Υπάρχουν οικογένειες όπου η αδελφική αντιζηλία λιώνει με τον χρόνο. Κι άλλες όπου η σιωπηλή αντιπαλότητα παραμένει ζωντανή μέχρι θανάτου. Η Jacqueline Kennedy Ωνάση υπήρξε μια από τις εμβληματικότερες φιγούρες του 20ού αιώνα: Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ, σύμβολο κομψότητας, χήρα του John F. Kennedy και αργότερα σύζυγος του Έλληνα μεγιστάνα Αριστοτέλη Ωνάση. Όμως πίσω από τη δημόσια εικόνα της, κάτι σκοτεινότερο κυριαρχούσε: η μακροχρόνια έχθρα με την αδελφή της, Caroline Lee Radziwill. Η έχθρα δε φαίνεται να έληξε ποτέ, αφού η Jackie άφησε την αδερφή της εκτός της διαθήκης της.
Όχι, δεν πρόκειται για λάθος ή παράλειψη. Η ίδια η Jackie ξαναέγραψε τη διαθήκη της στο χέρι και μάλιστα δύο φορές. Απέκλεισε αρκετά μέλη της οικογένειάς της αλλά και των Kennedy, ενώ παρέδωσε τον πλήρη έλεγχο στην κόρη της Caroline, μαζί με τα σπίτια, τα αρχεία, ακόμα και το ροζ ταγιέρ που φόρεσε στις 22 Νοεμβρίου 1963, την ημέρα της δολοφονίας του John F. Kennedy. Στο τελικό της κείμενο, άφησε εκτός και τον Ted και την Ethel Kennedy. Το μόνο άτομο που εμπιστεύτηκε τυφλά μέχρι τέλους, ήταν η Caroline Kennedy.
Οι αδελφές Bouvier
H Jacqueline και η μικρότερη αδελφή της, Lee, γεννήθηκαν στην προνομιούχα αλλά ταραχώδη οικογένεια Bouvier. Ο πατέρας τους ήταν χρηματιστής και η μητέρα τους γνωστή στην υψηλή κοινωνία της Αμερικής των 30s και 40s. Τα καλοκαίρια τους τα περνούσαν στο East Hampton του Long Island και τους χειμώνες στο διαμέρισμά τους στην Park Avenue της Νέας Υόρκης. Στα παιδικά τους χρόνια ήταν αχώριστες. Όμως η ενήλικη ζωή θα έσκαβε ένα χάσμα ανάμεσά τους.
Οι γονείς τους χώρισαν όταν οι δύο αδελφές ήταν ακόμη παιδιά. Ο νέος γάμος της μητέρας τους με τον Hugh Auchincloss τις οδήγησε στο κτήμα του στη Βόρεια Βιρτζίνια. Η Lee θυμόταν αργότερα: «Το να φτάνω εκεί ως παιδί… ήταν σαν να μπαίνω σε παραμύθι». Η σχέση της Lee με τον πατέρα της υπήρξε δύσκολη. Στο βιβλίο της Happy Times γράφει: «Ο πατέρας μου προτιμούσε τη Jackie… Αυτό ήταν ξεκάθαρο για μένα, αλλά δεν το μισούσα, γιατί καταλάβαινα ότι είχε λόγο. Δεν ήταν μόνο ότι είχε πάρει το όνομά του· του έμοιαζε κιόλας σχεδόν ακριβώς, κάτι που τον γέμιζε υπερηφάνεια».
Μετά τον γάμο της με τον John F. Kennedy, η Jackie έγινε η πιο αγαπητή και θαυμαστή Πρώτη Κυρία της Αμερικής. Η Lee Radziwill, αντίθετα, αγωνιζόταν μια ζωή να αποδράσει από τη σκιά της. Έγινε socialite, δοκίμασε την καριέρα της στη διακόσμηση, στην υποκριτική, στη δημοσιογραφία (εργάστηκε στο Harper’s Bazaar υπό την θρυλική Diana Vreeland), στη μόδα ως PR για τον Giorgio Armani. Η αδερφή της μπορεί να παντρεύτηκε έναν πρόεδρο αλλά κι αυτή παντρεύτηκε έναν πρίγκιπα, τον Πολωνό Stanisław Radziwiłł. Για την ακρίβεια, ο Stanisław Radziwiłł ήταν τέως πρίγκιπας, αφού η μοναρχία είχε καταλυθεί στην Πολωνία, ήδη από το 1921. Αυτή η μικρή λεπτομέρεια δε σταμάτησε τη Lee από το να χρησιμοποιεί τον τίτλο της πριγκίπισσας.
