Η αρχιτεκτονική πρόταση της κυρίας Θεοδώρας Kυριαφίνη απέσπασε το πρώτο βραβείο, ανάμεσα σε 134 συμμετοχές, στον Διεθνή Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό για το Σχολείο Ευρωπαϊκής Παιδείας στο Ηράκλειο της Κρήτης, που διοργάνωσαν ο Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων (ΟΣΚ) και η Διεθνής Ένωση Αρχιτεκτόνων (UIA).
Δεύτερη ανεδείχθη η πρόταση του αρχιτέκτονα, κ. Πλάτωνα Ησαία και τρίτη η αρχιτεκτονική προσέγγιση του έλληνα, καθηγητή του πανεπιστημίου Ράιερσον του Τορόντο, κ. Ταϊμούρ Μπάλμπαα.
Σύμφωνα με τον ΟΣΚ, η επιλογή έγινε από εννεαμελή κριτική επιτροπή, στην οποία συμμετείχαν και διεθνείς κριτές, ανάμεσα από 134 συμμετοχές. Η ομάδα της κυρίας Kυριαφίνη, που απέσπασε το πρώτο βραβείο (30.000 ευρώ) θα υπογράψει σύμβαση με τον ΟΣΚ για την επόμενη φάση του έργου, με σκοπό την υλοποίηση της μελέτης εφαρμογής του σχολείου.
Εύφημος μνεία (5.000 ευρώ) δόθηκε στην αρχιτεκτονική πρόταση του κ. Ευάγγελου Ραβανού, καθώς και στην προσέγγιση του Ρουμάνου αρχιτέκτονα, Νικουλάε Γκράμα. Επίσης, ειδικές μνείες χωρίς χρηματικό αντίτιμο έγιναν στους αρχιτέκτονες, κ. Αθανάσιο Μπαμπανέλο, κ. Γιώργο Μητρούλια και στον Γερμανό, Κλάους Ρόλοφ.
Η νικητήρια πρόταση
Σύμφωνα με τον ΟΣΚ, «η νικήτρια πρόταση βασίζεται στο σχεδιασμό μιας σειράς αυλών, που δρουν ως τόποι συγκέντρωσης στην καρδιά του κάθε σχολείου». «Η χρήση φυσικού εξαερισμού και σκίασης δημιουργεί ένα άνετο περιβάλλον. Η Κρητική παράδοση αποτυπώνεται με τη χρήση ακατέργαστων υλικών όπως πέτρα, χώμα και ξύλο, σε συνδυασμό με σύγχρονες τεχνικές και τεχνολογίες που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες κατασκευής» σημειώνεται.
Η πρόταση του Πλάτωνα Ησαία
«Η πρόταση αναπτύχθηκε γύρω από τα δύο θεμελιώδη στοιχεία του χώρου: το φως και το έδαφος. Ο σχεδιασμός διαμορφώνεται ως ένα σύγχρονο μωσαϊκό, με βασικό δομικό στοιχείο τούβλο. Οι στέγες των κτιρίων σχεδιάστηκαν ως επέκταση των λόφων που σχηματίζουν τα φυσικά όρια του κυρίως κτιρίου και πράγματι είναι, τόσο από την άποψη των υλικών όσο και της λειτουργικότητας» σημειώνεται.
«Αρχιτεκτονικά, η απλή γραμμική μορφή συγχωνεύεται με το φυσικό τοπίο, δημιουργώντας σταδιακά κτιριακές φόρμες και αυλές. Στα αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά συμπεριλαμβάνεται η εξωτερική πρόσοψη από τοπικά τούβλα, το οποίο δημιουργεί ένα ημι-διαφανές πέπλο για την προστασία από τον ήλιο. Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει τη χρήση των τοπικών οικοδομικών υλικών που εντάσσεται αρμονικά στο τοπίο» υπογραμμίζει ο ΟΣΚ.
Η προσέγγιση του Ταϊμούρ Μπάλμπαα
«Η πρόταση ανταποκρίνεται στο στόχο που όλες οι εκπαιδευτικές μονάδες θα πρέπει να “αποτελούν μια οντότητα, ενώ την ίδια στιγμή να είναι σε θέση να λειτουργούν ανεξάρτητα.” Ο σχεδιασμός χωρίζει τα τρία σχολεία του συγκροτήματος, δημιουργώντας τρεις ανεξάρτητες αυλές. Ο άνεμος μπορεί να περάσει μέσα από τα τρία κτίρια για φυσικό αερισμό. Η «χωριάτική» διάταξη ενθαρρύνει τις κοινωνικές δραστηριότητες και δημιουργεί ένα οικείο περιβάλλον για μικρούς και μεγαλύτερους μαθητές» σημειώνεται.
