«Ωραίο το αποτέτοιο σου» ακούω δύο φίλες, γύρω στην ηλικία μου, να συνομιλούν στο διπλανό τραπέζι. Η μία έχει κρεμάσει το χνουδωτό γκρεμλινάκι της, μπεζ χρώματος, στη μαύρη Martin Margiela τσάντα της. «Είναι Labubu, παιδί μου!» χαίρεται η δεύτερη φίλη και της εξηγεί την ιστορία της απόκτησής του μέσω ενός τρίτου κολλητού που το αγόρασε στο Harrods «αλλά επιθυμούσε άλλο χρώμα και λόγω του τυφλού κουτιού στο οποίο έρχεται μέσα αυτό το υπέροχο τίποτα, έκανε μερικές ακόμα δοκιμές-αγορές της τύχης του», οπότε ο τρίτος κολλητός είχε, τελικά, περιθώριο για κάποια έξτρα δώρα, αριστερά και δεξιά, τα οποία συνόδευσε με τη φράση: «Το Labubu είναι ένδειξη κύρους».
Οι διάσημοι και πλούσιοι του πλανήτη έχουν σηκώσει τον αντίχειρά τους επί του θέματος.
Η ποπ σταρ Ριάνα φωτογραφήθηκε με ένα Labubu προσαρμοσμένο στη Louis Vuitton τσάντα της τον περασμένο Φεβρουάριο. Η ινφλουένσερ και επιχειρηματίας Κιμ Καρντάσιαν μοιράστηκε τη συλλογή της από 10 κούκλες Labubu με τους ακολούθους της στο ίνσταγκραμ τον Απρίλιο. Και τον Μάιο, ο πρώην αρχηγός του αγγλικού ποδοσφαίρου Σερ Ντέιβιντ Μπέκαμ καδραρίστηκε επίσης στο ίνσταγκραμ με μια φωτογραφία ενός Labubu, που του χάρισε η κόρη του.
Πριν ο κόσμος αγκαλιάσει μανιωδώς στη «συντροφιά» των Labubu, η φήμη τους περιοριζόταν στην Κίνα. Άρχισαν να γίνονται παγκόσμια επιτυχία μόλις η χώρα βγήκε από την πανδημία στα τέλη του 2022, σύμφωνα με την Ashley Dudarenok, ιδρύτρια της εταιρείας ερευνών ChoZan που επικεντρώνεται στην Ασία.
Γεννημένο ως τέρας, το λούτρινο παράγεται από την κινεζική εταιρεία κατασκευής παιχνιδιών Pop Mart έχοντας γίνει το απόλυτο viral στην αγορά και κάνοντας τον CEO της εταιρίας Wang Ning, τον 10ο πλουσιότερο στην Κίνα με 22,1 δισ. δολάρια.
«Νιώθεις ένα τέτοιο αίσθημα επιτυχίας όταν καταφέρνεις να το αποκτήσεις ανάμεσα σε έναν τόσο σκληρό ανταγωνισμό» λέει στο BBC η ορκισμένη θαυμάστρια Fiona Zhang.
Πέρα από τους επιφανείς λάτρεις, οι απλοί άνθρωποι έχουν την ίδια εμμονή - από τη Σαγκάη μέχρι το Λονδίνο, οι τεράστιες ουρές για να αποκτήσουν το Labubu δίνοντας από 36 ευρώ έως και 860 για τα συλλεκτικά, έχουν γίνει πρωτοσέλιδα, μερικές φορές καταλήγοντας ακόμη και σε σουρεάλ καυγάδες όπως, ας πούμε, η Ρένα Βλαχοπούλου στην ταινία του 1968, Η Ζηλιάρα, που ξεμαλλιάζεται ανερυθρίαστα διεκδικώντας τον άνδρα της, τον Αργύρη.
«Νιώθεις ένα τέτοιο αίσθημα επιτυχίας όταν καταφέρνεις να το αποκτήσεις ανάμεσα σε έναν τόσο σκληρό ανταγωνισμό» λέει στο BBC η ορκισμένη θαυμάστρια Fiona Zhang.
Οκέι, δεν είναι η πρώτη φορά που ένα παιχνίδι συγκινητικής αθωότητας γίνεται επιθετική πολιτική πωλήσεων. Όποιος ανήκει στη Gen X θυμάται τα Λαχανόπαιδα του 1985, με το μαλακό σώμα, τα ατίθασα μαλλιά, το πρόσωπο από βινύλιο και το πιστοποιητικό γέννησης. Ή το ντίτζιταλ Tamagotchi το 1996, που σε έβαζε ενώπιον των ευθυνών σου -εάν ξεχνούσες να ταΐσεις το ζωάκι που ζούσε μέσα στη συσκευή εγκατέλειπε τον μάταιο τούτο κόσμο.
«Η έκρηξη της δημοτικότητας του Labubu μπορεί να αποδοθεί στην εμφάνιση του παιχνιδιού, όχι με φιλόδοξα παιδικά μοντέλα σε μια καμπάνια μάρκετινγκ με μεγάλη κεφαλαιοποίηση, μετά το σχολείο στην τηλεόραση, αλλά στην κατοχή ενηλίκων» γράφει η Van Badham στον Guardian και συνεχίζει. «Η Lisa από το συγκρότημα K-pop BlackPink φωτογραφήθηκε με μια από τις μινιατούρες να στάζει από μια πολυτελή τσάντα πέρυσι. Το παράδειγμα ακολούθησε και η Ριάνα από τα Μπαρμπάντος. Στη συνέχεια, όλοι συμμετείχαν σε αυτό».
