Η Ανατολή του ροκ και της κατάθλιψης

Το καινούργιο µυθιστόρηµα της Σώτης Τριανταφύλλου είναι το πορτρέτο ενός θλιµµένου κοριτσιού και η ιστορία ενός εκ των προτέρων χαµένου έρωτα. Το κορίτσι ακούει στο παράξενο όνοµα «Ανατολή» και βρίσκεται από τα παιδικά του χρόνια, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, σε πλήρη αντίθεση µε τον πατέρα του, έναν επιτυχηµένο δικηγόρο, που θα προσκολληθεί µετά µανίας στον σοβιετικό κοµµουνισµό σπεύδοντας την ίδια ώρα να διασφαλίσει κατά τον καλύτερο τρόπο τα οικονοµικά του συµφέροντα.

Το καινούργιο µυθιστόρηµα της Σώτης Τριανταφύλλου είναι το πορτρέτο ενός θλιµµένου κοριτσιού και η ιστορία ενός εκ των προτέρων χαµένου έρωτα. Το κορίτσι ακούει στο παράξενο όνοµα «Ανατολή» και βρίσκεται από τα παιδικά του χρόνια, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960, σε πλήρη αντίθεση µε τον πατέρα του, έναν επιτυχηµένο δικηγόρο, που θα προσκολληθεί µετά µανίας στον σοβιετικό κοµµουνισµό σπεύδοντας την ίδια ώρα να διασφαλίσει κατά τον καλύτερο τρόπο τα οικονοµικά του συµφέροντα.

Μιλώντας τα αγγλικά σαν µητρική της γλώσσα (εξαιτίας της γκουβερνάντας της), προσκολληµένη µε έναν περιπαθή τρόπο στη ροκ και στον χορό και µανιώδης µε τη λογοτεχνία και τα µαθηµατικά, η Ανατολή θα αρνηθεί εξαρχής να µπει σε οποιοδήποτε κοινωνικό καλούπι, για να µετατραπεί γρήγορα σε µαύρο πρόβατο της οικογένειας.

Ο δυναστικός πατέρας θα την ξυλοφορτώσει κατ’ επανάληψη και η ίδια δεν θα αποφύγει έπειτα από µια απόπειρα αυτοκτονίας την κατάθλιψη, που θα τη συνοδεύσει σε όλη την ενήλικη ζωή της, ακυρώνοντας την οποιαδήποτε ανορθωτική προοπτική: ο εφηβικός της έρωτας θα µείνει στα µισά του δρόµου και θα κακοπάθει στη νιότη της, όταν θα ξαναπάρει για λίγο φωτιά, ενώ τα µαθηµατικά θα της προσφέρουν µόνο µιαν αστραπιαία λάµψη στην Αµερική οδηγώντας την σε µέση ηλικία στην απόλυτη µοναξιά.

Εντονα χρώµατα, πικρό τέλος

Η Τριανταφύλλου φτιάχνει ένα µυθιστόρηµα µε έντονα και κάθε άλλο παρά στενόχωρα χρώµατα: από την προσωπικότητα της Ανατολής ξεπηδά µια απρόσµενη ποιητική ανάταση, που εξισορροπεί αριστοτεχνικά την κατάθλιψη. Το έργο διαθέτει προσεκτικά χτισµένους χαρακτήρες (ο µονίµως έξαλλος πατέρας, ο οργανωµένος κοµµουνιστής Μιχάλης, ο αδιόρθωτα ερωτευµένος αλλά πάντοτε αµφίθυµος και διστακτικός Παύλος) και στηρίζεται σε µια πυκνή δράση, η οποία βασίζεται µε τη σειρά της στις συνεχείς χρονικές αναδροµές και σε µια διπλής κοπής (πρωτοπρόσωπη και τριτοπρόσωπη) αφήγηση.

Εχω την αίσθηση πως το κέντρο βάρους του βιβλίου της Τριανταφύλλου είναιη παιδική και εφηβική ηλικία της Ανατολής: εκεί παίζεται το λεπταίσθητο δράµα της, εκεί αποκτά όλη του την ένταση ο ρυθµός της εξιστόρησης του χαλασµένου βίου της, εκεί παίρνει σάρκα και οστά ο ψυχισµός των προσώπων που την περιβάλλουν. Περνώντας στην εποχή της ωρίµανσης, η συγγραφέας δεν κατορθώνει να κλιµακώσει αυτές τις πρωταρχικές εγγραφές, δεν καταφέρνει να τις µετατρέψει σε πραγµατικά αίτια της ενήλικης κακοδαιµονίας αφού το παρελθόν αντιγράφεται και επαναλαµβάνεται τώρα µηχανικά, χωρίς να µπορεί να διώξει τις σχηµατικές καταστάσεις του παρόντος, που το δυσκολεύουν να λειτουργήσει ως οργανικό µνηµονικό τραύµα.

Κατά τα άλλα, παρακολουθώντας την Ανατολή στην κοριτσίστικη φάση της βρισκόµαστε, όπως το έλεγα και προηγουµένως, µπροστά σε ένα σχεδόν συγκλονιστικό πρόσωπο. Ενα πρόσωπο που αγωνίζεται να γεµίσει τον κόσµο του µε την αρµονία της µουσικής και των µαθηµατικών (να µια καθαρώς υπαρξιακή εκδοχή του µαθηµατικού µυθιστορήµατος), ζώντας σε µια πραγµατικότητα η οποία ετοιµάζεται να καταρρεύσει τόσο εσωτερικά όσο και εξωτερικά, εφόσον δεν θα αποκτήσει ποτέ (ό,τι κι αν µεσολαβήσει ή αν παρεµβληθεί) την οιαδήποτε συνοχή και ενότητα. Ετσι, όµως, ο έρωτας του Παύλου και της Ανατολής γίνεται ακόµη πιο σκιώδης και µελαγχολικός, προαναγγέλλοντας υπόκωφα το πικρό του τέλος. ∆ίχως την παραµικρή αµφιβολία, η µεγαλύτερη επιτυχία και το ισχυρότερο ατού του βιβλίου.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Ακολούθησε το Βήμα στο Google news και μάθε όλες τις τελευταίες ειδήσεις.