«Ο σχεδιασμός κάθε κτιρίου εστιάζει σε διαφορετική βαθμίδα εκπαίδευσης. Οι “Στοές” -σκιασμένες αυλές ή ημιυπαίθριοι χώροι- περιλαμβάνουν ξύλινα συρόμενα πανέλα. Η μορφολογική στρατηγική του κτιρίου βασίζεται στην ισχυρή αντίθεση των υλικών, και ενισχύεται από τη δυαδικότητα της διαφάνειας –αδιαφάνειας» υπογραμίζεται στην πρόταση του καθηγητή.
Η πρώτη εύφημος μνεία
«Η σχεδιαστική πρόταση είναι ένα σύμπλεγμα από δομικά στοιχεία που συνυπάρχουν στο επίπεδο του εδάφους και των ελαιόδεντρων, ενσωματώνοντας όσο το δυνατόν περισσότερο το χώρο του σχολείου με το φυσικό τοπίο της Κρήτης. Τα συμπλέγματα, ακριβώς όπως τα νησιά, το καθένα με ειδική γεωμετρία και μορφή, αποτελούν ένα σπασμένο σύνολο, ένα αρχιπέλαγος, όπου ο ανοιχτός χώρος, η κρητική γη, γίνεται το ενοποιητικό τους στοιχείο» σημειώνεται στο ενημερωτικό σημείωμα.
«Αυτή η λειτουργική και μορφολογική ποικιλία των συμπλεγμάτων αντιμετωπίζει τις πολυπολιτισμικές πτυχές της Ευρώπης, ενώ ο ανοιχτός χώρος μεταξύ τους παράγει ένα ομοιόμορφο έδαφος που φιλοξενεί τη σχολική ζωή και
επιτρέπει την απρόσκοπτη κίνηση: σαν ένα λαβύρινθο από δυνατότητες και εναλλακτικές λύσεις. Μια ενιαία είσοδος στο σχολείο οδηγεί στη συνέχεια σε τρία σχολεία. Στο σχεδιασμό περιλαμβάνεται ένα αντηλιακό μεταλλικό πλέγμα με χαρακτηριστικά των αρχαίων συμβόλων» αναφέρεται.
Η δεύτερη εύφημος μνεία
«Το έργο αυτό έχει μια ισχυρή διάταξη με κάθε σχολείο να έχει τη δική του ταυτότητα και δραστηριότητα ως προς το περιβάλλον μάθησης. Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει καλό προσανατολισμό, με καλά ελεγχόμενο νότιο φως και φυσικό εξαερισμό. Τα δύο καμπύλα σχολικά κτίρια περικλείουν τους χώρους αναψυχής και το Νηπιαγωγείο έχει τους δικούς του αυτόνομους χώρους. Η ανεμογεννήτρια οριοθετεί τη χαρακτηριστική είσοδο στο σχολείο. Τα βασικά υλικά διαθέτουν ξύλινα πλαίσια» σημειώνεται.
Το σκεπτικό της κριτικής επιτροπής
Όπως αναφέρεται, «η κριτική επιτροπή εξέτασε όλες τις προτάσεις αξιολογώντας τη δημιουργία ενός ευέλικτου περιβάλλοντος εκμάθησης και διδασκαλίας, με βιοκλιματικό και φιλικό προς το περιβάλλον σχεδιασμό, με καλή οργάνωση και άριστο προσανατολισμό σε σχέση με τον ήλιο και τον άνεμο και στη σωστή κλίμακα σε σχέση με τους ανθρώπους και το περιβάλλον».
Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΟΣΚ, κ. Ηρακλή Δρούλια, «η επιτυχία του διαγωνισμού αποτυπώνεται όχι μόνο στην ποιότητα της νικήτριας πρότασης, αλλά και στην ποιότητα και το μεγάλο αριθμό των συμμετοχών».
«Είμαστε σίγουροι ότι θα έχουμε μία εξαιρετική συνεργασία με τη νικήτρια ομάδα και τελικά το όραμά τους θα μετουσιωθεί στο νέο Σχολείο Ευρωπαϊκής Παιδείας. Οι αρχιτεκτονικοί διαγωνισμοί ως εργαλείο για τη δημιουργία καινοτόμων ιδεών στο σχεδιασμό γίνονται αποδεκτές με ευχαρίστηση από την αρχιτεκτονική κοινότητα και ελπίζουμε να δώσουμε το παράδειγμα και σε άλλους οργανισμούς. Ευχαριστούμε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας και τη Διεθνή Ένωση Αρχιτεκτόνων για τη συνδρομή τους» κατέληξε ο κ. Δρούλιας.