Ποια είναι η αισθητική έλξη των Labubu; Απολύτως υποκειμενική. Οι κούκλες είναι δημιούργημα του γεννημένου στο Χονγκ Κονγκ και μεγαλωμένου στην Ολλανδία καλλιτέχνη Kasing Lung, ο οποίος εμπνεύστηκε από τη σκανδιναβική μυθολογία όταν δημιούργησε τους χαρακτήρες του «Monsters» για μια σειρά εικονογραφημένων βιβλίων το 2015, από τα οποία ο Labubu είναι μόνο ένα.
Οι ουρές, οι διασημότητες που καμαρώνουν και τα διαδικτυακά fandom κυριαρχούν σε μια εμφανώς «κατασταλαγμένη» καταναλωτική συζήτηση.
Το ύφος που προέκυψε μοιάζει περισσότερο με αυτό που θα συνέβαινε εάν ένα Λαχανόπαιδο έκανε παιδί με έναν ήρωα του Χριστουγεννιάτικου Εφιάλτη του Τιμ Μπάρτον και στη συνέχεια αυτό μεγάλωνε και αποφάσιζε να γίνει ένα γούνινο λαγουδάκι.
«Η υβριδική οπτική ταυτότητα του αντικειμένου παρέχει μια καλή μεταφορά για την υβριδική επίθεση μάρκετινγκ που έχει αυξήσει τη δημοτικότητά του. Δεν είναι μόνο ότι η κούκλα μιλάει για μια σύγχρονη αισθητική K-pop/anime που έχει αποκτήσει σχεδόν παγκόσμια οικειότητα» συνεχίζει η Van Badham στον Guardian.
«Επιπλέον, οι Labubu πωλούνται κατά κύριο λόγο σε "τυφλά κουτιά", όπως οι κούκλες LOL Surprise του 2017- κατά την αγορά, δεν γνωρίζετε ποιο ακριβώς μοντέλο Labubu θα αποκτήσετε. Υπάρχει το στοιχείο της λοταρίας, δηλαδή το ενδεχόμενο να αποκτήσετε μια σπάνια κούκλα με υψηλότερη πιθανή αξία μεταπώλησης από άλλες. Δεν είναι λοιπόν περίεργο που ο εκπρόσωπος της Pop Mart ήταν σε θέση να ισχυριστεί στο News.com.au: "Δεν πρόκειται μόνο για "παιχνίδια", αλλά για ένα συλλεκτικό, ποπ-πολιτιστικό κίνημα"».
Το ότι αυτό το «κίνημα» δεν απευθύνεται σε παιδιά αλλά σε ενήλικες είναι η εμφανής διαφορά εδώ. Οι ουρές, οι διασημότητες που καμαρώνουν και τα διαδικτυακά fandom κυριαρχούν σε μια εμφανώς «κατασταλαγμένη» καταναλωτική συζήτηση. Το ανδρικό περιοδικό μόδας GQ δημοσίευσε ένα άρθρο σχετικά με την κούκλα ως δημοφιλές αξεσουάρ στην αναπτυσσόμενη αγορά των ανδρικών πολυτελών τσαντών.
Η Αμερικανή ακαδημαϊκός σχεδιασμού, Dr Gozde Goncu Berk, παρατηρεί ότι οι τάσεις που ασκούν αυτό το επίπεδο βαρύτητας δεν υπάρχουν στο κενό -είναι ενσωματωμένες σε ένα πολιτισμικό πλαίσιο. Οι μόδες εξαπλώνονται επειδή συμπυκνώνουν μια σύγκλιση κοινωνικών ανησυχιών, τεχνολογικών μετατοπίσεων και κοινών επιθυμιών που μπορεί να δυσκολευόμαστε να διατυπώσουμε, αλλά συνδέονται με άμεση οικειότητα.
Ίσως μια χνουδωτή μπάλα με πρόσωπο τέρατος να είναι το αντικείμενο παρηγοριάς που αναγνωρίζει η σημερινή ζοφερότητα.
«Σε αυτό το πλαίσιο, η κούκλα γίνεται τοτέμ για συλλογική ενδοσκόπηση. Όπως οι προσαρμογές των blockbuster κόμικς, οι επανεκκινήσεις των Ghostbusters, τα βιβλία ζωγραφικής για ενήλικες, τα βιντεοπαιχνίδια, τα Lego masters και η αυξανόμενη δημοτικότητα της κούκλας, ίσως το Labubu προσφέρει μια υποχώρηση σε μια ψευδαίσθηση παιδικής απλότητας, για να ξεφύγουμε από τις πολυπλοκότητες που κατακλύζουν σήμερα τον κόσμο των ενηλίκων μας».
Θα μπορούσαμε να σκεφτούμε ότι σε μια καταναλωτική κοινωνία όπου η κατοχή μας καθορίζει, αλλά έχει ήδη γεμίσει 300.000 αντικείμενα στο τυπικό σπίτι, μια κούκλα σε μια τσάντα αντιπροσωπεύει την απελπισμένη κατάληψη μιας μειούμενης ευκαιρίας ακίνητης περιουσίας.
Σε μια στιγμή παγκόσμιων αγορών και -τώρα, χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη- μαζικής παραγωγής των πάντων, ίσως η φαντασίωση της περιορισμένης διαθεσιμότητας υποκαθιστά τη δημιουργικότητα ή την ιδιαιτερότητα.
Ίσως μια χνουδωτή μπάλα με πρόσωπο τέρατος να είναι το αντικείμενο παρηγοριάς που αναγνωρίζει η σημερινή ζοφερότητα.
«Αλλά αν σηκωνόμαστε στις 3 το πρωί για να κάνουμε ουρά γι' αυτά, φίλοι μου, ένα πράγμα είναι σίγουρο. Εμείς είμαστε το Labubu» καταλήγει η Van Badham στον Guardian.
