ΤΟ ΒΗΜΑ logo

«Μα θα μου ουρήσει το ταξί»

«Μα θα μου ουρήσει το ταξί» 1
Instagram/ @karolina_pelendritou

Η Καρολίνα Πελενδρίτου -χρυσή Παραολυμπιονίκης στην κολύμβηση- υπήρξε θύμα μισαναπηρισμού από έναν οδηγό ταξί που παρανόμησε αγνοώντας το νόμο για τους σκύλους-οδηγούς τυφλών. Το θέμα είναι αν ο οδηγός το έκανε εγωιστικά και με άγνοια του νόμου ή από κανονικοποιημένη αδιαφορία –τύπου "και εγώ τι θες να κάνω τώρα", γνωρίζοντας τις συνέπειες; Και τα δύο σενάρια πάντως είναι το ίδιο ανησυχητικά με το γεγονός.

ΑΠΟ ΜΙΚΑΕΛΑ ΘΕΟΦΙΛΟΥ

Κάποτε, σε μία κουβέντα που είχα με μία φίλη που έχει αρκετά μειωμένη όραση, προσπαθούσα να την πείσω με το μυαλό ενός ανθρώπου που δεν το βιώνει, ότι η ελληνική κοινωνία αλλάζει, γίνεται πιο συμπεριληπτική, πιο ενσυναισθητική, πιο εκπαιδευμένη στο διαφορετικό. Η απάντησή της για να μου εκφράσει τη διαφωνία της,  με σοκάρει ακόμα και τώρα: «Βάζεις στοίχημα ότι αν ρωτήσουμε ένα ουδόλως ευκαταφρόνητο ποσοστό Ελλήνων "τι είναι αναπηρία", αφού πάρουν ένα βλέμμα λύπησης, θα απαντήσουν με τον τρόπο αντίδρασής, συμπεριφοράς, ζωής τους ότι είναι αυτό που συμβαίνει σε κάποιους άλλους –τους οποίους λυπόμαστε- ενώ όμως εμείς κάνουμε σχέδια για τη ζωή μας;».

Ακόμα και τώρα με συγκλονίζει αυτή η απάντηση γιατί δηλώνει ξεκάθαρα ότι ένα ποσοστό  μη ανάπηρων ανθρώπων στην Ελλάδα αντιλαμβάνονται τη διαφορετικότητα ως «καημενοποίηση» (δική μου λέξη) των συνανθρώπων μας με κάποια αναπηρία, που σημαίνει ότι δεν τους βλέπουν ισότιμα και παράλληλα εκδηλώνουν την κανονικοποιημένη αδιαφορία τους γι’ αυτούς –τύπου «και εγώ τι θες να κάνω τώρα; ή ώχου, έχουμε και δουλειές».

«Εγώ τι θα κάνω αν ο σκύλος κατουρήσει μέσα στο αμάξι;», με την Πελενδρίτου να απαντά: «Ξέρετε τι σημαίνει σκύλος οδηγός; Δεν έχετε δικαίωμα να μην πάρετε το σκυλί κι αν καλέσω την αστυνομία, θα πάτε αυτόφωρο».

Αυτή η απάντηση της φίλης αναβόσβηνε στο μυαλό μου την ώρα που έβλεπα στο TikTok το βιντεάκι της Κύπριας χρυσής Παρολυμπιονίκη Καρολίνας Πελενδρίτου που είναι τυφλή, με τον «Ελληνάρα» οδηγό ταξί που αρνήθηκε να την μεταφέρει εξαιτίας του σκύλου-οδηγού που τη συνοδεύει πάντα. Οι διάλογοι  είναι εξοργιστικοί. Ο οδηγός εκτός από την κοινωνική απαιδευσιά που δείχνει η συμπεριφορά του, είναι ένα σπουδαίο δείγμα εγωκεντρικού Ελληναρά χωρίς ίχνος ενσυναίσθησης που αποδεικνύει περίτρανα αυτό που μου απάντησε η φίλη μου. 

«Εγώ τι θα κάνω αν ο σκύλος κατουρήσει μέσα στο αμάξι;», με την Πελενδρίτου να απαντά: «Ξέρετε τι σημαίνει σκύλος οδηγός; Δεν έχετε δικαίωμα να μην πάρετε το σκυλί κι αν καλέσω την αστυνομία, θα πάτε αυτόφωρο».

Γιατί όπως θα έπρεπε να γνωρίζει ο εξωφρενικός αυτός τύπος,  ο σκύλος οδηγός, δεν είναι το τσιουαουά ο Αζόρ που το παίρνουμε μαζί μας γιατί ταιριάζει με το styling. Ο σκύλος οδηγός είναι τα μάτια του ανθρώπου με οπτική αναπηρία. Είναι ένας πολύ καλά εκπαιδευμένος σκύλος που παρέχει βοήθεια και ασφάλεια σε άτομα με οπτική αναπηρία, καθοδηγώντας τους και βοηθώντας τους να πλοηγούνται με ανεξαρτησία στην καθημερινότητά τους. Εκπαιδεύεται για να εντοπίζει εμπόδια, να βρίσκει σημεία ενδιαφέροντος (όπως πόρτες ή σκάλες), να αγνοεί περισπασμούς και να εφαρμόζει την «έξυπνη ανυπακοή», αρνούμενος να ακολουθήσει μια επικίνδυνη οδηγία του χειριστή του. 

