Θα περίμενε κάποιος ότι τα έξυπνα κινητά τηλέφωνα με τις απολύτως λείες οθόνες αφής τους είναι επίσης απολύτως εχθρικά για ένα άτομο χωρίς όραση. Τελικά όμως συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, αφού όπως αποδεικνύεται αποτελούν για αυτά έναν πολύτιμο βοηθό. «Το smartphone είναι ένα παράθυρο στον κόσμο, στις εφημερίδες, στο Internet, στα mail σου, στα social media, σε όλα αυτά» λέει στο «Βήμα» η Χρυσέλλα Λαγαρία, η οποία είναι 34 ετών, εκ γενετής τυφλή και υπεύθυνη για τη σελίδα του ελληνικού «Dialogue in the Dark» στο Facebook (https://www.facebook.com/pages/Dialogue-in-the-Dark-Athens/708271262524162?fref=ts).
Το παράθυρο αυτό ανοίγει με τη βοήθεια ενός λογισμικού εκφώνησης ειδικά για τυφλούς. Γνωστό ως Voice Οver, το λογισμικό αυτό έχει δημιουργηθεί από την Apple για τα iPhone, στα οποία είναι εγκατεστημένο εξαρχής. Και στα Android όμως πλέον, όπως μας ενημερώνει η κυρία Λαγαρία, μπορεί κάποιος να «κατεβάσει» το Talk Back που λειτουργεί με αντίστοιχο τρόπο. Τα προγράμματα αυτά κατευθύνουν τα άτομα με προβλήματα όρασης στη χρήση του κινητού τηλεφώνου τους, εκφωνώντας τους τι αγγίζουν κάθε φορά ή διαβάζοντάς τους τα κείμενα. Η διαφορά τους από άλλα λογισμικά εκφώνησης, όπως εξηγεί, είναι ότι έχουν ειδικό σχεδιασμό. «Βγαίνουν πολλά τέτοια προγράμματα, αλλά ένα πρόγραμμα για να το χρησιμοποιήσει ένας τυφλός με ακρίβεια πρέπει να είναι σχεδιασμένο για αυτόν τον σκοπό» υπογραμμίζει. «Ποτέ κανένα από τα ευρείας χρήσεως προγράμματα δεν καλύπτει τις ανάγκες. Το Facebook για παράδειγμα έχει ένα text speech αλλά δεν είναι το ίδιο. Χρειάζεται κάτι πιο εξειδικευμένο που να έχει φτιαχτεί με γνώμονα τους τυφλούς και να έχει δοκιμαστεί από τυφλούς χρήστες, να έχει περάσει τα τεστ των προγραμματιστών…».
Στα κινητά υπάρχουν επιπλέον πολλές βοηθητικές εφαρμογές. Μία από τις πιο «έξυπνες» είναι η Be My Eyes (επίσης προς το παρόν μόνο για iPhone), η οποία βασίζεται σε εθελοντές (www.bemyeyes.org) που κατεβάζουν το app και «γίνονται τα μάτια» των τυφλών. Οταν το άτομο με πρόβλημα όρασης χρειάζεται βοήθεια, καλεί με βιντεοκλήση τον πρώτο διαθέσιμο εθελοντή που του εμφανίζει η εφαρμογή και αυτός, κοιτάζοντας μέσα από την κάμερα του κινητού, του εξηγεί τι βλέπει κάθε φορά. «Είναι πολύ εξυπηρετική και ωραία, είναι πολύ ζωντανή αλληλεπίδραση. Δείχνει live από την κάμερά σου αυτό που θέλεις ο άλλος να σου δείξει» λέει η κυρία Λαγαρία. «Παράλληλα όμως υπάρχουν και εφαρμογές πιο τυποποιημένες που στέλνουν σε έναν server αυτό που θα φωτογραφίσεις και αυτός σου λέει τι χρώμα είναι, τι ρούχο είναι ή τι αντικείμενο είναι».
Προγράμματα εκφώνησης υπάρχουν βεβαίως –και μάλιστα εδώ και πολλά χρόνια –για τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, στους οποίους επιπλέον χρησιμοποιείται η οθόνη Μπράιγ (Braille display) προσφέροντας σε όσους είναι εξοικειωμένοι με το σύστημα έλεγχο της ορθογραφίας και ταχύτητα στην ανάγνωση. Οθόνη Μπράιγ σε μίνι εκδοχή υπάρχει και για smartphone, όμως, αν και εξυπηρετική, όπως αναφέρει η κυρία Λαγαρία, είναι ακριβή για τον μέσο χρήστη.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