Ο Laurence Leamer, συγγραφέας του Capote’s Women, σημειώνει: «Η Lee ήταν τόσο ζηλιάρα με τη Jackie που δύσκολα μπορούσε να μιλήσει για αυτό. Αν η μεγαλύτερη αδελφή σου είναι η Πρώτη Κυρία των Ηνωμένων Πολιτειών, ίσως νιώσεις λίγη ζήλια… αλλά η Lee καταναλώθηκε από αυτήν». Κι όμως, κατά την περίοδο της προεδρίας του Kennedy, η Lee στάθηκε στο πλευρό της Jackie. Την ακολούθησε σε ταξίδια στην Ευρώπη, στην Ινδία και στο Πακιστάν το 1962, και συμμετείχε έμμεσα στο στυλιστικό της αποτύπωμα, βοηθώντας την να διαλέγει κομμάτια για τις επίσημες εμφανίσεις. «Έπρεπε να ταξιδεύει συχνά και ήθελε να με έχει μαζί της», έγραψε η Lee στο Happy Times. «Πέρα από την αμοιβαία αγάπη, ο ισχυρότερος δεσμός μας ήταν το χιούμορ που μοιραζόμασταν».
Η σχέση τους διαλύθηκε οριστικά όταν η Lee ενεπλάκη σε εξωσυζυγική σχέση με τον John F. Kennedy! Σύμφωνα με τον πρώτο σύζυγο της Lee, η οποία παντρεύτηκε τρεις φορές, κάθε φορά που στις διακοπές τους οι δυο τους είχαν ένα συζυγικό καβγαδάκι, εκείνη κοιμόταν με τον Kennedy και την επόμενη ημέρα υπερηφανευόταν για αυτό. Η Jackie εξοργίστηκε όταν το έμαθε, μα δεν αντέδρασε άμεσα. Η εκδίκηση της θα χτιζόταν αργά, ψύχραιμα, μεθοδικά.
Όπως έγραψαν οι Sam Kashner και Nancy Schoenberger στο βιβλίο τους The Fabulous Bouvier Sisters: «Η σχέση τους ήταν εξαιρετικά στενή, αλλά υφασμένη με ανταγωνισμό, ζήλια και έριδες. Κι όμως, ήταν ίσως η σημαντικότερη σχέση της ζωής τους».
Η τελική προδοσία
Τον Αύγουστο του 1963, μόλις τρεις μήνες πριν τη δολοφονία του JFK, η τραγωδία χτύπησε την πόρτα της Jackie. Ο νεογέννητος γιος της πέθανε δύο μέρες μετά τη γέννησή του. Η απώλεια είχε καραρρακώσει την Πρώτη Κυρία, η οποία είχε αποβάλει άλλες δύο ή τρεις φορές στο παρελθόν. Όπως έχουμε ξαναγράψει, ο σύζυγός της δεν την είχε στηρίξει ψυχολογικά σε εκείνη την περίοδο.
Η τραγική απώλεια έφερε τις δύο αδερφές πιο κοντά και για λίγο φαινόταν πως ίσως θα μπορούσαν να είναι και πάλι οικογένεια. Η Lee Radziwill γνώριζε τον Αριστοτέλη Ωνάση χρόνια πριν. Για την ακρίβεια, φήμες έλεγαν ότι υπήρχε κάποιο ειδύλλιο μεταξύ τους. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η Lee ερωτεύτηκε τον Ωνάση και πίστευε ότι θα μπορούσε να γίνει σύζυγός του.
Μετά την απώλεια του νεογέννητου παιδιού τους, ο JFK έπρεπε να φύγει για την ευρωπαϊκή περιοδεία του, η Jackie όμως δεν ήταν σε θέση να τον ακολουθήσει. Στη θέση της πήγε η αδερφή της, Lee. Την ίδια περίοδο, ο Ωνάσης κάλεσε την Jackie στη θαλαμηγό του. Στο Σκορπιό της πρόσφερε μια αίσθηση ζεστασιάς κι ασφάλειας, βοηθώντας να απαλύνει τον πόνο της απώλειας. Παρόλαυτά, όλες οι μαρτυρίες υποστηρίζουν ότι η σχέση τους μέχρι αυτό το σημείο ήταν φιλική. «Η παρουσία του [Ωνάση] έφερε μια νότα ανάπαυλας και η Jackie άριχσε να περπατά αγκαζέ μαζί του στους διαδρόμους του Λευκού Οίκου», σημείωσαν οι συγγραφείς.
Η Lee μπορεί να ονειρευόταν να γίνει κυρία Ωνάση, όμως, η Jackie την πρόλαβε: το 1968 παντρεύτηκε τον Ωνάση και διεκδίκησε για τον εαυτό της τον άνδρα των ονείρων της αδελφής της. Ήταν το οριστικό ρήγμα. Παρόλαυτά, πολλοί υποστηρίζουν ότι το κίνητρο της Jackie δεν ήταν μόνο η εκδίκηση.
Το 1968, δολοφονείται ο Robert F. Kennedy. Η Jackie Kennedy φέρεται να υπέστη υποτροπή της κατάθλιψης που είχε βιώσει τις ημέρες μετά τη δολοφονία του συζύγου της, σχεδόν πέντε χρόνια νωρίτερα. Άρχισε να φοβάται για τη ζωή της και για εκείνη των παιδιών της, λέγοντας: «Αν σκοτώνουν τους Kennedy, τότε τα παιδιά μου είναι στόχοι… Θέλω να φύγω από αυτήν τη χώρα».
