Στο τέλος του 2016, στην καλύτερη περίπτωση, «βλέπουν» πλέον οι τραπεζίτες την πλήρη άρση των capital controls, ενώ δεν αναμένουν ουσιαστική χαλάρωση των μέτρων πριν από το δεύτερο τρίμηνο της εφετινής χρονιάς.
Το βασικότερο εμπόδιο για την έναρξη της διαδικασίας σταδιακής εξάλειψης των περιορισμών δεν είναι άλλο από την «εκκρεμότητα» της αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος από τους πιστωτές, η διευθέτηση της οποίας τοποθετείται το νωρίτερο στις αρχές Μαρτίου.
Η καθυστέρηση αυτή, σε συνδυασμό με την εύθραυστη ψυχολογία των αποταμιευτών, όπως αυτή αποτυπώνεται στις ροές καταθέσεων, οι οποίες παραμένουν «προβληματικές» ακόμη και μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης, δεν επιτρέπει στην παρούσα φάση τη διατύπωση πιο αισιόδοξων προβλέψεων.
Οπως επισημαίνουν τραπεζικές πηγές, μπορεί μετά την επιβολή των capital controls να επιτεύχθηκε η ζητούμενη σταθεροποίηση των μεγεθών, ωστόσο αυτό δεν αρκεί για να δούμε σύντομα σημαντικές αλλαγές στους περιορισμούς στην κίνηση των κεφαλαίων. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καταγεγραμμένη τάση επιστροφής καταθέσεων στο σύστημα, η οποία αποτελεί αναγκαία συνθήκη για έναν πρώτο γενναίο κύκλο τροποποιήσεων.
Στόχος 8 δισ. ευρώ
Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός ότι οι τέσσερις συστημικοί όμιλοι έχουν θέσει ως στόχο στα επιχειρησιακά τους σχέδια την αύξηση της καταθετικής τους βάσης στο σύνολο του 2016 κατά 7-8 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 70% αναμένουν ότι θα επιστρέψει μετά το καλοκαίρι.
Μετά την ολοκλήρωση των αυξήσεων κεφαλαίου έχει ξεκινήσει μια εκστρατεία για τον επαναπατρισμό αποταμιεύσεων οι οποίες διέρρευσαν τους προηγούμενους μήνες, ωστόσο ακόμη τα αποτελέσματα δεν είναι σημαντικά. Τον Δεκέμβριο η άνοδος των μεγεθών στο σύνολο του συστήματος, παρά τις αυξημένες φορολογικές υποχρεώσεις, εκτιμάται ότι έφτασε το 1 δισ. ευρώ.
Ωστόσο οι αρμόδιες διευθύνσεις των τραπεζών σημειώνουν πως η μεταβολή αυτή προέρχεται κυρίως από την καταβολή του δώρου των Χριστουγέννων στους τραπεζικούς λογαριασμούς και δευτερευόντως από την επιστροφή μετρητών.
Με εξαίρεση μία και μόνο τράπεζα, η οποία έχει πετύχει να μετατρέψει σε καταθέσεις περίπου το 20% των επενδύσεων των πελατών της σε αμοιβαία κεφάλαια διαχείρισης διαθεσίμων εξωτερικού, τα οποία είχαν διατεθεί ως τον περασμένο Ιούνιο, δεν υπάρχει προσώρας άλλη σοβαρή ένδειξη αποκατάστασης της εμπιστοσύνης του αποταμιευτικού κοινού.
«Η Τράπεζα της Ελλάδος, αν δεν υπάρξουν δύο-τρεις συνεχείς μήνες σταθερής ανόδου των μεγεθών, δεν μπορεί να προτείνει στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) οποιαδήποτε ουσιώδη άρση των περιορισμών παρέχοντας επαρκείς εγγυήσεις για τη χρηματοπιστωτική ευστάθεια» τονίζει έμπειρο τραπεζικό στέλεχος που παρακολουθεί καθημερινά τους αριθμούς.
Τα αιτήματα
Προσθέτει ωστόσο πως θα μπορούσαν να υπάρξουν κάποιες κινήσεις «καλής θέλησης» από την πλευρά της Ευρωτράπεζας οι οποίες θα συνέβαλλαν στη βελτίωση του κλίματος στην αγορά. Κατά τις πληροφορίες, οι ελληνικές τράπεζες έχουν αιτηθεί τις παρακάτω αλλαγές οι οποίες έχουν μικρή ή μηδενική επίπτωση στα επίπεδα ρευστότητας του συστήματος:
1) Αύξηση του εβδομαδιαίου ορίου αναλήψεων από 420 στα 500 ευρώ. Η πλειονότητα των καταθετών δεν κάνει χρήση της δυνατότητας αναλήψεων που δίνεται σήμερα. Ως εκ τούτου, χωρίς υψηλό ρίσκο αύξησης των εκροών, η αναπροσαρμογή του παραπάνω ορίου θα επιδράσει θετικά στην ψυχολογία των αποταμιευτών.
2) Ανανέωση του ορίου κάθε μήνα. Οι τράπεζες προτείνουν να μεταφέρεται το εβδομαδιαίο όριο και να μη χάνεται στην περίπτωση που δεν γίνει η ανώτατη επιτρεπτή ανάληψη. Με τον τρόπο αυτόν, αν το εβδομαδιαίο όριο διατηρηθεί στα 420 ευρώ, κάθε φυσικό πρόσωπο θα έχει τη δυνατότητα ανάληψης ως και 1.680 ευρώ με μία κίνηση κάθε μήνα.
3) Νέο χρήμα. Με στόχο την προσέλκυση μετρητών οι τράπεζες θέλουν την απελευθέρωση των αναλήψεων για ένα ποσοστό της τάξεως του 10% ως 30% επί των καταθέσεων που θα γίνονται με χαρτονομίσματα. Σήμερα είναι δυνατή η ανάληψη του 10% σε μετρητά καταθέσεων που προέρχονται από εμβάσματα εξωτερικού. Εκτιμάται πάντως ότι δύσκολα θα γίνει δεκτό το συγκεκριμένο αίτημα.
4) Αύξηση ορίου για εισαγωγές. Το αίτημα αφορά την αύξηση στις 20.000 ευρώ του ορίου για εισαγωγές με έμβασμα προς το εξωτερικό, με απευθείας εξέταση κάθε περίπτωσης από το δίκτυο των υποκαταστημάτων των τραπεζών.
5) Αλλαγή τράπεζας για την εκτέλεση μισθοδοσίας. Οι τράπεζες θέλουν να δίνεται η δυνατότητα για μεταφορά των εργασιών μισθοδοσίας εταιρειών σε άλλο πιστωτικό ίδρυμα, κάτι που σήμερα απαγορεύεται.
6) Μεταφορά θεματοφυλακής στο εξωτερικό. Για όσους έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους μετοχές, ομόλογα ή άλλα αξιόγραφα εξωτερικού προτείνεται να δοθεί η δυνατότητα μεταφοράς τους εκτός Ελλάδος.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
