Ένα σαββατόβραδο του Δεκεμβρίου το 2021, ένα μήνυμα στάλθηκε στη Sanna Marin, την τότε 36χρονη πρωθυπουργό της Φινλανδίας. Το μήνυμα όμως έφτασε σε ένα υπηρεσιακό κινητό που σκόπιμα είχε αφήσει σπίτι της. Εκείνο το βράδυ είχε κανονίσει ραντεβού με τον σύζυγό της, Markus Räikkönen, πρώην ποδοσφαιριστή και νυν επιχειρηματία. Το ζευγάρι μοιράστηκε δείπνο με φίλους, πέρασαν από ένα cocktail bar κοντά στο λιμάνι του Ελσίνκι και κατέληξαν να χορεύουν στο Butchers, ένα νυχτερινό κλαμπ εμπνευσμένο από τη συνοικία Meatpacking της Νέας Υόρκης.
Το πρωί της Κυριακής, η Marin ξύπνησε και διάβασε το μήνυμα. Ήταν μια ενημέρωση ότι ο υπουργός Εξωτερικών πιθανόν να είχε COVID και ότι όποιος είχε έρθει σε επαφή μαζί του την προηγούμενη ημέρα, όπως εκείνη, πρέπει να μπει σε καραντίνα, ακόμη και αν ήταν εμβολιασμένος. Οι οδηγίες ήταν αυστηρότερες από ό, τι μέχρι τότε, καθώς τα κρούσματα είχαν αυξηθεί. Πώς θα εξηγούσε στους πολίτες ότι εκείνο το βράδυ δεν γνώριζε για το μήνυμα που την καλούσε να απομονωθεί σπίτι της; Η Marin προετοίμασε ήδη το πεδίο για αναταράξεις.
Την ίδια στιγμή, τρεις άλλοι ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι είχαν βγει το ίδιο σαββατοκύριακο. Όμως δεν ήταν οι δικές τους φωτογραφίες που κυκλοφόρησαν στα εξώφυλλα. Ήταν στιγμιότυπα της Marin να χορεύει στο κλαμπ (ω, τι τρόμος!). Το gossip περιοδικό Seiska δεν έχασε λεπτό να τις δημοσιεύσει. Έτσι, την Τετάρτη, υπό την πίεση της δεξιάς αντιπολίτευσης, η Marin, ως ηγέτιδα του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, στάθηκε μπροστά στο κοινοβούλιο και ζήτησε συγγνώμη. Ωστόσο, υπερασπίστηκε τον εαυτό της, υπογραμμίζοντας ότι δεν έκανε κάτι μεμπτό και υπερασπιζόμενη την ανάγκη της για χαρά και ζωή, τονίζοντας ότι και η ίδια είναι άνθρωπος. Ορισμένοι δημοσιογράφοι δεν πίστεψαν εντελώς την ειλικρίνειά της κι ένας, μάλιστα, τη ρώτησε αν ήταν αστείο ή τυχαίο που εκείνο το βράδυ έπινε μπύρα Corona.
Στα social media, όμως, η αντίδραση ήταν άλλη. Ένα άρθρο του BBC με τίτλο «Η Πρωθυπουργός της Φινλανδίας ζητά συγγνώμη που βγήκε για κλαμπ μετά από επαφή με κρούσμα Covid» πήρε φωτιά στο Twitter, με χρήστες από όλο τον κόσμο να την υποστηρίζουν. Πολλοί πόσταραν σχόλια όπως «hot girl shit», «Αφήστε την να ζήσει» και «Ζητά συγγνώμη για τι ακριβώς; Που είναι cool; Που είναι badass; Εγώ δεν δέχομαι τη συγγνώμη της». Άλλοι έμειναν άφωνοι απ’ την αντοχή της, αφού το άρθρο ανέφερε πως έμεινε έξω μέχρι τις 4 το πρωί. «Μάλλον η καθολική υγειονομική περίθαλψη που έχουν σε αυτές τις χώρες, σημαίνει ότι δεν νιώθεις να διαλύεσαι σωματικά από τα 27 σου», σχολίασε κάποιος.
