Αν άλλοτε ένας αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωνε το οριστικό τέλος ενός πολέμου, όλοι θα το αποδέχονταν ως το οριστικό τέλος του πολέμου. Στην περίπτωση του Ντόναλντ Τραμπ, η συμφωνία Ισραήλ – Χαμάς αντιμετωπίζεται με επαίνους στο προσκήνιο και προβληματισμό στο παρασκήνιο. Δημοσιεύματα αναφέρονται στην «ανορθόδοξη διπλωματία του Τραμπ» και την απόφασή του να ανακοινώσει πρώτα τη θετική ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων και έπειτα να πιέσει τους εμπλεκομένους να μεταφράσουν την επιθυμία του σε πραγματικότητα.
Διεθνή μέσα ενημέρωσης και αναλυτές θέτουν ερωτήματα για μια ειρήνη που μοιάζει τόσο εύθραυστη. Πώς θα αφοπλιστεί η Χαμάς και σε τι περιβάλλον θα λειτουργήσει η πολυεθνική δύναμη σταθεροποίησης της περιοχής; Μέχρι πότε θα παραμείνει στη Λωρίδα της Γάζας ο ισραηλινός στρατός; Πόσο μπορεί πραγματικά να διαρκέσει μια συμφωνία που υπέγραψαν ανόρεκτα οι δύο πλευρές και ενώ οι ακραίες δυνάμεις τους ακόμα δεν έχουν εκδηλώσει τις προθέσεις τους και μάλλον δεν θα το κάνουν με λόγια; Και τότε ποιος εγγυάται ότι ο πόλεμος δεν θα ξαναρχίσει;
Οσο υπογραφόταν η συμφωνία, ο ισραηλινός στρατός εξακολουθούσε να βομβαρδίζει τη Γάζα, η επιστροφή των ομήρων αποδεικνυόταν δυσκολότερη στην πράξη καθώς η Χαμάς είναι πιθανό να μη γνωρίζει πλέον πού βρίσκονται όλες οι σοροί των 28 ομήρων που έχουν αποβιώσει, ενώ και η λίστα με Παλαιστινίους που πρόκειται να αποφυλακιστούν από το Ισραήλ συναντούσε δυσκολίες στην κατάρτισή της.
Αν όλα τα εμπόδια ξεπεραστούν, ο Τραμπ μπορεί να πιστωθεί ένα μεγάλο επίτευγμα. Αν όχι, η αφόρητη πίεση που άσκησε παρακάμπτοντας όλα τα κλασικά διπλωματικά κανάλια μακροπρόθεσμα θα αποδειχτεί αναποτελεσματική. Το αντεπιχείρημα είναι ότι αν ακολουθούσε την πεπατημένη, η διαδικασία πιθανότατα θα βάλτωνε, όπως συνέβη στο παρελθόν. Στην ανορθόδοξη διπλωματία του Τραμπ επενδύει άλλωστε και ο Ζελένσκι, ελπίζοντας και αυτός σε τραμπικής έμπνευσης κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία.
Οπως και να έχει, βρισκόμαστε σε μια εποχή που η ισχύς δεν εγγυάται αυτόματα τη σταθερότητα. Η ρευστότητα και η αβεβαιότητα γίνονται μέρος του παιχνιδιού. Η συμφωνία για τη Γάζα δεν έχει σαφές χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης, είναι λίγο βλέποντας και κάνοντας. Η αβεβαιότητα πλήττει και χώρες που βρίσκονται σε ένα άλλο είδος πολέμου, όχι στρατιωτικά αιματηρού, αλλά εξίσου αμείλικτου πολιτικά, όπως η Γαλλία. Ο Εμανουέλ Μακρόν αντιμετωπίζει μια πρωτοφανή εσωτερική πολιτική κρίση και ενώ σύμμαχοι και αντίπαλοι τον καλούν να παραιτηθεί, εκείνος προσφέρθηκε να βοηθήσει στη σταθεροποίηση της μεταπολεμικής Γάζας.
Η Γάζα μετατρέπεται σε ένα είδος επάθλου για τους ηγέτες. Ακόμα και ο γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος δεν συμφωνεί με όσους πιστεύουν ότι ήρθε η ώρα για τη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους, κάλεσε όλες τις πλευρές να τηρήσουν τις δεσμεύσεις τους για μια βιώσιμη ειρήνη και δήλωσε ότι η Γερμανία θα σταθεί αρωγός σε αυτή τη διαδικασία.
Και κάτι που μας αφορά: Η Τουρκία μετέχει στις συμμαχικές εγγυήτριες δυνάμεις για την εφαρμογή της κατάπαυσης πυρός, με την Ελλάδα απούσα από όλες τις διεργασίες. Βλέπουμε, αλλά τι να κάνουμε;
