Η πορεία των μηνών Ιούλιο μέχρι και τον Σεπτέμβριο θα κρίνει την ύφεση και αποτελεί το κρας – τεστ για τα περιθώρια εφαρμογής των νέων παρεμβασεων του οικονομικου επιτελείου. Στην εξίσωση μπαίνουν φυσικά το ύψος των ταμειακών διαθεσίμων της χώρας, για τα οποία ο στόχος είναι μέχρι τέλος του έτους να διατηρηθούν κοντά στα 30 δισ. ευρώ.
Από τον Ιούλιο θα φανεί η πραγματική εικόνα των πληγών της πανδημίας αφού θα αποτυπωθεί στα έσοδα και στην οικονομία το μέγεθος της απώλειας από τον μειωμένο τουρισμό, αν και προσδοκάται τα στοιχεία να βελτιώνονται με το μήνα και η ύφεση να περιορίζεται από το τρίτο τρίμηνο. Τον Μάιο τα φορολογικά έσοδα μειώθηκαν κατά 33,5% με το οικονομικό επιτελείο να θεωρεί την πτώση αναμενόμενη, ενώ πιθανότητα τον Ιούνιο η εικόνα να είναι παρόμοια.
Το βλέμμα είναι στους επόμενους μήνες με την οικονομία “ανοιχτή”, εφόσον από τον Απρίλιο και μέχρι τα μέσα Μαΐου σχεδόν τα τρία τέταρτα των επιχειρήσεων ανέστειλαν τη λειτουργία τους ή λειτούργησαν με συρρικνωμένο κύκλο εργασιών. Πληττόμενοι αρκετοί κομβικοί τομείς, όπως το λιανικό εμπόριο, η εστίαση, παροχή καταλύματος, μεταφορές, που συνδυαστικά αντιστοιχούν στο 18% της προστιθέμενης αξίας της ελληνικής οικονομίας το πρώτο τρίμηνο και περισσότερο από 23% και 27% περίπου κατά το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο του 2020.
Φορολογικές ελαφρύνσεις και “μαξιλάρι 30 δισ. ευρώ – Πότε βγαίνει η Ελλάδα ξανά στις αγορές
Πέραν των μόνιμων παρεμβάσεων που ετοιμάζει η κυβέρνηση, ενδεχομένως, από το Σεπτέμβριο, σε πρώτο πλάνο είναι η μείωση της προκαταβολής φόρου και ίσως η παράταση κάποιων μέτρων κυβερνητικής στήριξης, όπως είναι το πρόγραμμα για τη απασχόληση “ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ” και οι διευκολύνσεις ρευστότητας προς τις επιχειρήσεις.
Από το οικονομικό επιτελείο δεν αποκλείουν τα μέτρα στήριξης για το 2020 να ξεπεράσουν τα 24 δισ. ευρώ και φυσικά η Αθήνα αναμένει τη γρήγορη έγκριση του ευρωπαϊκού σχεδίου ανάπτυξης, όπου η Ελλάδα μπορεί να λάβει περί τα 32 δισ. ευρώ.
Επίσης, ζητούμενο είναι η συμφωνία να γίνει με όρους «κοντά» στην πρόταση που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή , *δηλαδή οι χρηματοδοτήσεις να λειτουργούν με την εποπτεία των ΕΣΠΑ και όχι με άλλους κανόνες.
Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας είπε πως το συνολικό κόστος των μέτρων στήριξης, για το 2020, υπολογίζεται σε 24 δισ. ευρώ και μπορεί να αυξηθεί σε αξία ανάλογα με δύο παράγοντες: τις αποφάσεις στην ΕΕ και τον χρηματοδοτικό χώρο. Για την επάρκεια χρηματοδοτικών πόρων, η κυβέρνηση κινείται στη φιλοσοφία να διατηρεί τα διαθέσιμα με ικανοποιητική εκτέλεση του προϋπολογισμού, με αυξημένες εκδόσεις ομολόγων – εντόκων γραμματίων, αλλά και με τα εργαλεία που έχουν ήδη εγκριθεί (SURE και δανεια ΕΤΕπ).
Πληροφορίες αναφέρουν πάντως πως η Ελλάδα, εκτός απροόπτου, θα βγει ξανά στις αγορές από Σεπτέμβριο, με τον ΟΔΔΗΧ να έχει αντλήσει 7,5 δισ. ευρώ κινούμενος εντός του στόχου, με την Ελλάδα να παραμένει σταθερή στο πρόγραμμα δανεισμού, χωρίς να έχει αυξήσει τις εκδόσεις λόγω της πανδημίας, εν αντιθέσει με πολλές χώρες της Ευρωζώνης. Στόχος είναι τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας να βρίσκονται σε ικανοποιητικά επίπεδα των 30 δισ. ευρώ ως “μαξιλάρι”.
Με το βλέμμα στην πορεία του δεύτερου τριμήνου
Η έκθεση της Εθνικής Τράπεζας «Μακροοικονομικές τάσεις, COVID-19 & ΑΕΠ 1ου Τριμήνου 2020» αναμένει ύφεση 15,1%, σε ετήσια βάση, το δεύτερο τρίμηνο και αντίδραση το 3ο και 4ο τρίμηνο του έτους. Το ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί κατά 13,5% σε τριμηνιαία βάση το δεύτερο τρίμηνο του 2020 (-15.1% σε ετήσια), με τους διαθέσιμους δείκτες να καταδεικνύουν υποχώρηση των υφεσιακών πιέσεων από το Μάιο. Αυτή η υποχώρηση συμβαδίζει με το εκτιμώμενο σενάριο για αύξηση του ΑΕΠ σε τριμηνιαία βάση κατά 4,6% το τρίτο τρίμηνο, η οποία αναμένεται να ενισχυθεί στο 9,6% το τέταρτο τρίμηνο, με τη ετήσια ύφεση για το 2020 να διαμορφώνεται στο 7,5% σύμφωνα με το βασικό σενάριο. Σημειώνεται πως το πρώτο τρίμηνο, το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 0,9% σε ετήσια βάση.
