ΤΟ ΒΗΜΑ logo

Κάθε ώρα που περνά, ένα παιδί θανατώνεται στη Γάζα: Οι αριθμοί, το Δίκαιο και η ώρα της ευθύνης

Κάθε ώρα που περνά, ένα παιδί θανατώνεται στη Γάζα: Οι αριθμοί, το Δίκαιο και η ώρα της ευθύνης 1
Getty

Σύμφωνα με στοιχεία του ισραηλινού στρατού, πέντε στους έξι Παλαιστίνιους που σκοτώθηκαν στη Γάζα ήταν άμαχοι, ποσοστό σφαγής που σπάνια παρατηρείται σε πρόσφατους πολέμους. Δεν πρόκειται για στατιστική. Είναι ονοματεπώνυμα, οικογένειες και μια διεθνής αποτυχία που απαιτεί ονομαστική απάντηση.

ΑΠΟ ΣΙΝΤΥ ΧΑΤΖΗ

Στη διάρκεια των τελευταίων δύο ετών, η Λωρίδα της Γάζας έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο νεκροταφείο, με πάνω από 67.000 Παλαιστίνιους να έχουν χάσει τη ζωή τους, σύμφωνα με στοιχεία που αναγνωρίζονται από τον ΟΗΕ και τον Ισραηλινό στρατό. Από αυτούς, οι 18.457 ήταν παιδιά κάτω των 18 ετών, αριθμός που αντιστοιχεί σε ένα παιδί νεκρό κάθε ώρα, κάθε μέρα, επί δύο χρόνια. Τα στοιχεία αυτά προέρχονται από τις υγειονομικές αρχές της Γάζας και έχουν αναγνωριστεί ως αξιόπιστα από τον ΟΗΕ, τη διεθνή κοινότητα και ακόμη και τον ισραηλινό στρατό, παρά τις επανειλημμένες προσπάθειες Ισραηλινών αξιωματούχων να τα αμφισβητήσουν.

Η συντριπτική πλειονότητα των θυμάτων είναι άμαχοι. Σύμφωνα με στοιχεία από μια διαβαθμισμένη βάση δεδομένων του ισραηλινού στρατού, πέντε στους έξι Παλαιστίνιους που σκοτώθηκαν από ισραηλινές δυνάμεις στη Γάζα ήταν άμαχοι, ποσοστό σφαγής που σπάνια παρατηρείται σε πρόσφατους πολέμους.

Η ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα έχει φτάσει σε επίπεδα λιμού. Η έλλειψη τροφής, φαρμάκων και καθαρού νερού έχει προκαλέσει τον θάνατο τουλάχιστον 150 παιδιών από ασιτία, ενώ χιλιάδες άλλα παιδιά παραμένουν θαμμένα κάτω από τα ερείπια κατεστραμμένων κτιρίων. Η καταστροφή των υποδομών είναι ολοκληρωτική. Περίπου το 92% των σπιτιών έχουν υποστεί ζημιές ή καταστραφεί, ενώ το 80% της υποδομής της Γάζας έχει καταστραφεί, συμπεριλαμβανομένων σχολείων, νοσοκομείων και αρχαιολογικών χώρων.

Η διεθνής κοινότητα έχει χαρακτηρίσει τις ενέργειες του Ισραήλ ως γενοκτονία. Η Διεθνής Επιτροπή Ερευνών του ΟΗΕ έχει διαπιστώσει ότι το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία στη Γάζα, αναφέροντας ότι πληρούνται τα νομικά κριτήρια που στοιχειοθετούν γενοκτονία.

Η τραγωδία αυτή δεν είναι καινούργια. Η γενοκτονία στη Γάζα ξεκίνησε το 1948, όταν το Ισραήλ ιδρύθηκε εις βάρος των Παλαιστινίων, με την εκδίωξή τους από τις εστίες τους και την καταστροφή των κοινοτήτων τους. Από τότε, οι Παλαιστίνιοι ζουν υπό καθεστώς κατοχής, με περιορισμένα δικαιώματα και συνεχείς επιθέσεις. Η τρέχουσα σύγκρουση είναι μόνο η τελευταία φάση αυτής της διαρκούς γενοκτονίας.

Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί αδρανής, ενώ οι Παλαιστίνιοι συνεχίζουν να πληρώνουν το τίμημα της απάθειας και της αδιαφορίας του κόσμου. Η γενοκτονία στη Γάζα είναι μια πραγματικότητα που δεν μπορεί να αγνοηθεί.

«Ναι, αλλά η Χαμάς...»

Η Χαμάς δεν διαχειρίζεται όλη την Παλαιστίνη. Αυτό είναι το πρώτο και πιο θεμελιώδες δεδομένο που συχνά παραβλέπεται ή αποσιωπάται. Η Λωρίδα της Γάζας, όπου η Χαμάς έχει τον έλεγχο, αποτελεί μόλις το 1/5 της Παλαιστίνης. Το υπόλοιπο 4/5 βρίσκεται στη Δυτική Όχθη, περιοχή που ελέγχεται από την Παλαιστινιακή Αρχή (ΠΑ) και το κόμμα Φατάχ. Η Χαμάς δεν έχει καμία διοικητική ή πολιτική εξουσία εκεί.

