Καλοκαίρι στην Ελλάδα σημαίνει θάλασσα, ήλιος και… κουνούπια. Κάθε χρόνο, αναζητούμε φυσικούς τρόπους για να τα κρατήσουμε μακριά από τα σπίτια και τα σώματά μας. Μέσα στα πιο διαδεδομένα DIY “γιατροσόφια” βρίσκεται και το εξής: ένα λεμόνι ή λάιμ κομμένο στη μέση, με μερικά γαρίφαλα καρφωμένα στη σάρκα του, λέγεται ότι λειτουργεί ως φυσικό εντομοαπωθητικό.
Αλλά πόση βάση έχει αυτή η ιδέα; Είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη, ή πρόκειται για έναν ακόμη αστικό μύθο που κυκλοφορεί άκριτα στα social media;
Η θεωρία πίσω από αυτό βασίζεται στη μυρωδιά. Τα γαρίφαλα περιέχουν ευγενόλη, ένα αιθέριο έλαιο με έντονο άρωμα που έχει όντως αποδεδειγμένα εντομοαπωθητική δράση, όχι μόνο σε θεωρητικό επίπεδο, αλλά και σε εργαστηριακές μελέτες. Δεν είναι τυχαίο ότι χρησιμοποιείται και σε φυτικά απωθητικά του εμπορίου. Η ευγενόλη, λοιπόν, είναι ο κύριος εντομοαπωθητικός παράγοντας. Το λεμόνι λειτουργεί περισσότερο ως όχημα: απελευθερώνει υγρασία και οξύτητα, που βοηθούν την ευγενόλη να διαχυθεί πιο γρήγορα στον αέρα. Ενδεχομένως συμβάλλει και το δικό του έντονο άρωμα, αλλά καμία σοβαρή επιστημονική έρευνα δεν του δίνει ενεργό ρόλο στον πόλεμο κατά των εντόμων.
Το ερώτημα είναι: δουλεύει όντως ή απλώς μυρίζει ωραία; Η απάντηση είναι λίγο και τα δύο. Σε κλειστούς χώρους, μπορεί να έχει ήπια απωθητική δράση. Δηλαδή, μπορεί να μειώσει κάπως την παρουσία των κουνουπιών, κυρίως λόγω της ευγενόλης που εκπέμπουν τα γαρίφαλα. Όχι, όμως με τρόπο που θα σε προστατεύσει από τσιμπήματα όλο το βράδυ. Στην καλύτερη περίπτωση, το λεμόνι με γαρίφαλα είναι ένας φυσικός αποσμητικός φρουρός που παίζει υποστηρικτικό ρόλο. Αν περιμένεις να κάνει όλη τη δουλειά μόνο του, θα καταλήξεις να ξύνεις τα πόδια σου με μανία στις 3 τα ξημερώματα.
Σε εξωτερικούς χώρους, η δράση του είναι ακόμη πιο περιορισμένη. Η μυρωδιά διαχέεται γρήγορα, χάνεται με τον αέρα και το αποτέλεσμα είναι σχεδόν μηδενικό. Δηλαδή, είναι καλό για την αισθητική του τραπεζιού και για τη μυρωδιά, αλλά δεν θα σταματήσει τα κουνούπια από το να κάνουν πάρτι πάνω σου.
Παρ’ όλα αυτά, το κόλπο είναι απολύτως ασφαλές. Δεν έχει χημικά, δεν επιβαρύνει τον οργανισμό, δεν κοστίζει τίποτα σχεδόν και δεν έχεις τίποτα να χάσεις αν το δοκιμάσεις.
Συμπέρασμα; Το λεμόνι με τα γαρίφαλα δεν είναι θαυματουργό. Δεν αντικαθιστά το αντικουνουπικό spray και δεν εγγυάται απόλυτη προστασία. Είναι όμως μια πρακτική, οικολογική, αρωματική πινελιά, που μπορεί να συμβάλλει λίγο στον πόλεμο κατά των κουνουπιών.
