Η Vanessa Williams ήταν η πρώτη μαύρη Μις Αμερική: Το “cancel” μετά το σκάνδαλο ήταν ό,τι καλύτερο της έχει συμβεί

Όταν ήρθε στην κόσμο η Vanessa Williams τον Μάρτιο του 1963, οι γονείς της έγραψαν στην ανακοίνωση της γέννησής της: «Καλωσορίστε τη Μις Αμερική». Ένα μικρό, σχεδόν προφητικό μήνυμα μέσα σε έναν κόσμο που δεν ήταν ακόμα έτοιμος να τη δει. Οι Αφροαμερικανοί πάλευαν ακόμα για δικαιώματα που σήμερα θεωρούμε δεδομένα: την ψήφο τους, τη φωνή τους, τη θέση τους στη δημόσια σφαίρα, όλα στοιχεία υπό διαρκή διαπραγμάτευση. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, το χαμόγελο και η φωνή της Vanessa θα γίνονταν σύμβολο.

Είκοσι χρόνια μετά, στις 17 Σεπτεμβρίου 1983, η Vanessa γίνεται η πρώτη Αφροαμερικανή Μις Αμερική. Η σκηνή είναι φωτισμένη, οι κάμερες στριμώχνουν κάθε κίνηση, κάθε ανάσα. Η Αμερική τη βλέπει για πρώτη φορά με αυτόν τον τίτλο. Κι όμως, η στιγμή δεν θα κρατήσει. Μερικούς μήνες μετά, ένα σκάνδαλο ξεσπά: γυμνές, BDSM φωτογραφίες της, που τραβήχτηκαν πριν ακόμα ο κόσμος τη γνωρίσει, γίνονται πρωτοσέλιδο. Ο τίτλος αφαιρείται και η Vanessa Williams αναγκάζεται να παραιτηθεί μπροστά σε ένα κοινό που είχε χειροκροτήσει πριν λίγο την ιστορική της νίκη.

Τα πρώτα χρόνια

Η Vanessa Lynn Williams γεννήθηκε στις 18 Μαρτίου 1963 στο Tarrytown της Νέας Υόρκης, με μια ανακοίνωση γέννησης που έγραφε: «Καλωσορίστε τη Μις Αμερική». Ήταν μια δήλωση προφητική, σχεδόν προκλητική για την εποχή, καθώς οι αφροαμερικανοί αγωνίζονταν ακόμη για πλήρη πολιτικά δικαιώματα, πριν ακόμα εφαρμοστεί το Voting Rights Act του 1965. Η Vanessa μεγάλωσε στο Millwood, μια ήσυχη, λευκή, προαστιακή κοινότητα της Δυτικής Νέας Υόρκης, παιδί δύο δασκάλων μουσικής, της Helen Tinch και του Milton Augustine Williams Jr., που ενσωμάτωναν τη μουσική και την πειθαρχία στην καθημερινότητα των παιδιών τους. Η οικογένεια της ήταν αφοσιωμένη στην καθολική πίστη και την εκπαίδευση, με τον Milton να υπηρετεί επί σειρά ετών και ως υποδιευθυντής σχολείου.

Η Vanessa και ο μικρότερος αδερφός της Chris μεγάλωσαν σε ένα σπίτι γεμάτο μουσική. Από παιδί, η Vanessa σπούδασε κλασικό και τζαζ χορό, πιάνο, βιόλα, γαλλικό κόρνο και βιολί, ενώ βοηθούσε τη μητέρα της στα καθήκοντα της εκκλησίας. Η προσωπικότητά της διαμορφώθηκε μέσα σε αυτήν την πειθαρχημένη αλλά δημιουργική ατμόσφαιρα.

Στο λύκειο ήταν ίσως η πρώτη αφροαμερικανή μαθήτρια της περιοχής που ολοκλήρωσε όλες τις τάξεις του σχολείου της. Σπούδασε μουσικό θέατρο στο Syracuse University, ενώ είχε κερδίσει μια Υποτροφία Δραματικών Σπουδών από το Carnegie Mellon, μια προσφορά που όμως απέρριψε για να ακολουθήσει τη δική της πορεία. Εκείνη η επιλογή, να μείνει στο Syracuse και να ακολουθήσει τα δικά της όνειρα, θα γινόταν ένα μοτίβο: η ικανότητά της να διαλέγει δρόμους που δεν ήταν προφανής.

