Ειρήνη Βιανέλλη: Η πριγκίπισσα του Animation και της… Βουλής

Μια γυναίκα, η Ειρήνη Βιανέλλη, σάρωσε κυριολεκτικά τα Βραβεία STRATOS 2024 που οργανώνει η Asifa Hellas, η Ελληνική Ενωση Κινουμένων Σχεδίων. Το Σάββατο 30 Μαρτίου, η Ειρήνη ανέβηκε τρεις φορές στη σκηνή (με καταπληκτικά ρούχα και παπούτσια ομολογουμένως) για να παραλάβει τα κορυφαία βραβεία για το «Ετοιμοι» (“Ready”), κόκκινη σαν παντζάρι και με το άγχος να αναφέρει όλους τους συντελεστές.

«Κερδίσαμε βραβεία καλύτερου σεναρίου καλύτερης σκηνοθεσίας και καλύτερης ταινίας. Η ταινία «Ετοιμοι» είναι μια ταινία stop motion animation. Εξελίσσεται εντός του ιστορικού κτιρίου της Βουλής, όπου οι εργαζόμενοί της δουλεύουν, βαριούνται και παίζουν μεταξύ τους παιχνίδια εξουσίας. Οσο αναρωτιόμαστε «τι θα αφήσουμε στις επόμενες γενιές», ένας μετεωρίτης κατευθύνεται με ταχύτητα προς τη Γη.

Το “Ready”, λοιπόν, είναι μία πολιτική σάτιρα που παρακολουθεί τα κακώς κείμενα στην Ελλάδα – εντός κι εκτός κοινοβουλίου. Είναι παραγωγή Heretic με τη συμμετοχή του Αλέξανδρου «The Boy» Βούλγαρη και της Μις Τρίχρωμης στο καστ.

Η ταινία έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο Φεστιβάλ κινηματογράφου του Σεράγεβο, συνέχισε στα διακεκριμένα παγκοσμίως φεστιβάλ για animation, Ottawa International Animation Film Festival, London International Animation Film Festival και Zagreb International Animation Film Festival, καθώς και στο Zinebi International Festival of Documentary and Short Films και άλλα (όλα τα παραπανω είναι academy award qualifying film festivals)».

Η Ειρήνη Βιανέλλη έχει καταφέρει να κατακτήσει τη διεθνή σκηνή του animation εδώ και χρόνια. Είναι ένας ευφάνταστος δημιουργικός νους, ασταμάτητη, με μια απίστευτη γλύκα στον τρόπο της και μια απίστευτη εσωτερική δύναμη που γίνεται απολύτως εμφανής στα σχέδιά της και στις ταινίες. Αιχμηρή και καυστική, η Ειρήνη θα θίγει ζητήματα που αφορούν και τις ζωές μας προσωπικά και την κοινωνία. Και με αφοσίωση και πολύ κόπο (ούτε μπορείτε να φανταστείτε πόσο κουραστικό είναι αυτό που κάνει) θα παράγει αριστουργήματα που κάποτε, είμαι σίγουρη, θα φθάσουν στα Οσκαρ που για λίγο δεν πήγαν ήδη.

Αναγνώριση, βραβεύσεις και αποδοχή όμως δεν την αλλάζουν. Είναι το ίδιο ταπεινή και επίμονη, το ίδιο ενθουσιώδης μα και με τον τρόπο της εσωστρεφής. Αυτό έλειπε κιόλας ένας μεγάλος καλλιτέχνης να μην «κλείνεται» κάπως και σε έναν δικό του κόσμο και να μας τα φανερώνει όλα. Δεν συγκρίνει με τίποτα τις συνεργασίες της και τους ανθρώπους με τους οποίους έχει συγχρωτιστεί που πλούτισαν ένα σύμπαν, καλλιτεχνικό και τεχνολογικό μαζί, γεμάτο κίνηση, νόημα και απρόβλεπτες μαγευτικές εικόνες.

Τι είναι για εκείνη αυτός ο μαγικός κόσμος, σχεδίων που κουνιούνται και έργων που τολμούν να θίγουν τα πάντα, συχνά πιο τολμηρά και από τις ταινίες ή οτιδήποτε άλλο;

«To animation για εμένα είναι ο τρόπος να εκφράσω όσα σκέφτομαι και με απασχολούν, υπενθυμίζοντάς μου ότι δεν χρειάζεται να τα παίρνω όλα πολύ σοβαρά. Για εμένα, το animation δανείζει ένα πολύ συγκεκριμένο χιούμορ στις δουλειές μου, επιτρέποντας στον θεατή να αποστασιοποιηθεί από τους χαρακτήρες, να τους αντιμετωπίσει χωρίς προκαταλήψεις με αποτέλεσμα τελικά να συνδέεται ακόμα περισσότερο.

»Παράλληλα, η διαδικασία τού να κινήσω κάτι καρέ – καρέ, σε 24 καρέ το δευτερόλεπτο, από μόνη της συντελεί καθοριστικά στην υλοποίηση μιας ταινίας. Μέσω του animation υποχρεώνομαι να ρίξω τους ρυθμούς μου, να αναλύσω μία κίνηση κι έπειτα να την αναπαραγάγω. Για παράδειγμα πέφτει ένα αντικείμενο: “πώς πέφτει;”. Αλλιώς πέφτει ένα φύλλο σε ένα ρυάκι κι αλλιώς μια βαλίτσα σε ένα κρεβάτι. Όλη αυτή η διαδικασία απαιτεί μεγάλη συγκέντρωση και παρατήρηση και με προκαλεί να κρατήσω μόνο τα απολύτως απαραίτητα για να πω μια ιστορία όσο πιο συνοπτικά κι εύστοχα μπορώ. Τέλος, η αναπαραγωγή της κίνησης με το χέρι, αποκαλύπτει τον ανθρώπινο παράγοντα της δημιουργίας, υπενθυμίζοντας τις ατέλειες μας, που είναι κάτι που με ενδιαφέρει πολύ πάντα».

Showreel 2020 from Eirini Vianelli on Vimeo.

Η Ειρήνη κάποια στιγμή στο παρελθόν, θέλοντας να εμπλουτίσει τις γνώσεις της, πάνω στο animation, πήγα στο CalArts στην Καλιφόρνια για ένα μεταπτυχιακό. «Παρακολούθησα το MFA Experimental Animation Program, το οποίο έχει διάρκεια τριών ετών και βρέθηκα σε έναν χώρο τέχνης με φοβερούς καλλιτέχνες και ερεθίσματα. Ήταν μια απίστευτη εμπειρία, που μου διεύρυνε τους ορίζοντες και μου έδωσε αυτοπεποίθηση».

Ισως και όλα αυτά να έπαιξαν ρόλο στην τεράστια επιτυχία του “Icebergs”:

«Η ταινία μικρού μήκους animation «Icebergs», βασίστηκε στο βιβλίο του Ευθύμη Φιλίππου «Σκηνές». Αυτή την ταινία την έκανα όλη μόνη μου και κατάφερε να πάρει πολλά βραβεία σε φεστιβάλ. Ένα από αυτά ήταν το Φεστιβάλ του Σαν Φρανσίσκο και μάλιστα βρέθηκε ανάμεσα στις 71 ταινίες που διεκδίκησαν μια θέση στην πεντάδα του Όσκαρ Καλύτερης Μικρού Μήκους Ταινίας Κινουμένων Σχεδίων για το 2019»

Ας ελπίσουμε πως αυτή που έχει τώρα στα σκαριά, που δεν μπορώ να αποκαλύψω, θα είναι στην πεντάδα! Της αξίζει