη, σταδιακή προσαρμογή της πολιτείας στους χρόνους της ψηφιακής εποχής”.
Για την ιστορία
Η διαδικασία για την παραχώρηση δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες περιοχές «Δυτικά Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά Κρήτης» είχε κινηθεί μετά από αίτημα των ενδιαφερόμενων τον Μάιο του 2017. Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους δημοσιεύθηκε η πρόσκληση διεθνούς διαγωνισμού στην Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωση. Τελικά κατατέθηκε μόνο μία εκδήλωση ενδιαφέροντος ανά περιοχή και ακολούθησε η αξιολόγηση, η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και ο έλεγχος των συμβάσεων από το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Η έρευνα για υδρογονάνθρακες θα διαρκέσει οκτώ έτη και υπάρχει δυνατότητα
παράτασης. Στην πρώτη ερευνητική φάση, η οποία διαρκεί τρία έτη γίνεται η συλλογή των σεισμικών δεδομένων (δύο διαστάσεων – 2D) και η επιφανειακή γεωχημική έρευνα, στη δεύτερη φάση που διαρκεί άλλα τρία χρόνια η έρευνα επεκτείνεται στη συλλογή 3D σεισμικών δεδομένων και στην τρίτη φάση (διετής διάρκεια) εκτιμάται ότι θα γίνει η πρώτη δοκιμαστική γεώτρηση στα 4000 μέτρα (συμπεριλαμβανομένου και του βάθους της θάλασσας στο σημείο που θα επιλεγεί).
Η κοινοπραξία υποχρεούται στην υποβολή Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σε κάθε φάση. Επιπλέον προβλέπεται δημιουργία διακριτής Μονάδας Περιβάλλοντος η οποία θα λειτουργεί με ευθύνη των εταιρειών, με στόχο την πρόληψη, τον περιορισμό και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων στο περιβάλλον. Η συγκεκριμένη μονάδα θα αποτελεί και τον σύνδεσμο της κοινοπραξίας με τις τοπικές κοινωνίες και τις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες. Οι σεισμικές έρευνες θα περιγράφονται σε ένα Περιβαλλοντικό Σχέδιο Δράσης που πραγματοποιείται με τη σύμφωνη γνώμη της Διεύθυνσης Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Οικονομικό όφελος Δημοσίου
Κατά την έναρξη κάθε φάσης ο ανάδοχος καταθέτει εγγυητικές επιστολές όπως και σε κάθε πιθανή παράταση. Επίσης, επειδή υποχρεούται να εκπαιδεύσει και να παρέχει τεχνική υποστήριξη στο προσωπικό του Δημοσίου και της ΕΔΕΥ καταβάλλει το ποσό των 140.000 ευρώ ετησίως για κάθε εκμετάλλευση. Το Ελληνικό Δημόσιο θα εισπράξει σε κάθε περιοχή:
• κατά τη φάση έρευνας 1.500.000 ευρώ με την υπογραφή της Σύμβασης (Signature Bonus) και στρεμματικές αποζημιώσεις (surface fees) περί τα 2.500.000 ευρώ την πρώτη οκταετία.
• κατά τη φάση εκμετάλλευσης θα αποδίδονται στο Δημόσιο μισθώματα (royalties), 200 ευρώ / ανά τετραγωνικό χλμ. της περιοχής εκμετάλλευσης ανά έτος και ποσά ανάλογα με την παραγωγή μετρούμενη σε βαρέλια ισοδύναμου πετρελαίου (μπόνους παραγωγής)
Τις συμβάσεις υπέγραψαν ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Γιώργος Σταθάκης, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) κ. Γιάννης Μπασιάς , ο κ.Bernard Clement από την Total, ο κ. Jonathan Wilson από την ExxonMobil και ο κ. Γιώργος Αλεξόπουλος από τα ΕΛΠΕ. Στην εκδήλωση παρευρέθησαν και οι πρέσβεις ΗΠΑ και Γαλλίας καθώς και πλήθος πολιτικών αξιωματούχων.