Η πρώτη μαύρη Μις Αμερική και το μεγάλο σκάνδαλο

Το 1983, η Vanessa Williams παίρνει μέρος στα εθνικά καλλιστεία και στο διαγωνισμό ταλέντων τραγουδά το Happy Days Are Here Again, ένα κομμάτι του 1929, που αναδείκνυε τη τζαζ χροιά της φωνής της. Το ίδιο βράδυ στέφθηκε Μις Αμερική 1984, γράφοντας ιστορία ως η πρώτη μαύρη γυναίκα που κατέκτησε αυτό τον τίτλο από τη γέννηση του διαγωνισμού. Η στέψη της ήταν ένα σημαντικό ορόσημο, όχι μόνο προσωπικό αλλά και πολιτισμικό, σύμβολο προόδου και διάσπασης φυλετικών φραγμών. Και όμως, η νίκη της επισκιάστηκε γρήγορα.

Το καλοκαίρι του 1984, δέκα μήνες μετά τη στέψη της και μόλις λίγες εβδομάδες πριν το τέλος της «θητείας» της, έλαβε ένα ανώνυμο τηλεφώνημα για την ύπαρξη γυμνών φωτογραφιών της από το 1982. Οι ασπρόμαυρες λήψεις ήταν τραβηγμένες από τον φωτογράφο Tom Chiapel που την φωτογράφισε μαζί με μια άλλη γυναίκα. Σύμφωνα με πηγές, η Williams τότε εργαζόταν ως βοηθός του φωτογράφου. Ο θρυλικός εκδότης του Playboy, Hugh Hefner, προσφέρθηκε να αγοράσει αρχικά τις φωτογραφίες, ωστόσο το μετάνιωσε. Λίγους μήνες αργότερα ο Bob Guccione, εκδότης του Penthouse, ανακοίνωσε ότι το περιοδικό του θα δημοσίευε τις φωτογραφίες της στο τεύχος Σεπτεμβρίου 1984 με αφορμή τα 15α γενέθλια του περιοδικού.

Φυσικά, οι φωτογραφίες πουλήθηκαν στο περιοδικό χωρίς τη συγκατάθεσή της, προκαλώντας υστερία στα μέσα ενημέρωσης και πανικό στον οργανισμό Μις Αμερική. Στις 23 Ιουλίου 1984, υπό ασφυκτική πίεση, η Vanessa παραιτήθηκε, ούσα η πρώτη Μις Αμερική που εγκατέλειψε τον τίτλο της. «Υπήρχε τεράστια πίεση, ευθύνη, ντροπή, κρίση», θυμάται σήμερα η Williams. Την ίδια περίοδο, η Vanessa Williams δεχόταν ανώνυμα τηλεφωνήματα και καθημερινά απειλές για τη ζωή της από ρατσιστές συμπολίτες της. Η Williams δέχτηκε πολύ μίσος, σεξισμό και ρατσισμό αλλά αυτό το σκάνδαλο έκανε το όνομά της γνωστό σε όλη τη χώρα.

Κατά τη διάρκεια της φρενίτιδας των μέσων ενημέρωσης, η τότε 21χρονη διοργάνωσε συνέντευξη Τύπου και εκφώνησε μια συγκινητική ομιλία παραίτησης. «Υπήρχε τόσο πολύ χάος γύρω μου. Σκέφτηκα, ‘Αυτό είναι ένα τσίρκο, είναι τρελό’. Αυτό μου έδωσε ένα βάρος λιγότερο και μια ελαφρότητα, σαν να έλεγα, ‘Άνθρωποι ηρεμήστε, αφήστε με να μιλήσω’», αναφέρει η ίδια σε συνέντευξή της στο PEOPLE.

Στην ομιλία της προς τους δημοσιογράφους, το βράδυ της παραίτησης είχε πει: «Νιώθω ότι αυτή τη στιγμή πρέπει να αφιερώσω την ενέργειά μου στο να ξεκινήσω μια καριέρα στον χώρο της ψυχαγωγίας, που ελπίζω ότι θα είναι επιτυχημένη. Η νέα μου καριέρα θα είναι η μεγαλύτερη πρόκληση της ζωής μου».

Η εκκίνηση μιας καριέρας μέσα σε ένα πλαίσιο δημόσιας δυσφήμισης ήταν, όπως η ίδια λέει, μια πρόκληση, αλλά ήταν έτοιμη να την αντιμετωπίσει. «Όλοι πάντα ρωτούν, ‘Πώς είσαι τόσο φυσιολογική; Πώς παραμένεις τόσο γειωμένη; Πώς τα καταφέρνεις; Πώς βρίσκεις λύσεις;’ Η απάντηση είναι η οικογένεια», λέει. «Ευτυχώς έχω μια οικογένεια που πάντα με στήριζε και σε κρίσιμες στιγμές».

