ΤΟ ΒΗΜΑ logo

AI

Ο Elon Musk, σε ένα κρεσέντο κριντζιάς, οραματίζεται την αγάπη μέσα από την τεχνητή νοημοσύνη

Ο Elon Musk, σε ένα κρεσέντο κριντζιάς, οραματίζεται την αγάπη μέσα από την τεχνητή νοημοσύνη 1
Getty

Η μοναξιά που συνοδεύει «το τρισεκατομμύριο του Musk» αποκαλύπτεται μέσα σε μια ψηφιακή υπερπραγματικότητα, όπου ο έρωτας και η συντροφικότητα αντικαθίστανται από εικόνες και συνθετικές φωνές, και ο πλούτος δεν μπορεί να γεφυρώσει το ανθρώπινο κενό.

ΑΠΟ ΣΙΝΤΥ ΧΑΤΖΗ

Υπάρχει κάτι σχεδόν θλιβερά θεατρικό στον τρόπο που ο Elon Musk γιορτάζει νίκες αδιανόητες για τους υπόλοιπους κατοίκους του πλανήτη μας. Πρόσφατα ο μεγιστάνας ανακοίνωσε την έγκριση του νέου πακέτου αποζημίωσης της Tesla, αξίας έως και 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων (ναι *τρις*). Το νέο δε συνοδεύτηκε από κάποια δεξίωση, ούτε φαντασμαγορικά πυροτεχνήματα, ούτε φωτογραφίες δίπλα σε χαμογελαστούς παράγοντες της tech νομενκλατούρας. Αντ'αυτών, ο Musk γιόρτασε το deal με ένα βίντεο που δημιούργησε η νέα τεχνητή νοημοσύνη Grok της xAI. Μια ψηφιακή γυναίκα στέκεται σε ένα βροχερό τοπίο και λέει με συνθετική φωνή: «I will always love you».

To tweet γέμισε από σχόλια χρηστών που σχολίαζαν πως ο Musk, ακόμη και μέσα από την αδάμαστη «φαντασία» της τεχνητής νοημοσύνης, ακόμη κι όταν μίλησε για αγάπη, κατέληξε να δημιουργήσει το πιο μοναχικό βίντεο του διαδικτύου. Πολλοί περιέγραψαν το βίντεο ως «το πιο divorced dad ποστ όλων των εποχών», ενώ άλλοι το χαρακτήρισαν «το πιο λυπηρό πράγμα που έχει δημοσιευτεί ποτέ σε αυτό το site».Λίγο αργότερα, η ίδια πλατφόρμα δείχνει τη Sydney Sweeney να λέει «You are so cringe». Από την απόλυτη αγάπη στην απόλυτη κοροϊδία μέσα σε 24 λεπτά, όλα στη σκιά της ίδιας υπερπληθωρικής φιγούρας: του πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο.

Η αντίδραση της πολυβραβευμένης συγγραφέως, Joyce Carol Oates, δεν αφορά μόνο την αισθητική του εν λόγω βίντεο. Είναι ένας καθρέφτης, ένας σχολιασμός για την ανθρώπινη διάσταση που λείπει. «Είναι περίεργο που ο Musk δεν δείχνει ποτέ να απολαμβάνει ή να γνωρίζει τίποτα από όσα εκτιμά σχεδόν κάθε άνθρωπος. Φίλους, φύση, μουσική, ταινίες, βιβλία», γράφει. Και συνεχίζει, παρατηρώντας με πικρία τη ζωή του, αποκομμένη από την ανθρώπινη διάσταση, έξω από κάθε πραγματική, συναισθηματική αλληλεπίδραση: «Στην πραγματικότητα μοιάζει εντελώς ακαλλιέργητος. Οι φτωχότεροι άνθρωποι στο Twitter ίσως έχουν περισσότερη ομορφιά και νόημα στη ζωή τους από τον “πλουσιότερο άνθρωπο του κόσμου”». Στο βάθος των λέξεων της διακρίνεται ένας καθρέφτης, μια υπενθύμιση της κοινωνικής και υπαρξιακής διάστασης που λείπει από τη ζωή όσων έχουν τη δύναμη να αγοράσουν οτιδήποτε υπερβαίνει το ψηφιακό.

Ο πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου, πιο μόνος από τον φτωχότερο στο Twitter

Το Grok, ωστόσο, δεν είναι μόνο παιχνίδι αισθητικής. Τα βίντεο αυτά δεν έχουν ως αποδέκτη κανέναν. Δεν υπάρχει ανταπόκριση, κανένας διάλογος πέρα από τον ίδιο τον δημιουργό. Το εργαλείο της xAI δεν αγαπά, δεν θυμώνει, δεν βαριέται, απλώς εκτελεί. Και μέσα σ’ αυτή την ψηφιακή σιωπή, η μοναξιά του πλούτου μετατρέπεται σε φιλοσοφική παρατήρηση: τρισεκατομμύρια δολάρια, αυτοκίνητα που οδηγούν μόνα τους, διαστημικές αποστολές και καμία εγγύτητα στην ανθρώπινη εμπειρία.