Επιπλέον, τα περισσότερα από τα θύματα που αναφέρονται δεν είναι καν σε ηλικία που θα μπορούσαν να έχουν ψηφίσει σήμερα, πόσο μάλλον να συμμετέχουν στις τελευταίες εκλογές που πραγματοποιήθηκαν πριν σχεδόν 20 χρόνια.

Ακόμα και στις εκλογές του 2006, η Χαμάς έλαβε το 44,45% των ψήφων και κέρδισε 74 από τις 132 έδρες του Παλαιστινιακού Νομοθετικού Συμβουλίου. Αυτό σημαίνει ότι περισσότεροι από τους μισούς ψηφοφόρους δεν την επέλεξαν. Επιπλέον, η συμμετοχή στις εκλογές ήταν περίπου 74%, υποδηλώνοντας ότι σχεδόν το 26% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων δεν συμμετείχαν. Αυτά τα ποσοστά δείχνουν ότι η Χαμάς δεν εκλέχθηκε από την πλειοψηφία του πληθυσμού της Γάζας (και σίγουρα όχι από την πλειοψηφία της Παλαιστίνης, πόσο μάλλον της Παλαιστίνης του σήμερα).

Οι ισχυρισμοί περί συλλογικής ευθύνης των Παλαιστινίων για την Χαμάς είναι αβάσιμοι. Οι προσπάθειες να παρουσιαστεί διαφορετικά η πλήρως καταγεγραμμένη πραγματικότητα, είναι απλώς μέρος μιας ευρύτερης προπαγάνδας, αντίστοιχης με αυτή που έχει χρησιμοποιηθεί και σε προηγούμενες γενοκτονίες.

Όμως, ακόμη κι αν όλη η Παλαιστίνη είχε ψηφίσει τη Χαμάς, αυτό δικαιολογεί τη μαζική της εξόντωση; Όχι. Ούτε στο ελάχιστο. Οποιαδήποτε τέτοια συλλογιστική πορεία είναι τόσο ηθικά κενή όσο και νομικά αβάσιμη. Το να ισοπεδώνεις ανθρώπους επειδή κάποια πολιτική οντότητα κέρδισε ψήφους είναι η πιο εύκολη και πιο βάρβαρη λογική. Το κράτος, οι ένοπλες δυνάμεις, οι πολιτικές επιλογές και οι κάλπες δεν συγχέονται με την αξία του ατόμου. Η δικαιοσύνη και ο νόμος το απαγορεύουν ρητά. Το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο απαγορεύει ρητά τις «συλλογικές ποινές» και κάθε μέτρο που τιμωρεί έναν πληθυσμό για πράξεις που μπορεί να έχουν τελέσει άλλοι.

Η προστασία των αμάχων είναι θεμελιώδης αρχή του Δικαίου της Ένοπλης Σύγκρουσης. Η διάκριση μεταξύ μαχητών και αμάχων και η αρχή της αναλογικότητας είναι πυλώνες του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου: οι άμαχοι δεν επιτρέπεται να γίνονται στόχος, ανεξαρτήτως του τι έκανε ή ψήφισε κάποιος άλλος. Η παράβαση των αρχών αυτών έχει νομικές συνέπειες.

Τα διεθνή όργανα και οργανώσεις αναφέρουν ήδη ότι στην Παλαιστίνη συντελείται μια γενοκτονία. Το να μιλάμε για «δικαιολογίες» αγγίζει επικίνδυνα την νομική απάθεια: η δολοφονία αμάχων, η στέρηση τροφής, η καταστροφή υποδομών που αποσκοπεί στην φυσική εξόντωση του πληθυσμού εμπίπτουν σε νομικούς ορισμούς όπως του εγκλήματος της γενοκτονίας (άρθρο 6 του Καταστατικού της Ρώμης) όταν υπάρχει πρόθεση να καταστραφεί, εν όλω ή εν μέρει, μια εθνική, εθνοτική, φυλετική ή θρησκευτική ομάδα.

Αν το επιχείρημα είναι «ψήφισαν, άρα αξίζουν να πεθάνουν», τότε ως κοινωνία έχουμε χάσει κάθε ηθικό μέτρο. Η δημοκρατική διαδικασία δεν αποδίδει δικαίωμα στη μαζική θανάτωση. Η ψήφος δεν είναι αίτηση για τιμωρία. Η ψήφος δεν ακυρώνει το δικαίωμα στη ζωή, ούτε το δικαίωμα στην ιατρική περίθαλψη, στην εκπαίδευση, στη στέγη.


Demy: Όρια, φόβοι και η επιστροφή στον πυρήνα

Η Ειρήνη και η Έλενα υποδέχονται στο στούντιο τη Demy για μια ειλικρινή συζήτηση που θα σας αγγίξει περισσότερο από όσο φαντάζεστε.


READ MORE

ΑΠΟΡΡΗΤΟ