Τη μεγαλύτερη διπλωματική διαμάχη μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και των δυτικών της συμμάχων παρακολουθεί η διεθνής κοινότητα, με φόντο την εξαφάνιση-μυστήριο – «δολοφονία» σύμφωνα με την Αγκυρα – του επιφανούς σαουδάραβα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι στο προξενείο της χώρας του στην Κωνσταντινούπολη, πριν από δύο εβδομάδες.
Οι υπουργοί Εξωτερικών Γαλλίας, Γερμανίας και Ηνωμένου Βασιλείου παρενέβησαν δημόσια. Εξέδωσαν κοινό ανακοινωθέν και κάλεσαν τη Ριάντ να δώσει λεπτομερείς εξηγήσεις, ενώ και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες αξίωσε να βρεθούν οι ένοχοι και να λογοδοτήσουν στη Δικαιοσύνη.
Η Σαουδική Αραβία διαμηνύει ότι θα «ανταποδώσει» αν η Δύση τής επιβάλει κυρώσεις, με το διπλωματικό αδιέξοδο να απειλεί τις προσπάθειες του διαδόχου του θρόνου Μοχάμεντ μπιν
Μόλις την περασμένη Κυριακή το Χρηματιστήριο της Ριάντ κατέγραψε τη μεγαλύτερη πτώση του, κοντά στο 7%, εδώ και χρόνια, ως αντίδραση – κατά τους αναλυτές – στις δηλώσεις του αμερικανού προέδρου Τραμπ που απείλησε με «αυστηρή τιμωρία» τη Σαουδική Αραβία, σε περίπτωση που αποδειχθεί ανάμειξη της βασιλικής οικογένειας στη φερόμενη δολοφονία του Κασόγκι.
«Θα απαντήσουμε με μεγαλύτερα αντίποινα σε περίπτωση που βρεθούμε στο στόχαστρο» ήταν το επιθετικό ανακοινωθέν της Σαουδικής Αραβίας που προσέθεσε με νόημα ότι η χώρα διαδραματίζει «ζωτικό ρόλο στην παγκόσμια οικονομία». Και πράγματι, οι οικονομικές προεκτάσεις αυτής της σκοτεινής υπόθεσης είναι πολλές.
Τα πετρελαϊκά αποθέματα της Σαουδικής Αραβίας υπολογίζονται σε 260 δισεκατομμύρια βαρέλια και αποτελούν τεράστιο μοχλό πίεσης στην παγκόσμια οικονομία. Η χώρα μπορεί να ανεβάζει τις τιμές του μαύρου χρυσού πλήττοντας ισχυρά ανεπτυγμένες οικονομίες. Είναι επίσης ο δεύτερος μεγαλύτερος εισαγωγέας όπλων μετά την Ινδία, με το 61% των πανάκριβων οπλικών συστημάτων να τα προμηθεύεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Πέρυσι ο Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε με το βασίλειο συμφωνίες-μαμούθ ύψους 110 δισεκατομμυρίων δολαρίων για εξοπλιστικά, αερομεταφορές, πετρέλαιο και άμυνα γενικότερα, από τις οποίες ωφελούνται αμερικανοί υπάλληλοι των εταιρειών Lockheed Martin, Boeing, General Electric. Οι συμφωνίες επισφραγίστηκαν με την απονομή της ανώτατης τιμητικής διάκρισης του βασιλείου στο πρόσωπο του αμερικανού προέδρου, που εύλογα βρίσκεται σήμερα σε εξαιρετικά δύσκολη θέση.
Επειτα από τηλεφωνική συνομιλία με τον βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας ο Τραμπ απομακρύνθηκε από το ενδεχόμενο η υπόθεση του Κασόγκι να σχετίζεται με καθοδηγούμενη ενέργεια και απαλλάσσοντας – εμμέσως πλην σαφώς – από τις κατηγορίες τον στρατηγικό του σύμμαχο Σαλμάν, υποστήριξε ότι πίσω από τη φερόμενη δολοφονία ενδέχεται να βρίσκονται «ανεξέλεγκτοι δολοφόνοι» και όχι «επίσημα» όργανα του κράτους. Τόνισε δε με νόημα ότι οι αρχές της χώρας εργάζονται στενά με την Αγκυρα για την υπόθεση.
Μεγάλοι επιχειρηματικοί κολοσσοί πάντως και παγκόσμιου κύρους μέσα ενημέρωσης όπως το Bloomberg, το CNN και οι «New York Times» απέσυραν τη συμμετοχή τους από το επιχειρηματικό φόρουμ στη Ριάντ, γνωστό και ως «Νταβός της ερήμου», που αναμένεται να ξεκινήσει σε λίγες ημέρες από σήμερα.
Ο ισχυρός άνδρας της JP Morgan Τζέιμι Ντίμον ήταν ο τελευταίος διευθύνων σύμβουλος που δήλωσε ότι δεν θα παραστεί, όπως επίσης και ο CEO της Ford Μπιλ Φορντ, ο Ντάρα Χοσροβσάχι της εταιρείας Uber (στην οποία οι Σαουδάραβες έχουν επενδύσει 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια), αλλά και ο μεγιστάνας επιχειρηματίας Ρίτσαρντ Μπράνσον της Virgin, που πέρυσι τέτοια εποχή συζητούσε με τον Μπιν Σαλμάν σχέδια για επενδύσεις στο διάστημα της επίσημης επίσκεψής του στην Ουάσιγκτον.
Δολοφονία… κατά λάθος
Σύμφωνα πάντως με ρεπορτάζ των «New York Times», το βασίλειο αναμένεται να δώσει μια εναλλακτική εκδοχή για την τύχη του Τζαμάλ Κασόγκι. Θα παραδεχθεί ότι έχασε τη ζωή του στη διάρκεια ανάκρισης στο προξενείο της Κωνσταντινούπολης και πως την ευθύνη για την έκβαση αυτή φέρει μυστικός πράκτορας που αποδείχθηκε «τραγικά ανίκανος», αφού έχασε τον έλεγχο, με αποτέλεσμα να σκοτώσει τον δημοσιογράφο. Το ρεπορτάζ αναφέρει επίσης ότι ο πρίγκιπας έδωσε μεν εντολή να ανακριθεί ο Κασόγκι, πλην όμως να σταλεί πίσω στη Σαουδική Αραβία.
