Μπορούμε να ζήσουμε περισσότερο και –το σημαντικότερο– καλύτερα, χωρίς να ανατρέψουμε τη ζωή μας; Σύμφωνα με έναν διακεκριμένο ειδικό στη μακροζωία, η απάντηση είναι καταφατική. Και όχι, δεν χρειάζεται να κυνηγήσεις ακραίες δίαιτες ή αμφιλεγόμενα συμπληρώματα. Το κλειδί είναι ο τρόπος, όχι ο κόπος. Ορίστε τέσσερα απλά βήματα που, σύμφωνα με την επιστήμη, μπορούν να βάλουν χρόνια στη ζωή μας και ζωή στα χρόνια μας.
Η μακροζωία είναι επιλογή – όχι κληρονομιά
Για πολύ καιρό πιστεύαμε ότι η μακροζωία είναι «κληρονομικό προνόμιο». Ότι οι άνθρωποι που φτάνουν υγιείς στα 90+ απλώς στάθηκαν τυχεροί με τα γονίδιά τους. Όμως, μια πρωτοποριακή έρευνα από το Scripps Research Translational Institute ήρθε να ανατρέψει αυτό το αφήγημα. Μελετώντας 1.400 υγιείς ηλικιωμένους (τους λεγόμενους «Wellderly»), οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι δεν υπήρχε κάποια γενετική εξήγηση για τη μακροζωία τους. Αντίθετα, αυτό που τους ξεχώριζε ήταν οι επιλογές τους: υψηλά επίπεδα φυσικής δραστηριότητας, ενεργή κοινωνική ζωή και υψηλό μορφωτικό επίπεδο.
Ο καρδιολόγος και επικεφαλής της μελέτης, Eric Topol, το συνοψίζει εύστοχα: «Σχεδόν όλοι μπορούμε να τα πάμε καλύτερα». Με απλά λόγια, έχουμε λόγο και ρόλο στο πώς θα γεράσουμε.
Τα 4 βήματα που καθυστερούν το γήρας και χαρίζουν χρόνια ζωής
1. Προπόνηση δύναμης: Η ασπίδα κατά της φθοράς
Το έχουμε ακούσει ξανά και ξανά, ωστόσο δώστε βάση. Η σωματική δραστηριότητα είναι ίσως η πιο θεμελιώδης συνήθεια για τη μακροζωία. Δεν μιλάμε για μαραθωνίους – ακόμη και μία ώρα προπόνησης αντίστασης την εβδομάδα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο πρόωρης θνησιμότητας κατά 25%. Και δεν είναι μόνο αυτό: η ενδυνάμωση συνδέεται με βελτίωση του ύπνου, της διάθεσης, της οστικής πυκνότητας και της συνολικής ψυχικής υγείας.
Αν έχεις αναβάλει τη γυμναστική, ήρθε η ώρα να σηκώσεις βάρη – κυριολεκτικά και μεταφορικά. Δώστε έμφαση σε ασκήσεις αντίστασης, και όχι τόσο σε εξαντλητικά αερόβια προγράμματα γυμναστικής. Στόχος είναι η διατήρηση της μυϊκής μας μάζας και της οστικής πυκνότητας. Κάτι που επιτυγχάνεται στην προπόνηση με βάρη.
2. Σταθερός ύπνος: Ο πιο υποτιμημένος σύμμαχος
Ο ύπνος δεν είναι πολυτέλεια – είναι θεμέλιο της μακροζωίας. Επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι τα ακανόνιστα ωράρια ύπνου σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο για καρδιοπάθειες, εγκεφαλικά και άνοια.
Ο βαθύς, ποιοτικός ύπνος –στη σωστή διάρκεια και στο σωστό timing– επιτρέπει στο σώμα να «επιδιορθωθεί», να αποτοξινωθεί και να προστατευτεί από την πρόωρη γήρανση. Οπότε, άφησε λίγο νωρίτερα το Netflix και βάλε το ξυπνητήρι στην ίδια ώρα κάθε πρωί – και τα Σαββατοκύριακα. Στόχος δηλαδή, είναι να διατηρηθεί όσο γίνεται ένα πρόγραμμα. Ίδια ώρα να ξαπλώνουμε στο κρεβάτι για ύπνο και την ίδια να σηκωνόμαστε.
3. Καλύτερη ψυχική υγεία = Περισσότερα χρόνια
Το άγχος είναι από τους πιο ύπουλους εχθρούς της μακροζωίας. Αντίθετα, η καλή ψυχική κατάσταση προστατεύει από χρόνιες παθήσεις και αυξάνει το προσδόκιμο ζωής.
Πώς το πετυχαίνεις; Μικρές, καθημερινές πράξεις: περπάτημα στη φύση, συναντήσεις με φίλους, επαφή με την κοινότητα. Οι ισχυρές κοινωνικές σχέσεις και η αίσθηση σκοπού είναι κυριολεκτικά σωτήριες. Δεν είναι υπερβολή: οι άνθρωποι που δεν νιώθουν μόνοι έχουν χαμηλότερα ποσοστά νοσηρότητας και θνησιμότητας.
4. Το μυστικό είναι στην απλότητα – Δεν χρειάζονται ακριβά συμπληρώματα
Η μακροζωία έχει γίνει trend. Κι εκεί ακριβώς ελλοχεύει ο κίνδυνος: πληθώρα «ειδικών» στο διαδίκτυο υπόσχονται θαύματα μέσω θαυματουργών σκευασμάτων ή αμφίβολων θεραπειών. Όμως, οι πραγματικοί ειδικοί συμφωνούν: καμία ουσία δεν αντικαθιστά την ισορροπημένη ζωή.
Το φίλτρο της μακροζωίας δεν είναι σε κάποιο μπουκαλάκι – είναι στις απλές επιλογές της καθημερινότητάς σου.
Η μακροζωία δεν είναι μυστήριο ούτε προϊόν τύχης. Είναι κάτι πολύ πιο χειροπιαστό: είναι αποτέλεσμα ρουτίνας, συνέπειας και νοιάξιμου. Όχι μόνο για το σώμα σου, αλλά και για το μυαλό και την ψυχή σου. Δεν χρειάζεται να κυνηγήσεις την αθανασία – αρκεί να φροντίσεις να γεράσεις καλά. Γιατί η ποιότητα ζωής δεν είναι αριθμός – είναι στάση. Και το μέλλον μας, τελικά, χτίζεται με τις πιο απλές καθημερινές μας επιλογές.