Σχεδόν εν μία νυκτί, η Marin (που το 2019 στα 34 της χρόνια, είχε γίνει η νεότερη πρωθυπουργός του κόσμου), μετατράπηκε σε φολκ- nήρωα της γενιάς της. Το The Cut έγραψε: «Τουλάχιστον, κάποιος έχει ισορροπία ανάμεσα στη δουλειά και τη ζωή». Το σχόλιο δεν ήταν τυχαίο: η ισορροπία ανάμεσα στη δουλειά και την προσωπική και κοινωνική ζωή ήταν μία από τις κεντρικές πολιτικές της προτεραιότητες. Το καλοκαίρι πριν εκλεγεί, είχε προτείνει τη μείωση του ωραρίου εργασίας σε 32 ώρες την εβδομάδα: «Πιστεύω ότι οι άνθρωποι αξίζουν να περνούν περισσότερο χρόνο με τις οικογένειές τους, τους αγαπημένους τους, τα χόμπι και άλλα στοιχεία της ζωής, όπως ο πολιτισμός», είχε δηλώσει σε συνέδριο του κόμματός της. Ως πρωθυπουργός, προσπαθούσε να ζήσει «σαν κάποιος της ηλικίας μου», όπως είπε σε δημόσια ραδιοφωνική συνέντευξη, δηλαδή, να μην είναι μόνο επιτελική μορφή, αλλά γυναίκα με ανάγκες, χαρές και λάθη.
Μετά το σκάνδαλο του κλαμπ (sic), τα φινλανδικά μέσα, που ήδη την αποκαλούσαν “Party Sanna”, ανέβασαν την κάλυψη της προσωπικής της ζωής σε νέο επίπεδο. Το 2022 διέρρευσε ένα βίντεο όπου η Marin και οι φίλες της χορεύουν σε ένα πάρτυ, ενώ τραγουδούσαν ένα τραγούδι με τίτλο “Peto On Irti” («Έχει Ελευθερωθεί το Θηρίο»). Κάποιοι επέμειναν ότι άκουσαν κάποιον στο βίντεο να μιλά για «αλεύρι», μια φήμη που υποστήριζε ότι ήταν σλάγκ για την κοκαΐνη. Ένα ταμπλόιντ προσέλαβε έναν «ειδικό ήχου» για να ενισχύσει το audio, και πίεσε τη Marin να υποβληθεί σε τεστ ναρκωτικών. Η Marin το έκανε και βγήκε «καθαρή». Το...«αλεύρι» δεν αποδείχτηκε τίποτα περισσότερο από φημολογία, αλλά η στοχοποίηση και οι διαδοχικές κρίσεις της κόστισαν. Όταν μίλησε σε εκδήλωση του κόμματος, με δάκρυα στα μάτια είπε: «Στους σκοτεινούς αυτούς καιρούς, μερικές φορές μου λείπουν η χαρά, το φως και η διασκέδαση. Αλλά δεν έχασα ούτε μια μέρα δουλειάς».
Την ίδια περίοδο, η προσωπική της ζωή δοκιμάστηκε, καθώς ανακοίνωσε το διαζύγιό της από τον σύζυγό της, μετά από 19 χρόνια κοινής πορείας. Μήνες αργότερα, η Marin έκανε την αινιγματική κίνηση να παραιτηθεί απ’ το κοινοβούλιο. Συγκεκριμένα, αποσύρθηκε με την αιτιολόγηση ότι, μεταξύ άλλων, η καθημερινότητα είχε γίνει υπερβολικά βαρύνουσα: το φινλανδικό burnout έχει όνομα: palaa loppuun (“κάψιμο μέχρι το τέλος”).
Το 2023, ο Petteri Orpo από το Κόμμα της Εθνικής Συμμαχίας ανέτρεψε τη Marin και σχημάτισε κυβέρνηση συμπεριλαμβάνοντας το ακροδεξιό Κόμμα Φινλανδών. Όπως σχολίασε η Guardian, «ο κόσμος είχε απλώς επιστρέψει στη φυσική του τάξη», εκεί όπου η Φινλανδία έχει ξανά έναν πρωθυπουργό που κανείς δεν θα αναγνώριζε στον δρόμο. Αυτό δεν είναι υπερβολή: Ο Orpo ακολουθείται στο Instagram από περίπου 40 χιλιάδες άτομα, ενώ η Marin έχει περισσότερους από ένα εκατομμύριο ακολούθους.