Vanessa Williams 2.0: Μια πριγκίπισσα του RnB γεννιέται

Η Vanessa αντιμετώπισε το σκάνδαλο με αξιοπρέπεια και αποφασιστικότητα. Δεν άφησε το περιστατικό να την καθορίσει. Αντ' αυτού, το έκανε σημείο εκκίνησης για μια ζωή γεμάτη δημιουργία και επιτυχία. Το 1988, τέσσερα χρόνια μετά το σκάνδαλο, κυκλοφόρησε το άλμπουμ της The Right Stuff, το οποίο περιείχε το πρώτο της top-10 hit, «Dreamin’» αλλά και το επίσης επιτυχημένο «He's got the Look», και την καθιέρωσε στη μουσική βιομηχανία. Μάλιστα, το «Dreamin’» ανέβηκε στην πρώτη θέση του τσαρτ στην κατηγορία Hot R&B/Hip-Hop Songs. Ο δίσκος έγινε χρυσός και απέκτησε τέσσερις υποψηφιότητες για Grammy, μεταξύ των οποίων αυτή του Καλύτερου Πρωτοεμφανιζόμενου Καλλιτέχνη.

Ακολούθησε το The Comfort Zone (1991), το σημαντικότερο άλμπουμ της καριέρας της, με το θρυλικό «Save the Best for Last». Το κομμάτι άγγιξε την κορυφή των αμερικανικών charts, όπου παρέμεινε για πέντε εβδομάδες. Γρήγορα το κομμάτι αγαπήθηκε σε Καναδά, Ιαπωνία, Ολλανδία κι άλλες χώρες. Ανάλογη επιτυχία είχε και το επόμενό της άλμπουμ The Sweetest Days (1994), καθιερώνοντάς την ως μια από τις πιο αξιόπιστες R&B και pop καλλιτέχνιδες της εποχής της, με πολλαπλές υποψηφιότητες για Grammy και διεθνή επιτυχία. Fun fact: η Williams τραγουδά το soundtrack της Pocahontas Colors of the Wind, το οποίο βραβεύτηκε με Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα.

Η επιτυχία της επεκτάθηκε στον κινηματογράφο, το θέατρο και την τηλεόραση. Ταινίες όπως το Soul Food και το Eraser, σειρές όπως το Ugly Betty (τιμημένη Wilhelmina Slater!) και το Desperate Housewives, και Broadway παραστάσεις όπως το Kiss of the Spider Woman και το Into the Woods επέτρεψαν στη Vanessa να δείξει την ευελιξία της, μετατρέποντας τη δημόσια ταπείνωση σε τέχνη και επαγγελματική εξουσία. Ένα αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας, έντεκα υποψηφιότητες για βραβείο Grammy, τέσσερις για Emmy και μία για Tony είναι μερικές μόνο από τις διακρίσεις της Vanessa Williams.

Πάνω από τρεις δεκαετίες αργότερα, το 2015, η Vanessa επέστρεψε στη σκηνή των καλλιστείων Miss Αμερική ως επικεφαλής κριτής, όπου ο πρώην CEO Sam Haskell της ζήτησε δημόσια συγγνώμη για το σκάνδαλο που είχε σημαδέψει την καριέρα της. Η στιγμή αυτή δεν ήταν μόνο προσωπική ικανοποίηση· ήταν μια δημόσια αναγνώριση της αδικίας, και ταυτόχρονα μια υπενθύμιση ότι η επιμονή, η οικογενειακή στήριξη και η πίστη στον εαυτό δεν αγνοούνται για πάντα.

Η υπέρβαση απαιτεί στήριξη και γνώση του αληθινού εαυτού, λέει. «Τα πράγματα γύρω σου δεν αλλάζουν ποια είσαι. Οι γνώμες των άλλων δεν αλλάζουν ποια είσαι. Ξέρεις τι αξίζεις. Άφησε τη σκόνη να κατακαθίσει, ησύχασε τον θόρυβο, και θα βρεις την ευκαιρία σου. Κράτα αυτή την ειρήνη στο μυαλό σου και πες, ‘Δεν έχω αλλάξει. Κάποια μέρα θα τους δείξω’».

Και αυτό έκανε η Williams. «Είμαι πολύ ανταγωνιστική», λέει. «Ήξερα ότι ήμουν ταλαντούχα, οπότε ήξερα ότι υπήρχε επιτυχία να κατακτηθεί. Δεν μου αρέσει να ακούω ‘όχι’, οπότε αν μια πόρτα κλείσει, υπάρχει πάντα μια πλαϊνή, μια πίσω πόρτα». Αλλά και η θετική στάση παίζει ρόλο. «Πάντα ήμουν αισιόδοξη. Πάντα είχα ελπίδα», λέει. «‘Πώς συνεργαζόμαστε; Πώς λύνεται αυτό το πρόβλημα; Πες μου περισσότερα. Εντάξει, ας το διορθώσουμε.’ Αυτό είμαι εγώ. Σίγουρα είμαι fixer».