Καθώς οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν και η καθημερινότητα μοιάζει όλο και πιο δύσκολη κάτω από τον ήλιο. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που νιώθουν έντονη κόπωση, έλλειψη συγκέντρωσης και αίσθημα γενικής αδυναμίας. Παρότι οι υψηλές θερμοκρασίες μάς φέρνουν πιο κοντά στο καλοκαιρινό mood που περιμένουμε όλο τον χειμώνα, στην πράξη φαίνεται πως μας δυσκολεύουν πολύ περισσότερο απ’ όσο φανταζόμαστε. Η αίσθηση ληθαργικότητας που συνοδεύει έναν καύσωνα δεν είναι απλώς υποκειμενική: το σώμα επιστρατεύει μηχανισμούς για να διατηρήσει σταθερή την εσωτερική του θερμοκρασία, και αυτό απαιτεί ενέργεια – πολλή ενέργεια.
Όπως εξηγεί ο Dr Sam Watts, ιδρυτής της κλινικής Mind Body Medical, «όταν η θερμοκρασία του σώματος αρχίζει να ανεβαίνει, ο εγκέφαλος κινητοποιεί μια σειρά από βιολογικές διεργασίες για να το κρατήσει δροσερό. Η αυξημένη ροή αίματος προς το δέρμα και η παραγωγή ιδρώτα είναι δύο από τις βασικές διαδικασίες που ενεργοποιούνται, όμως και οι δύο απορροφούν μεγάλο μέρος των ενεργειακών μας αποθεμάτων, αφήνοντας λιγότερους πόρους για λειτουργίες όπως η πνευματική συγκέντρωση ή η μυϊκή απόδοση». Ταυτόχρονα, η αφυδάτωση, οι πιθανές βλάβες από την έκθεση στον ήλιο (όπως τα εγκαύματα) και η αδυναμία του σώματος να αποβάλει εύκολα τη θερμότητα εντείνουν τη σωματική και πνευματική κόπωση.
Πώς μπορούμε όμως να διατηρήσουμε τα επίπεδα ενέργειας σε υψηλές θερμοκρασίες, ακόμη και χωρίς τη χρήση διεγερτικών όπως η καφεΐνη;
Ο πρώτος και σημαντικότερος άξονας είναι η επαρκής ενυδάτωση
Η απώλεια υγρών μέσω της εφίδρωσης είναι συνεχής σε συνθήκες ζέστης και η έλλειψη νερού, έστω και μικρή, μπορεί να μειώσει αισθητά την ικανότητα συγκέντρωσης και να ενισχύσει το αίσθημα εξάντλησης. Ο Dr Watts συνιστά να παρακολουθούμε το χρώμα των ούρων μας, ώστε να διασφαλίζουμε ότι παραμένει ανοιχτόχρωμο και άοσμο, ένδειξη σωστής ενυδάτωσης.
Παράλληλα, είναι απαραίτητη η αναπλήρωση ηλεκτρολυτών, των βασικών ορυκτών που βοηθούν το σώμα να ρυθμίζει την ισορροπία των υγρών και τις μυϊκές και νευρικές λειτουργίες.
Όταν ιδρώνουμε έντονα, τα αποθέματα ηλεκτρολυτών μειώνονται γρήγορα, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω κόπωση, ζαλάδες ή δυσφορία. Τροφές όπως το σπανάκι, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί και το φυσικό νερό καρύδας, όπως και ειδικά ποτά ηλεκτρολυτών (ιδιαίτερα όταν γυμναζόμαστε), είναι αποτελεσματικοί τρόποι ενίσχυσης αυτών των επιπέδων.
Η διατροφή αποτελεί επίσης σημαντικό παράγοντα
Η κατανάλωση βαριών, θερμιδικά πλούσιων γευμάτων όταν η θερμοκρασία είναι υψηλή επιβαρύνει το σώμα, καθώς απαιτείται περισσότερη ενέργεια για τη διαδικασία της πέψης και αυτό ανεβάζει περαιτέρω τη θερμοκρασία του σώματος. Αντίθετα, πιο ελαφριά γεύματα – όπως σαλάτες, φρούτα, γιαούρτι ή smoothies – χωνεύονται ευκολότερα και βοηθούν στη διατήρηση της ενεργητικότητας, σύμφωνα με τη wellness ψυχολόγο Ieva Kubiliute.
Τέλος, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας για να μειώσουμε τη θερμοκρασία του σώματός μας εξωτερικά
Η αποφυγή έκθεσης στον ήλιο τις θερμές ώρες, η χρήση ανεμιστήρων ή κλιματιστικών, τα χλιαρά ντους και η προσπάθεια να διατηρήσουμε δροσερούς τους χώρους όπου ζούμε και εργαζόμαστε μπορούν να κάνουν ουσιαστική διαφορά. Όσο λιγότερο χρειάζεται να δουλέψει ο οργανισμός για να ρυθμίσει τη θερμοκρασία του, τόσο περισσότερη ενέργεια θα έχουμε διαθέσιμη για τις υπόλοιπες καθημερινές μας ανάγκες.
Σε κάθε περίπτωση, είναι σημαντικό να διαχωρίσουμε την απλή κόπωση από σοβαρότερα συμπτώματα θερμοπληξίας, όπως δύσπνοια, λιποθυμία ή σύγχυση, τα οποία απαιτούν άμεση ιατρική φροντίδα. Η αίσθηση κόπωσης στη ζέστη δεν σημαίνει τεμπελιά ή αδυναμία — είναι μια απολύτως φυσιολογική βιολογική αντίδραση. Μαθαίνοντας πώς λειτουργεί το σώμα μας και κάνοντας στοχευμένες αλλαγές στις συνήθειές μας, μπορούμε να διαχειριστούμε καλύτερα την καλοκαιρινή εξάντληση και να διατηρήσουμε την ευεξία μας ακόμη και στις πιο απαιτητικές θερμοκρασίες.