Η Marin θυμίζει την Jacinda Ardern. Για να φρεσκάρουμε τη μνήμη σας, η Ardern έγινε πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας στα τέλη του 2017 όταν ήταν μόλις 37 ετών. Ωστόσο, παραιτήθηκε τον Ιανουάριο του 2023, λόγω υπερκόπωσης, όπως έλεγε η ίδια. Η 42χρονη τότε Ardern θα δήλωνε χαρακτηριστικά: «Δεν έχω πια αρκετή ενέργεια στο ρεζερβουάρ μου». Ωστόσο, η Marin είχε καλά αποτελέσματα στις εκλογές του 2023, αλλά οι συμμαχικές της δυνάμεις απέτυχαν, με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να μην έχει την ίδια ισχύ. Δεν μιλάμε για ήττα της ίδιας προσωπικά, αλλά για το συνολικό αποτέλεσμα της συμμαχίας της.
Τέσσερα χρόνια μετά το σκάνδαλο, η Sanna Marin έχει περισσότερο ελεύθερο χρόνο. Έγραψε μια βιογραφία με τίτλο Hope in Action και ταξίδεψε στην Ιταλία, όπου συνδύασε διασκέδαση και δουλειά. Στην πραγματικότητα, η Ιταλία ήταν κυρίως επαγγελματικός προορισμός. Μετά την αποχώρησή της από την πρωθυπουργία, δέχτηκε μια θέση ως στρατηγική σύμβουλος στο Tony Blair Institute for Global Change, έναν οργανισμό που παρέχει πολιτικές συμβουλές σε παγκόσμιους ηγέτες. Η βασική της αρμοδιότητα αφορά την ένταξη της Ουκρανίας και της Μολδαβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εκπροσώπησε τον οργανισμό στη Διάσκεψη για την Ανάκαμψη της Ουκρανίας στη Ρώμη και συμμετείχε στη Διάσκεψη Κορυφής των Παγκόσμιων Γυναικών Ηγετών στη λίμνη Κόμο.
Σε συνέντευξή της στο New Yorker, μίλησε για την παιδική της ηλικία, την πίεση των ΜΜΕ, το διαζύγιό της αλλά και την αποχώρησή της από την πολιτική. Γεννήθηκε στο Ελσίνκι και η μητέρα της εγκατέλειψε τον πατέρα της όταν η Marin ήταν δύο ετών, μεγαλώνοντας μαζί με τη μητέρα της και τη σύντροφό της, κάτι που της έδωσε από νωρίς την αίσθηση ότι προσωπικές επιλογές μπορεί να έχουν πολιτική διάσταση.
Για το διαζύγιο με τον Räikkönen, θυμάται τη στιγμή που συνειδητοποίησε ότι ο δεσμός τους είχε τελειώσει. Θυμήθηκε τα πρώτα χρόνια, όταν απολάμβαναν μαζί τη σειρά Borgen, που αφηγείται την ιστορία μιας γυναίκας πολιτικού που γίνεται πρωθυπουργός, μια εμπειρία που δοκίμασε τη σχέση τους. «Κανένας από τους δυο μας δεν μπορούσε να καταλάβει γιατί έπρεπε να θυσιάσουμε τη σχέση για χάρη της καριέρας της», γράφει, «τώρα καταλαβαίνω. Δεν είναι συνειδητή επιλογή. Είναι απλώς η ζωή».
Σχετικά με τα πάρτι και τις φωτογραφίες που προκάλεσαν σκάνδαλο, η Marin εξηγεί ότι ήθελε να ζήσει σαν άνθρωπος της ηλικίας της. «Δεν ήθελα να χάσω τον εαυτό μου μέσα στην πολιτική», τονίζει, προσθέτοντας πως η ισορροπία μεταξύ δουλειάς και ζωής δεν είναι πολυτέλεια, αλλά ζήτημα δικαιοσύνης και πολιτικής. Τέλος, σχολιάζοντας την αποχώρησή της, λέει: «Ήμουν κουρασμένη. Όχι μόνο σωματικά, αλλά και ψυχικά. Ένιωθα ότι δεν μπορούσα να συνεχίσω έτσι».