Αλλά υπάρχει και μια σκοτεινή διάσταση. Ο Musk δεν περιορίζεται απλώς στη δημιουργία ψηφιακής ψευδαισθητικής πραγματικότητας. Τα τελευταία χρόνια έχει προσεγγίσει ανοιχτά το ακροδεξιό φάσμα της Ευρώπης, χαιρετώντας δημόσια το γερμανικό κόμμα Alternative for Germany (AfD) και συμμετέχοντας σε συνομιλίες με την ηγέτιδά του, Alice Weidel. Όταν ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο δηλώνει πως «μόνο το AfD μπορεί να σώσει τη Γερμανία», η προκλητικότητα ξεπερνά την απλή αμετροέπεια και γίνεται απειλή. Δύναμη και χρήμα συμμαχούν με ακροδεξιές ιδέες κι η δημόσια στήριξη ενός φασιστικού κόμματος από τον ισχυρότερο άνθρωπο στον πλανήτη δηλητηριάζει το πολιτικό τοπίο.

Το ίδιο το πρόγραμμα τεχνητής νοημοσύνης Grok του Elon Musk, το οποίο προοριζόταν να ανταγωνιστεί την OpenAI, ήρθε πρόσφατα αντιμέτωπο με σκάνδαλα όταν δημοσίευσε αντισημιτικά σχόλια και εξύμνησε τον Adolf Hitler. Με άλλα λόγια, τα εργαλεία του, η πλατφόρμα X και το Grok, γίνονται η ηχώ μιας νοοτροπίας που κανονικοποιεί ακραίες απόψεις και επιτρέπει σε μια ψηφιακή κοινότητα να ζει στο περιθώριο των κανόνων και της λογοδοσίας. Είναι, τελικά, ο πλουσιότερος άνθρωπος του πλανήτη, ένας δημιουργός κόσμων ή σιωπηρός ενισχυτής ενός κόσμου που ήδη υπάρχει;

Ας κάνουμε ένα διάλειμμα για να θυμηθούμε τον μονόλογο του Musk όταν εμφανίστηκε ως κεντρικός καλεσμένος στο Saturday Night Live, ένας μονόλογος εξίσου θλιβερός και ορφανός από ανθρωπιά όσο το «Ι will always love you» βίντεο που ανέβασε στο X.

«You are so cringe»

Και όμως, μέσα από όλο αυτό, υπάρχει η αίσθηση μιας υπαρξιακής μοναξιάς που κανένα τρισεκατομμύριο δεν μπορεί να καλύψει. Ο Musk δημιούργησε έναν ψηφιακό διάλογο περί αγάπης, αλλά η αγάπη αυτή δεν απευθύνεται σε κανέναν. Στο τέλος, το πιο μοναχικό στοιχείο δεν είναι τα ψηφιακά δημιουργήματα της AI, αλλά ο ίδιος ο δημιουργός της. Όταν η τεχνολογία αναπαράγει και ενισχύει ταυτόχρονα την κοινωνική ανισότητα και τα ακροδεξιά ιδεολογήματα, το ερώτημα δεν είναι ποιος είναι ο Musk αλλά ποιον αφήνουμε να καθορίζει το ψηφιακό μέλλον μας χωρίς έλεγχο.

Στο φόντο αυτής της υπερπληθωρικής μοναξιάς, η ανθρώπινη εμπειρία μοιάζει να εξαφανίζεται. Η αλληλεπίδραση, η τέχνη, η φύση, η συντροφικότητα, η αλληλεγγύη, όλα αντικαθίστανται από εικόνες που δεν μιλούν σε κανέναν. Το πρόσωπο που μπορεί να στείλει ανθρώπους στο διάστημα ή να δημιουργήσει αυτοκίνητα που οδηγούν μόνα τους, μοιάζει πιο απομονωμένο από ποτέ. Κι αυτό, ίσως, είναι η μεγαλύτερη προειδοποίηση: η τεχνολογία και η δύναμη χωρίς ηθική και κοινωνική ευθύνη δημιουργούν κόσμους όπου οι άνθρωποι δεν χρειάζονται πια ο ένας τον άλλον.


Demy: Όρια, φόβοι και η επιστροφή στον πυρήνα

Η Ειρήνη και η Έλενα υποδέχονται στο στούντιο τη Demy για μια ειλικρινή συζήτηση που θα σας αγγίξει περισσότερο από όσο φαντάζεστε.


READ MORE

ΑΠΟΡΡΗΤΟ