Σε απόσταση μόλις δύο χιλιομέτρων από τις επιβλητικές Πυραμίδες της Γκίζας, το Grand Egyptian Museum (GEM) δεν αποτελεί απλώς ένα μουσείο. Είναι ένα υπερσύγχρονο αρχαιολογικό κέντρο που αποτυπώνει την ιστορία μιας ολόκληρης πολιτισμικής κληρονομιάς, προσφέροντας στον επισκέπτη την εμπειρία ενός ταξιδιού πίσω στον χρόνο, από τις πρώτες φάσεις της Προδυναστικής Αιγύπτου έως τα χρόνια του Κοπτικού Χριστιανισμού. Με εμβαδόν συνολικά 500.000 τετραγωνικών μέτρων και εκθεσιακό χώρο 81.000 τετραγωνικών μέτρων, το GEM φιλοξενεί περισσότερα από 100.000 αντικείμενα, εκ των οποίων περίπου 20.000 παρουσιάζονται για πρώτη φορά, ανάμεσά τους και ο πλήρης θησαυρός του Τουταγχαμών, με 5.398 αντικείμενα, εκτεθειμένα σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο 7.500 τ.μ.
Η ιδέα για τη δημιουργία του GEM ανακοινώθηκε το 1992, ενώ η κατασκευή ξεκίνησε το 2005 και ολοκληρώθηκε το 2023, με κόστος περίπου 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων. Η επίσημη έναρξη λειτουργίας προγραμματίζεται για την 1η Νοεμβρίου 2025, μια ημερομηνία με ιδιαίτερη συμβολική σημασία, καθώς συμπίπτει με την 103η επέτειο της ανακάλυψης του τάφου του «Χρυσού Βασιλιά» Τουταγχαμών.
Το κτίριο του μουσείου, σχεδιασμένο από τους Ιρλανδούς αρχιτέκτονες Róisín Heneghan και Shi-Fu Peng, εντυπωσιάζει με τη μοναδική του μορφή, ένα αμβλεμένο τρίγωνο που ευθυγραμμίζεται με τις Μεγάλες Πυραμίδες του Χέοπα και του Μενκαούρα. Η πρόσοψη από ημιδιαφανές αλάβαστρο, η πλατεία με τις φοινικιές και η μεγάλη είσοδος με τον επιβλητικό αίθριο, όπου εκτίθενται γιγάντιες αρχαίες μορφές όπως η 3.200 ετών προτομή του Ραμσή Β’, δημιουργούν ένα σκηνικό που αιχμαλωτίζει τον επισκέπτη από την πρώτη στιγμή.
Το GEM δεν είναι απλώς χώρος προβολής αντικειμένων. Σχεδιάστηκε για να ενσωματώνει σύγχρονες τεχνολογίες, όπως η εικονική πραγματικότητα, και να λειτουργεί ως διεθνές κέντρο επικοινωνίας μεταξύ μουσείων. Παράλληλα, περιλαμβάνει παιδικό μουσείο, συνεδριακό κέντρο, εργαστήρια και χώρους εκπαίδευσης, εμπνευσμένους από τα αρχαία φαραωνικά πρότυπα. Η κατασκευή του έργου πραγματοποιήθηκε από τη συνεργασία της βελγικής BESIX Group και της αιγυπτιακής Orascom Construction, με συντονισμό διεθνών ειδικών για την αρχιτεκτονική, την εκθεσιακή σχεδίαση και τη μουσειολογία.
Το GEM φιλοξενεί αντικείμενα μοναδικής αξίας και ιστορικής σημασίας, όπως η δεύτερη ηλιακή βάρκα του Χέοπα, η συλλογή της βασίλισσας Χετέρες, μητέρας του Χέοπα, και η συλλογή του ζεύγους Γιούγια και Θούγια, γονέων της βασίλισσας Τιγιέ. Η μεταφορά αυτών των θησαυρών, πολλές φορές κολοσσιαίων διαστάσεων, αποτέλεσε πρόκληση: η 82τονη προτομή του Ραμσή Β’ μετακινήθηκε από την πλατεία Ραμσή στο Καΐρο στο μουσείο το 2018, σηματοδοτώντας την έναρξη της εκθεσιακής προετοιμασίας.
Η εκτεταμένη συλλογή περιλαμβάνει πάνω από 13.000 εκθέματα οργανωμένα σε δώδεκα κύριες αίθουσες, ταξινομημένες χρονολογικά και θεματικά (Κοινωνία, Βασιλεία, Θρησκεία). Τα αντικείμενα προέρχονται από αποθήκες και μουσεία σε Καΐρο, Λούξορ, Μίνια, Σοχάγκ, Ασουτ, Μπένι Σουέφ, Φαγιούμ, Δέλτα και Αλεξάνδρεια, ενώ οι θησαυροί του Τουταγχαμών θα παρουσιαστούν στο νέο μουσείο για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες.
Παρά τις πολλαπλές αναβολές – από το 2020 έως το 2025 – το μουσείο άνοιξε σε περιορισμένο κοινό από το 2023, επιτρέποντας στους επισκέπτες να εξερευνήσουν το αίθριο και τις κύριες εμπορικές ζώνες. Τον Οκτώβριο του 2024, πραγματοποιήθηκε πιλοτική λειτουργία με 12 κύριες αίθουσες και όριο 4.000 επισκεπτών ημερησίως, προετοιμάζοντας το GEM για την επίσημη έναρξη λειτουργίας.
Το GEM δεν αποτελεί μόνο έκθεση αντικειμένων. Είναι ένας ζωντανός οργανισμός πολιτισμού, που φιλοξενεί μουσικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, όπως η πρώτη συναυλία του Ιανουαρίου 2023 με τη σοπράνο Fatma Said και την United Philharmonic Orchestra, υπό το βλέμμα της 83τονης προτομής του Ραμσή Β’. Είναι ένα μουσείο που συνδέει την ιστορία με το παρόν, τη γνώση με την εμπειρία, προσφέροντας στον επισκέπτη την ευκαιρία να δει την Αρχαία Αίγυπτο όχι μόνο μέσα από τα μάτια των αρχαιολόγων, αλλά με όλη την πλούσια ατμόσφαιρα που δημιούργησαν οι φιλόδοξοι αιγυπτιακοί πολιτισμοί.
Με την επίσημη έναρξη λειτουργίας να πλησιάζει στις 1 Νοεμβρίου 2025, το Grand Egyptian Museum αναμένεται να καταστεί διεθνής προορισμός, πύλη όχι μόνο για τους θησαυρούς της Αιγύπτου, αλλά και για την παγκόσμια πολιτισμική μνήμη – ένα μουσείο όπου κάθε τοίχος, κάθε γωνιά και κάθε αντικείμενο αφηγείται την αιώνια ιστορία του Νείλου και των ανθρώπων που τον υπηρέτησαν.
