Τέτοιους ανθρώπους τους φαντάζεσαι να πεθαίνουν επάνω σε μια παλιά, αλλά καλοδιατηρημένη πολυθρόνα, πλήρεις ημερών και εμπειριών. Οχι ότι ο Θόδωρος Αγγελόπουλος έκανε και πέτυχε λίγα πράγματα κατά τη διάρκεια της ζωής του. Είναι, όμως, αυτή η αίσθηση του ανολοκλήρωτου, το ότι πέθανε κατά τα γυρίσματα της ταινίας του, εκείνη που σε κάνει να αναρωτιέσαι: άραγε είναι ωραίο ή απάνθρωπο να φεύγεις από τη ζωή ενώ κάνεις κάτι που αγαπάς;
«Η άλλη θάλασσα» θα σηματοδοτούσε για τον σημαντικό σκηνοθέτη μια σειρά από νέες αφετηρίες. Ηταν η πρώτη φορά που θα μετέφερε το μεγαλύτερο κομμάτι της δράσης μιας ταινίας εντός σχεδίου πόλης, στη Δραπετσώνα – και με λίγα γυρίσματα στο θέατρο Rex στην Πανεπιστημίου και στο κτίριο της Εθνικής Τράπεζας στη Σταδίου. Και η πρώτη φορά επίσης που θα υπέκυπτε στις χάρες των ψηφιακών μέσων, μια και όλες οι προηγούμενες ταινίες του ήταν γνήσια παιδιά του φιλμ. Η κλυδωνισμένη από την κρίση Ελλάδα, το θέμα των μεταναστών και το αδιέξοδο των ανθρώπων που χάνουν όλο και περισσότερο την ταυτότητά τους, ακόμη και αν έχουν ελληνική υπηκοότητα, θα αποκτούσαν φωτογένεια μέσα από τον νευρώδη φακό του. Τα γυρίσματα άρχισαν στις 9 Ιανουαρίου και, καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα ολοκληρώνονταν μέσα στον Μάρτιο. Το δυστύχημα άλλαξε τα προσεκτικά καμωμένα πλάνα του σκηνοθέτη μια και καλή.
Η κακοκαιρία των τελευταίων ημερών δεν βοηθούσε τα εξωτερικά γυρίσματα στη Δραπετσώνα. Μία ημέρα πριν από το τραγικό συμβάν, μια ομάδα ηθοποιών πέρασε πέντε ολόκληρες ώρες (08.00-13.00) μέσα στο κρύο και στην τεχνητή βροχή. Ωστόσο, το αποτέλεσμα που προήλθε από τις μάνικες της Πυροσβεστικής δεν ικανοποίησε τον τελειομανή σκηνοθέτη. Και έτσι σκόπευε να επαναλάβει τη σκηνή κάνοντας εισαγωγή βροχής από την Ιταλία. Αλλά και στο θέατρο Rex, για μια σκηνή συνολικής διάρκειας μισού λεπτού, οι ηθοποιοί χρειάστηκε να την προβάρουν, αλλά και να τη γυρίσουν δέκα φορές. Τους αποζημίωνε, πάντως, με τη ζεστασιά και την ευγένειά του, είτε απευθυνόταν σε πρωταγωνιστές είτε σε κομπάρσους – άλλωστε ήξερε πολύ καλά ότι κάθε άνθρωπος που συμμετέχει σε μια ταινία είναι σημαντικός, όπως τα όργανα μιας ορχήστρας. Ενα να είναι ξεκούρδιστο, μαγιά και μαγεία χάλασαν. «Χθες η πρόβα ήταν καλύτερη, αλλά βλέπω ότι σήμερα δεν έχετε την ίδια όρεξη. Ας το αφήσουμε…» είχε πει με αφοπλιστικά αυστηρή ευγένεια σε δύο ηθοποιούς που δεν τον άφησαν ικανοποιημένο από την ερμηνεία τους.