Παρακάτω, Lee και Jackie μαζί στην κηδεία του Robert F. Kennedy:
Στις 20 Οκτωβρίου 1968, η Kennedy παντρεύτηκε τον μακροχρόνιο φίλο της, Αριστοτέλη Ωνάση, ο οποίος μπορούσε να της προσφέρει την ιδιωτικότητα και την ασφάλεια που επιθυμούσε για την ίδια και τα παιδιά της. Δική της άνθρωποι αναφέρουν ότι η σχέση με τον Ωνάση δεν ήταν κάποιος «μεγάλος έρωτας» αλλά περισσότερο μια στρατηγική κίνηση για να εξασφαλίση οικονομική ασφάλεια και φυσική προστασία. Αυτό φαίνεται να εξηγεί γιατί ποτέ δεν προσπάθησε να βάλει τέλος στην εξωσυγική σχέση του Ωνάσση με την Κάλλας.
Παρά την προδοσία, στον έξω κόσμο δε φαινόταν οι δύο αδερφές να έχουν κάποια έχθρα. Συνέχισαν να εμφανίζονται μαζί σε εκδηλώσεις και γκαλά, ενώ συχνά έκαναν και διακοπές μαζί - που άλλου;- στον Σκορπιό. Όμως, σύντρομα όλοι θα μάθαιναν ότι τα πράγματα δεν ήταν όπως φαίνονταν.
Η διαθήκη και η σιωπή
Όταν η Jackie πέθανε το 1994 από λέμφωμα, ο κόσμος έμαθε την τελική της βούληση. Παρά τις φήμες ότι η περιουσία της ξεπερνούσε τα 100 εκατομμύρια δολάρια, οι δικηγόροι της την αποτίμησαν τελικά σε 43,7 εκατομμύρια.
Η αδελφή της; Δεν πήρε τίποτα. Ούτε ένα αναμνηστικό. Η ίδια η Jackie έγραψε: «Δεν αφήνω καμία πρόβλεψη στη διαθήκη μου για την αδελφή μου, Lee B. Radziwill, για την οποία τρέφω μεγάλη στοργή, επειδή το έχω ήδη κάνει κατά τη διάρκεια της ζωής μου». Ήταν η πιο ευγενική σκληρότητα: μια γραπτή σιωπή που απέκλειε την αδελφή της από κάθε κομμάτι του μύθου της.
Η Lee Radziwill, που αδίκως έμεινε στην ιστορία ως «η αδερφή της Jackie», υπήρξε πολλά περισσότερα. Σημαντικό fashion icon που καθόρισε την μοδα των 70s, η «κορυφαία debutante της Νέας Υόρκης» στα νιάτα της, μούσα του Andy Warhol, «Κύκνος» του Truman Capote. Πέθανε στις 15 Φεβρουαρίου 2019, σε ηλικία 85 ετών.
Ποιοι κληρονόμησαν;
Το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας πέρασε στα δύο παιδιά της, John F. Kennedy Jr. και Caroline Kennedy Schlossberg. Κληρονόμησαν το διαμέρισμα των 15 δωματίων στην Fifth Avenue, μαζί με όλα τα έπιπλα, τα κειμήλια, τα έργα τέχνης και τα αρχεία που βρίσκονταν εκεί. Εκτός αυτών, θα λάμβαναν 250.000 δολάρια σε μετρητά έκαστος και την κυριότητα δύο κτημάτων στο Martha’s Vineyard. Τα χειρόγραφα και οι επιστολές του John F. Kennedy πέρασαν στα χέρια τους με την εντολή να εμποδίσουν οποιαδήποτε δημοσίευση.
Η Lee Radziwill δεν πήρε τίποτα, όμως, τα παιδιά της κληρονόμησαν εισόδημα ενός εκατομμυρίου δολαρίων.
Η Nancy Tuckerman, στενή φίλη και εκπρόσωπος Τύπου της Jackie, έλαβε 250.000 δολάρια. Η Rachel "Bunny" Mellon, επίσης καλή της φίλη, κληρονόμησε δύο πίνακες ζωγραφικής από την Ινδία «σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για τον σχεδιασμό του Rose Garden στον Λευκό Οίκο». Ο δικηγόρος της Alexander Forger έλαβε ένα υπογεγραμμένο αντίτυπο της εναρκτήριας ομιλίας του Kennedy από τον Robert Frost.
Ο ετεροθαλής αδελφός της Jackie, Hugh Auchincloss, κληρονόμησε τη φάρμα Hammersmith στο Rhode Island. Ο τελευταίος της σύντροφος, Maurice Tempelsman, ορίστηκε εκτελεστής και κληρονόμησε ένα ελληνικό άγαλμα: «την αλαβάστρινη ελληνική κεφαλή της γυναίκας μου».
Τα υπόλοιπα χρήματα πήγαν στο C&J Foundation, που έμελλε να διαλυθεί μετά από 24 χρόνια, περνώντας στα τρία εγγόνια της, Rose, Tatiana και John Schlossberg.