Παρά την ενημέρωση της αθλήτριας για τις προβλέψεις του νόμου,  δεν τον πτόησε τίποτα. Δεν ζήτησε καν να μάθει κάτι παραπάνω, ούτε γιατί πιθανόν θα πάει αυτόφωρο. Αντίθετα επέμεινε, λέγοντας: «Το ταξί είναι δικό μου και εγώ κάνω κουμάντο».

Φυσικά! Όμως υπάρχει και ο νόμος που κάνει παραπάνω κουμάντο από σένα, συμπολίτη Ελληναρά μου.  

Συνομιλώντας με την κυρία Πελενδρίτου μού απάντησε: «δεν περίμενα να γίνει viral το βίντεό μου. Κάνω τέτοια βίντεο κατά περιόδους. Χαίρομαι όμως γιατί ο κόσμος αντέδρασε υποστηρικτικά».

Σύμφωνα με τον νόμο 3765/2009 οι σκύλοι-οδηγοί τυφλών ή βοηθητικοί σκύλοι ΑμεΑ έχουν απόλυτο δικαίωμα ελεύθερης μετακίνησης με όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς, περιλαμβανομένων των ταξί, των λεωφορείων, του μετρό, των πλοίων και των αεροπλάνων. Οι σκύλοι αυτοί πρέπει να φέρουν σαμάρι ή άλλη ειδική εξάρτυση που τους διακρίνει ως σκύλους-οδηγούς. Δεν επιτρέπεται η άρνηση επιβίβασης από τον οδηγό ταξί, ούτε και η επιβολή επιπλέον χρέωσης. Ο σκύλος μπορεί να κάθεται δίπλα στο άτομο που συνοδεύει και όχι σε χώρο αποσκευών.

Συνομιλώντας με την κυρία Πελενδρίτου μού απάντησε: «δεν περίμενα να γίνει viral το βίντεό μου. Κάνω τέτοια βίντεο κατά περιόδους. Χαίρομαι όμως γιατί ο κόσμος αντέδρασε υποστηρικτικά».

Ανάμεσα στα εκατοντάδες καταδικαστικά για τη συμπεριφορά του οδηγού σχόλια που υπερασπίζονται τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία υπάρχουν και κάποια άλλα που δεν τα πιστεύεις: «μα, θα του ουρούσε την περιουσία του το σκυλί».

Εκεί αντιλαμβάνεται κανείς, πόσο απαίδευτη είναι ακόμα η κοινωνία μας. Πόσο εμείς οι πολίτες δεν έχουμε στοιχειώδη γνώση του νόμου που δίνει ίσα δικαιώματα στον συμπολίτη με αναπηρία. Γιατί νόμοι υπάρχουν. Εκπαίδευση δεν υπάρχει. Αν δεν έχει να κάνει με τη ζωή μας και την περιουσία μας, δεν μας νοιάζει.

Γιατί τα δικαιώματα των ΑμεΑ δεν πρέπει να τα ξέρουν μόνον οι ανάπηροι, πρέπει να τα γνωρίζουμε και εμείς ως συμπολίτες τους, ως συνάνθρωποί τους, ως επαγγελματίες που θα χρειαστεί να τα εφαρμόσουμε όχι για να τους διευκολύνουμε- γιατί αυτό φαίνεται σαν να τους κάνουμε χάρη- αλλά για να αντιληφθούμε ότι δεν ζούμε μόνον εμείς σ’ αυτήν την κοινωνία. Υπάρχει, πάντα και ο Άλλος.

Ποιος έχει διαβάσει την Εθνική Στρατηγική για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία 2024-2030; Την Ευρωπαική οδηγία για τα δικαιώματα των ΑμεΑ; Τα άρθρα 12 και 13 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες, που αναγνωρίζουν την ισότητα ενώπιον του νόμου; Τον νόμο που σας παράθεσα πιο πάνω; Ακόμα και αν δεν τα διαβάσεις αυτολεξεί, δεν μπορεί να μη σε νοιάζει να ξέρεις την κεντρική ιδέα. Γιατί τα δικαιώματα των ΑμεΑ δεν πρέπει να τα ξέρουν μόνον οι ανάπηροι, πρέπει να τα γνωρίζουμε και εμείς ως συμπολίτες τους, ως συνάνθρωποί τους, ως επαγγελματίες που θα χρειαστεί να τα εφαρμόσουμε όχι για να τους διευκολύνουμε- γιατί αυτό φαίνεται σαν να τους κάνουμε χάρη- αλλά για να αντιληφθούμε ότι δεν ζούμε μόνον εμείς σ’ αυτήν την κοινωνία. Υπάρχει, πάντα και ο Άλλος. Ο οποιοσδήποτε διαφορετικός άλλος με τον οποίο συμβιώνουμε στην πόλη, στα ΜΜΜ, στους δημόσιους χώρους.

Έτσι χτίζονται οι γέφυρες ανάμεσα στους έτσι κι αλλιώς διαφορετικούς ανθρώπους για έναν κόσμο πιο συμπεριληπτικό για όλους, έναν κόσμο  που δυσκολεύεται να αφομοιώσει το γεγονός πώς δεν χρειάζεται να είμαστε όλοι ίδιοι για να “του χωράμε”. Χρειάζεται όμως να είμαστε ίσοι. Οπωσδήποτε.


Demy: Όρια, φόβοι και η επιστροφή στον πυρήνα

Η Ειρήνη και η Έλενα υποδέχονται στο στούντιο τη Demy για μια ειλικρινή συζήτηση που θα σας αγγίξει περισσότερο από όσο φαντάζεστε.


READ MORE

ΑΠΟΡΡΗΤΟ