Έφη Χαλιορή: Η φωτογράφος της ψυχής της θάλασσας στο Grace

Ως παιδί, η Εφη άκουγε ιστορίες από τους γονείς της οι οποίοι εξαναγκάστηκαν σε φυγή από την Κωνσταντινούπολη το 1964 – ιστορίες που την συγκινούσαν ασφαλώς, αλλά και την ενέπνευσαν. Ανάμεσα σε διαφορετικά συναισθήματα και «μαθήματα» της μετέδωσαν ένα βαθύ σεβασμό για την αξία της ανθρώπινης ζωής και τη σημασία του να αντιμετωπίζουμε τους άλλους με αξιοπρέπεια και σεβασμό. Σαν συνέπεια, ήρθε λοιπόν, η απόφασή της να επισκεφθεί τη Χίο και τη Λέσβο για να καταγράψει τη διαδρομή που ακολούθησαν οι πρόσφυγες από την Τουρκία στην Ελλάδα.

Ήθελε να δει από κοντά, να γνωρίσει και να καταγράψει. Να είναι μάρτυρας ιστοριών που τις ακούμε στις ειδήσεις, τις προσπερνάμε, μας σοκάρουν αλλά σαν να τις συνηθίσαμε. Η έκθεση “Εverything is the same but everything is different” είναι αισθητικά μια εξαιρετική εικαστική εικόνα στο σύνολό της και ταυτόχρονα, μια γροθιά στο στομάχι, μια φωνή αφύπνισης ή τουλάχιστον συνειδητοποίησης. Γιατί η τέχνη αρθρώνει πάντα πολιτικό λόγο, με την έννοια της κοινωνικής ευθύνης ή πρόσληψης της πραγματικότητας.

Η Έφη Χαλιορή είναι εικαστική φωτογράφος με έδρα την Αθήνα, Ελλάδα. Συμμετείχε σε διάφορες εκθέσεις σε γκαλερί και κέντρα τέχνης διεθνώς (Μουσείο Σανγκάη Κίνα, Εθνικό Κέντρο Τέχνης Τόκυο, Salon d’Automne Γαλλία). Το έργο της ασχολείται με τη φθαρτή φύση της ανθρώπινης ζωής και της γης, μέσα από ένα πρίσμα της δικής της γεωγραφικής θέσης πάνω σε αυτήν. Απλότητα, μινιμαλισμός και αφαιρετικότητα είναι κεντρικά στοιχεία στο συνολικό έργο της. Ωστόσο, μέσα από συνεχή παρατήρηση, μεταφέρει μια συμπυκνωμένη εμπειρία του θέματος της και όχι απλώς μια αισθητική τεκμηρίωση.

Oπως σημειώνει ο ιστορικός και κριτικός τέχνης και επιμελητής εκθέσεων, Χριστόφορος Μαρίνος που έχει επιμεληθεί το κείμενο για τον κατάλογο της έκθεσης:

«Η θάλασσα είναι παντού η ίδια αλλά πάντα διαφορετική. Κάθε φορά αλλάζει από τον τόπο και τον τρόπο που την κοιτάμε, από τη χρονική στιγμή που βρισκόμαστε και από την ψυχολογική μας διάθεση. Η θάλασσα είναι τετριμμένο θέμα και ταυτόχρονα το πιο κλασικό. Για την ακρίβεια, έχει όλες τις ιδιότητες του κλασικού: απλότητα, ισορροπία, τελειότητα, αρμονία, διαχρονικότητα.

Οι φωτογραφίες της Έφης Χαλιορή επαληθεύουν τη μοναδικότητα του βλέμματος. Μπορεί εκ πρώτης όψεως να μοιάζει συνηθισμένη, ωστόσο η θέα της θάλασσας που καταγράφει με τον φακό της είναι ξεχωριστή, αποκλειστικά δική της. Είναι μια συναισθηματικά φορτισμένη θέα, γιατί συνδέεται με τη σύγχρονη Οδύσσεια χιλιάδων προσφύγων που επιχειρούν να διασχίσουν, όχι πάντοτε επιτυχημένα, το ανατολικό Αιγαίο από την Τουρκία.

Η Χαλιορή δεν χρειάζεται να γυρίσει τον κόσμο -όπως ο Hiroshi Sugimoto- για να συλλάβει την απεραντοσύνη της θάλασσας και να απαθανατίσει τη δύναμή της. Ούτε έχει την πρόθεση ή την ανάγκη να εξωραΐσει τις ελληνικές παραλίες φωτογραφίζοντας τα καταγάλανα νερά τους. Αντιθέτως, υιοθετεί ένα λιτό και απέριττο ύφος (αναμφισβήτητα μελαγχολικό), που δίνει έμφαση στη σκοτεινή πλευρά της θάλασσας.

Η Χαλιορή απογυμνώνει το τοπίο από το ρομαντικό και τουριστικό βλέμμα μεταφέροντας την οπτική πληροφορία χωρίς κλισέ συναισθηματισμούς, χωρίς μαγευτικά ηλιοβασιλέματα και ανατολές. Οι εικόνες της συγκινούν με την απροσποίητη απλότητά τους και τη νηφάλια προσέγγιση. Και το κυριότερο: σου υπενθυμίζουν ότι πολύ συχνά ο κίνδυνος και η τραγωδία ελλοχεύουν στο ωραίο και στο θαυμαστό».

Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιά, μέχρι 30 Ιουνίου
Στο πλαίσιο του Satellite Program του Athens Photo Festival και της διοργάνωσης «Ημέρες Θάλασσας» του Δήμου Πειραιά.
Ωράριο: καθημερινά 10:00-14:00 και 18:00-21:00 και ΣΚ 10:00-14:00
Φίλωνος 29, Πειραιάς