Το απόγευμα της 24ης Ιανουαρίου είχαν πάει στη Δραπετσώνα γύρω στους 60 μετανάστες, Αφγανοί και Αφρικανοί στην πλειονότητά τους, για να πάρουν μέρος σε ένα γύρισμα που έμελλε να μη γίνει ποτέ. Ενας καταυλισμός τσιγγάνων είχε στηθεί για τις ανάγκες της ταινίας, αλλά η κάμερα δεν είχε τοποθετηθεί καν στον γερανό για να γίνουν οι λήψεις από ψηλά. Λίγες ώρες αργότερα, οι μετανάστες θα μεταφέρονταν άπραγοι στο κέντρο της Αθήνας και, αντί για την κινηματογραφική, όλα τα βλέμματα θα ήταν πλέον στραμμένα στην κάμερα κλειστού κυκλώματος που βρισκόταν στο τούνελ και ενδεχομένως να είχε καταγράψει τη σκηνή του δυστυχήματος. Αθελά του, ο Αγγελόπουλος γινόταν πρωταγωνιστής αντί για σκηνοθέτης. Αλλά ακόμη και αυτό το τελευταίο πλάνο της ζωής του είχε κάτι το απόκοσμα κινηματογραφικό, με τους δικούς του ανθρώπους να τον περιβάλλουν και να τον σκεπάζουν με ομπρέλες, ενώ η βροχή συνεχιζόταν και το ασθενοφόρο αργούσε να φανεί.
Πολύ εκφραστικός στις κινήσεις του, κατάφερνε να συνεννοηθεί ακόμη και με κομπάρσους που προέρχονταν από την Ακτή Ελεφαντοστού και δεν μιλούσαν καμία κατανοητή γλώσσα. Και αεικίνητος, ειδικά στη σκηνή του Rex, ανεβοκατέβαινε συνεχώς παντρεύοντας ενδόμυχα την τέχνη του σινεμά με εκείνη του θεάτρου, λίγο προτού ρίξει τη δική του βελούδινη αυλαία. Αντιθέτως, σε πολλά από τα γυρίσματα που πρόλαβαν να πραγματοποιηθούν στη Δραπετσώνα, ήταν πιο αποστασιοποιημένος, περνούσε αρκετή ώρα μέσα στο αυτοκίνητό του. Είχε προφανώς μεγάλη εμπιστοσύνη στο συνεργείο και στην κόρη του, Ελένη, η οποία, πέφτοντας κάτω απ’ τη μηλιά, ακολουθεί τα σκηνοθετικά βήματά του. «Δεν ήταν από τους κλασικούς σκηνοθέτες που φωνάζουν όλη την ώρα και βρίζουν τους βοηθούς τους επειδή δεν ξέρουν τι θέλουν και όλα τούς φταίνε» μας είπε εκκολαπτόμενος ηθοποιός που είχε επιλεγεί για ένα σύντομο πέρασμα από την ταινία.
Ανάμεσα στο προσεγμένο καστ ήταν και η ηθοποιός Λένα Παπαληγούρα. Βρισκόταν στα βραδινά γυρίσματα της Δραπετσώνας όταν συνέβη το δυστύχημα και μία ημέρα αργότερα μας μίλησε για τον άνθρωπο που πρόλαβε να γνωρίσει: «Ηταν ποιητής. Ευγενής, τελειομανής. Ανθρωπος με όραμα και με τεράστια μόρφωση, με πίστη και συνέπεια. Με δυο λόγια, μπορούσε να εμπνεύσει συνεργείο, ηθοποιούς, κομπάρσους, περαστικούς, όποιον βρισκόταν κοντά και είχε την τύχη να τον ακούσει. Χάρη σε αυτόν, χιλιάδες άνθρωποι αγάπησαν το σινεμά. Εγιναν ηθοποιοί ή υποψιασμένοι θεατές. Φεύγοντας από το σημείο του δυστυχήματος, που μέχρι πρότινος ήταν σημείο γυρισμάτων, μπήκα σε ένα ταξί και ο οδηγός αγωνιούσε για την κατάσταση της υγείας του. Απειροι άνθρωποι είναι πλέον συντετριμμένοι. Τον γνώρισα λίγο, αλλά νιώθω τεράστια τύχη και ευγνωμοσύνη. Θα μας λείψει».
Αυτή τη φορά ο Θόδωρος Αγγελόπουλος έκανε κάτι που δεν το συνήθιζε: να «φύγει» στα μισά μιας ταινίας, και μάλιστα της δικής του. Απέδρασε από τη ζωή του με μια μοτοσικλέτα, μπερδεύοντας τα κινηματογραφικά είδη και κάνοντας την τελευταία σεκάνς να θυμίζει φιλμ δράσης. Τραγικό, απρόβλεπτο φινάλε, που δεν το περίμενε ούτε ο πιο υποψιασμένος θεατής.
